Ngày 1/7/2013, tại Brunei đã diễn ra Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN+1 với 8 nước Đối thoại gồm: Australia, Canađa, Liên minh Châu Âu (EU), Ấn Độ, New Zealand, Hàn Quốc, Nga và Hoa kỳ.
 |
Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã tham dự các Hội nghị và đồng chủ trì Hội nghị ASEAN-EU trong cương vị là nước điều phối quan hệ hai bên.
* Tại các Hội nghị, Bộ trưởng Ngoại giao (BTNG) các nước ASEAN và các Đối tác đã tập trung kiểm điểm quan hệ và hợp tác trong thời gian qua, đề xuất định hướng thúc đẩy hợp tác trong thời gian tới, đồng thời trao đổi các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm và chuẩn bị cho Cấp cao giữa ASEAN với một số Đối tác vào cuối năm nay. Các nước chia sẻ đánh giá tích cực về sự phát triển sâu rộng của quan hệ hợp tác cùng có lợi giữa ASEAN với các Đối tác thời gian qua, và đóng góp cho thúc đẩy hòa bình, ổn định và thịnh vượng chung của khu vực.
Các nước nhất trí tiếp tục tăng cường hợp tác thông qua triển khai hiệu quả các Kế hoạch hành động hiện có giữa ASEAN với từng Đối tác, hướng vào các trọng tâm như kinh tế, thương mại, đầu tư, thu hẹp khoảng cách phát triển, quản lý thiên tai, giao lưu văn hóa và giáo dục, du lịch... Các Đối tác cam kết tiếp tục ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN, hỗ trợ ASEAN xây dựng cộng đồng vào năm 2015, đẩy mạnh liên kết và kết nối. Đồng thời, các nước đối tác tham gia đàm phán Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) cam kết phối hợp chặt chẽ cùng ASEAN để hoàn tất Hiệp định theo đúng lộ trình vào năm 2015.
* Tại Hội nghị Bộ trưởng ASEAN-Australia, các Bộ trưởng đánh giá cao kết quả đạt được vừa qua và nhất trí phối hợp tổ chức thành công Cấp cao Kỷ niệm 40 năm quan hệ đối thoại ASEAN- Australia trong năm 2014 với kết quả cụ thể và thiết thực. Ngoài ra, ASEAN hoan nghênh kế hoạch lập Phái đoàn thường trực của Australia tại ASEAN nhằm tăng cường phối hợp và hợp tác ASEAN-Australia.
Tại Hội nghị Bộ trưởng ASEAN-Ấn Độ, hai bên nhất trí đẩy mạnh triển khai Tuyên bố Tầm nhìn được thông qua tại Cấp cao Kỷ niệm ASEAN-Ấn Độ (Niu Đê-li, 12/2012) và sớm hoàn tất các vấn đề kỹ thuật để ký các Hiệp định Thương mại và Đầu tư ASEAN-Ấn Độ tại Bru-nây, vào tháng 8/2013, hướng tới mục tiêu 100 tỷ USD về thương mại hai chiều năm 2015. Bên cạnh đó, ASEAN hoan nghênh chính sách “Hướng Đông” của Ấn Độ, hô trợ ASEAN xây dựng cộng đồng, triển khai kết nối và tăng cường vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực; Tại Hội nghị Bộ trưởng ASEAN-Hàn Quốc, hai bên nhất trí tăng cường hợp tác thông qua triển khai hiệu quả hơn Kế hoạch hành động ASEAN-Hàn quốc giai đoạn 2011-2015, đặc biệt hướng tới mục tiêu nâng thương mại hai chiều từ 125 tỷ USD năm 2011 lên mức 150 tỷ USD năm 2015. Hai bên cũng cam kết hợp tác tổ chức nhiều hoạt động nhân kỷ niệm 25 năm Quan hệ Đối thoại ASEAN-Hàn Quốc.
Tại Hội nghị Bộ trưởng ASEAN-Nga, hai bên hoan nghênh kết quả đạt được trong triển khai quan hệ Đối tác chiến lược, việc tổ chức thành công Diễn đàn Doanh nghiệp ASEAN-Nga ngày 22/6/2013 tại Xanh Pê-téc-bua, góp phần thúc đẩy mối liên hệ giữa cộng đồng doanh nghiệp ASEAN-Nga; khẳng định tiếp tục thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực an ninh-chính trị, kinh tế, thương mại, văn hóa, xã hội, năng lượng, quản lý thiên tai, du lịch và hỗ trợ kết nối ASEAN.
Tại Hội nghị Bộ trưởng ASEAN-Mỹ, ASEAN đánh giá cao cam kết của Mỹ đối với khu vực và ASEAN; hai bên nhấn mạnh cần tăng cường hợp tác vì hòa bình, an ninh và phát triển ở khu vực; hợp tác trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư, giáo dục, biến đổi khí hậu; cũng như hợp tác phát triển và sử dụng bền vững nguồn nước ở Tiểu vùng Mê-công. Hai bên hoanh nghênh thành công của chuyến đi quảng bá ASEAN của các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN tại Mỹ, tăng cường thực hiện Kế hoạch hành động 2011-2015 và Kế hoạch Công tác Hiệp định Khung về Thương mại và Đầu tư ASEAN-Mỹ (TIFA 2013), Kế hoạch Công tác Năng lượng ASEAN-Mỹ 2012-2014 và Sáng kiến Liên kết Kinh tế mở rộng để triển khai hiệu quả hơn trong thực tế.
