(Báo Quảng Ngãi)- Theo thông lệ, sau mùng mười tháng Giêng, khi Tết của người Việt đã qua thì người Hrê ở các huyện vùng cao trong tỉnh mới tổ chức ăn Tết truyền thống của dân tộc mình...
Thế nhưng, khác với các năm trước, năm nay, người Hrê ở Quảng Ngãi tổ chức ăn Tết sớm cùng với Tết cổ truyền của dân tộc. Việc tổ chức đón Tết cũng không còn kéo dài cả tháng, mà rút ngắn trong vòng một tuần, để người lớn tập trung sản xuất, trẻ em đến trường theo lịch học.
Vào nhà máy, ra đồng sớm
Chúng tôi về thôn Gò Chè, xã Ba Xa (Ba Tơ) vào ngày mùng mười tháng Giêng năm Mậu Tuất. Chị Phạm Thị Thơi, chủ cửa hàng tạp hóa nhỏ ở đây, cho biết: “Mấy ngày nay, nam nữ trong làng có xe ô tô lớn đến đón đi vào nhà máy, xí nghiệp làm việc cả rồi. Những người còn lại thì ra ruộng nhổ cỏ, chăn trâu, nhỏ thì đi học. Ai vào việc nấy, không tụ tập uống rượu, mổ bò ăn Tết muộn như những năm trước”. Điều chị Thơi nói cũng chính là cảm nhận của chúng tôi khi mà đúng thời điểm này năm ngoái, chúng tôi về đây phản ánh “đủng đỉnh Tết muộn của người Hrê”. Khi ấy nhà nhà nấu bánh tét, chuẩn bị thịt heo, bò, cúng Giàng và tổ chức ăn uống suốt ngày đêm.
 |
| Kết thúc Tết, người Hrê thôn Mang Lùng (Ba Tô, Ba Tơ) tranh thủ thu hoạch mía. |
Ở tất cả các thôn của xã Ba Xa, việc ăn Tết không còn kéo dài như mọi năm nữa. Thay vào đó là không khí lao động sản xuất đã diễn ra sôi nổi. Những cánh đồng mía đang được khẩn trương thu hoạch để kịp vận chuyển về bán cho nhà máy.
Anh Phạm Văn Khế, thôn Mang Lùng, xã Ba Tô (Ba Tơ), cho biết: “Nhà mình ăn Tết Hrê cùng thời điểm với Tết cổ truyền của người Kinh. Tết xong từ ngày mùng sáu tháng Giêng rồi. Ăn Tết sớm, ngắn gọn để tranh thủ lo sản xuất. Mấy năm trước nữa ăn Tết dài quá, bỏ bê ruộng đồng”.
Học sinh đi học đúng lịch
Tình trạng học sinh người dân tộc thiểu số nghỉ học do phong tục ăn Tết muộn và kéo dài cả tháng của người Hrê diễn ra trong nhiều năm qua nay đã không còn. Đây cũng là kết quả có được trong công tác tuyên truyền, vận động để người dân hiểu và tự nguyện rút ngắn thời gian tổ chức ăn Tết truyền thống.
Thầy giáo Phạm Duy Đông, Trường PTDT bán trú Ba Xa, cho biết: "Trước Tết, nhà trường đã thông báo và tuyên truyền học sinh ăn Tết trong những ngày được cho phép nghỉ Tết. Khuyến khích các em nói với ba mẹ tổ chức ăn Tết vào ngày chủ nhật, để hạn chế việc học sinh nghỉ học. Vì thế, khi bắt đầu đi học trở lại sau Tết, học sinh ra lớp đông đủ”.
Cũng ngôi trường này, mùng mười tháng Giêng năm ngoái tất cả thầy cô đều phải xuống tận làng để vận động các em ra lớp. Tối đến, các thầy cô tổ chức văn nghệ, tạo không khí vui tươi đón học sinh của mình. Còn năm nay, các lớp học dường như không trống chỗ ngồi. Các em đi học đông đủ, giáo viên đã bớt vất vả lặn lội đi bộ đến tận nhà của học trò ở sâu trong làng, trên núi cao để gặp gỡ, nhắc nhở các em đến lớp.
Có được kết quả này là nhờ vào sự nỗ lực tuyên truyền của chính quyền từ xã đến thôn. Trong đó lực lượng đóng góp tích cực nhất là đồn Công an Ba Vì.
Đồn Công an Ba Vì phụ trách địa bàn 5 xã khu Tây của huyện Ba Tơ. Trước Tết, cán bộ, chiến sĩ thường xuyên phối hợp với đảng ủy, chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động bà con. Đến nay bà con đã tập trung vào sản xuất và việc ăn Tết gần như đã kết thúc.
Trung tá Đinh Quang Rin – Đồn trưởng Đồn Công an Ba Vì, cho biết: “Ăn Tết ngắn và kết thúc sớm để sản xuất không bị đình trệ. Tết này, trên địa bàn, tình trạng thanh niên uống rượu say gây mất an ninh trật tự, mất an toàn giao thông đã giảm đáng kể. Đây là năm đầu tiên người Hrê ở đây không còn tổ chức ăn Tết truyền thống kéo dài suốt cả tháng”.
Bài, ảnh: THANH NHỊ