ại Hội nghị Bộ trưởng ASEAN-Canada, hai bên hoan nghênh việc thiết lập và vai trò của Hội đồng ASEAN-Canada trong xúc tiến hợp tác tư giữa hai bên. Canada cam kết tiếp tục hỗ trợ ASEAN phát triển thông qua các đề xuất cụ thể như hỗ trợ nâng cao năng lực của Ban Thư ký ASEAN, hỗ trợ đào tạo dịch vụ tài chính và tiếng Anh…
Tại Hội nghị Bộ trưởng ASEAN-New Zealand, các Bộ trưởng nhất trí thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác trọng tâm như kinh tế, giáo dục, lương thực, và quản lý thiên tai… Theo đó, ASEAN hoan nghênh Chương trình học bổng ASEAN-New Zealand, Sáng kiến Lãnh đạo doanh nghiệp trẻ, Quản lý Thảm họa và Ứng phó khẩn cấp và chương trình Ngoại giao nông nghiệp. Hai bên nhất trí phối hợp tổ chức thành công cấp cao kỷ niệm 40 năm ASEAN-New Zealand theo đề xuất của New Zealand vào năm 2014.
* Tại các Hội nghị trên, các Bộ trưởng cũng trao đổi và thảo luận về nhiều vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, trong đó có vấn đề Biển Đông. Các nước chia sẻ tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực và Biển Đông, thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và Tuyên bố Cấp cao ASEAN-Trung Quốc kỷ niệm 10 năm DOC; khẳng định sự cần thiết phải sớm có Bộ Quy tắc ứng xử COC và bày tỏ mong muốn ASEAN và Trung Quốc duy trì tham vấn sớm đàm phán chính thức về COC.
* Phát biểu tại các Hội nghị, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đánh giá cao những tiến triển tích cực và quan trọng trong quan hệ giữa ASEAN với các Đối tác; nhấn mạnh việc tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực cùng có lợi ích chung như kinh tế, thương mại, đầu tư, phát triển nguồn nhân lực, công nghệ thông tin, khoa học kỹ thuật, ứng phó với các thách thức đang nổi lên và các vấn đề an ninh phi truyền thống… Bộ trưởng Phạm Bình Minh đề nghị các Đối tác tiếp tục ủng hộ và có những đóng góp thiết thực cho các mục tiêu trọng tâm của ASEAN như xây dựng Cộng đồng, triển khai liên kết và kết nối khu vực, thu hẹp khoảng cách phát triển, phát triển Tiểu vùng, trong đó có Tiểu vùng Mê Công, cũng như ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong các cơ chế của khu vực như ASEAN+1, ASEAN+3, EAS, ARF, ADMM+…
* Trên cương vị là điều phối quan hệ ASEAN-EU, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh và Đại diện Cấp cao của Liên minh Châu Âu (EU) về Đối ngoại, Bà Catherine Ashton đã đồng chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-EU. Hai bên đánh giá cao những thành tựu đã đạt được trong quan hệ ASEAN-EU thời gian qua và nhất trí phối hợp triển khai toàn diện hơn Kế hoạch hành động thúc đẩy Quan hệ Đối thoại tăng cường ASEAN-EU (2013-2017) và Kế hoạch công tác Đầu tư và Thương mại ASEAN-EU. ASEAN hoan nghênh đóng góp hiệu quả của EU vào quá trình liên kết khu vực thông qua các chương trình cụ thể như Chương trình hỗ trợ nhiều năm (MIP) giai đoạn 2011-2013, Hỗ trợ liên kết khu vực ASEAN (ARISE) và Cơ chế Đối thoại Khu vực ASEAN-EU (READI). Hai bên cũng ghi nhận tiến triển đàm phán về Khu vực mậu dịch tự do (FTA) giữa EU và một số thành viên ASEAN, coi đây là bước đệm quan trọng tiến tới FTA giữa hai khu vực.
Tại Hội nghị, Bộ trưởng Phạm Bình Minh khẳng định Việt Nam nỗ lực tăng cường phối hợp cùng các nước nhằm thúc đẩy quan hệ ASEAN-EU lên tầm cao mới, cũng như tăng cường hợp tác vì hòa bình, ổn định và phát triển chung. ASEAN và EU đánh giá cao vai trò điều phối của Việt Nam và cam kết sẽ ủng hộ, hợp tác chặt chẽ để Việt Nam hoàn thành tốt nhiệm kỳ điều phối giai đoạn 2012-2015.
Trong trao đổi tại các Hội nghị, Bộ trưởng cũng khẳng định ủng hộ mạnh mẽ lập trường và các nguyên tắc ASEAN về vấn đề Biển Đông, trong đó có nguyên tắc kiềm chế, giải quyết hòa bình các tranh chấp, tôn trọng Luật pháp quốc tế và Công ước Luật Biển của Liên Hợp Quốc (1982); đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải sớm có Bộ Quy tắc Ứng xử (COC) để bảo đảm hiệu quả hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông.
Theo PV/Dân Trí
