(QNg)- Mùa mưa bão đã đến gần, hàng nghìn hộ dân sống quanh khu vực các hồ chứa nước (HCN) của huyện Mộ Đức lại sống trong tâm trạng phập phồng trước nguy cơ nước "trèo" qua thân đập để… ùa vào nhà!
| TIN LIÊN QUAN |
|---|
Trong mùa mưa năm 2011, nhiều người dân huyện Mộ Đức điêu đứng vì bị nước uy hiếp tính mạng và "cướp" tài sản. Nguyên nhân là do các HCN bị hư hỏng, khả năng tiêu thoát lũ kém nên nước đã tràn bờ và đổ mạnh về phía vùng hạ lưu. Năm nay, người dân lo lắng tình trạng này sẽ lại tiếp diễn vì hiện một số HCN vẫn trong tình trạng "yếu thế"…
Của thiên trả địa
Xã Đức Phú lâu nay chỉ biết "sống nhờ" vào các HCN, bởi đó là nơi cung cấp nước chủ yếu cho hoạt động sản xuất nông nghiệp. Và nhờ nguồn nước mát ấy mà sau hơn 30 năm ra đời, các hồ Hóc Sằm, Hóc Mít, Lỗ Thùng và Mạch Điểu đã biến vùng đất núi này trở nên xanh tốt. Trong chừng ấy thời gian, các hồ này vẫn chưa gây ra cho người dân nơi đây bất kỳ một tai nạn nào. Thế nên họ cũng chẳng mảy may nghi ngờ hay lo lắng khi sống cạnh HCN nếu như mùa mưa bão năm 2011 không xảy ra sự cố nước tràn qua thân đập của HCN Hóc Mít.
Với dung tích chứa hơn 6 triệu m3 nước nên khi bị tràn, lượng nước từ hồ này chảy về vùng hạ lưu rất mạnh, khiến cho nhiều địa phương trong huyện phút chốc chìm trong biển nước. Ông Đinh Đình Chương ở KDC số 11, thôn Phước Hòa (Đức Phú) nhớ như in hình ảnh nước chảy mạnh như thác, cuốn phăng tất cả những gì nó ngang qua. Thậm chí bức tường rào vững chắc mà gia đình ông vừa xây xong cũng bất lực trước dòng nước lũ. "Hơn nửa đời người sống ở đây, tôi chưa biết lụt là gì. Vậy mà lại suýt mất mạng, mất nhà vì cái hồ chứa nước ở trên", ông Chương vẫn còn bàng hoàng khi nhớ lại.
 |
| Bờ tràn của hồ chứa nước Lỗ Thùng, nhiều điểm bị bong tróc và hư hỏng. |
Còn bà Hồ Thị Bồng thì đến giờ vẫn còn chật vật vì một lượng lớn lúa, gạo, mì, bắp dự trữ đã bị nước "cướp" sạch chỉ trong vài phút. "Nghĩ trời thương mình nghèo khó nên vụ hè thu năm đó, nhà tôi trúng lúa bễ bồ. Nhưng chưa kịp mừng thì tai họa lại ập đến. Đúng là của thiên trả địa".
Không chỉ gây khốn khổ cho hàng nghìn hộ dân ở các xã Đức Phú, Đức Tân, thị trấn Mộ Đức…, mà việc các HCN bất lực cũng khiến cho ngành nông nghiệp Mộ Đức bị thiệt hại nặng nề khi hàng loạt hệ thống kênh mương thủy lợi bị hư hỏng, gần 30 ha đất sản xuất bị sa bồi thủy phá. Thậm chí nhiều diện tích đã hoang hóa hoàn toàn do bị bồi lấp quá nặng.
Bao giờ HCN hết "đe" dân
Nguy hiểm là thế nhưng đến giờ, các HCN như: Lỗ Thùng, Hóc Sằm (Đức Phú), Đá Bàn (Đức Tân) thuộc dạng quá đát mà vẫn chưa được tu sửa, khắc phục dù mùa mưa bão đang đến gần. Ở HCN Đá Bàn, thân đập có nhiều vết nứt lớn nên từ mùa mưa năm 2010, hồ này đã suýt vỡ khiến cho hàng trăm hộ dân ở KDC số 16, xóm Chùa (thuộc thôn 4), KDC số 18, 19 (thuộc thôn 7) một phen hoảng sợ. Còn HCN Hóc Sằm thì được sửa chữa từ những năm 2002 nhưng nó luôn gây khó cho dân. "HCN gì mà mùa nắng chẳng tích được bao nhiêu nước, còn mùa mưa thì nước lại chảy như thác", ông Nguyễn Thanh Sơn - Chủ nhiệm HTX Dịch vụ nông nghiệp Phước Hòa bức xúc nói. Theo ông Sơn thì: "Ngoài nguyên nhân đáy tràn bị ruồng, nứt thì ngay giữa lòng hồ đã nổi lên một bãi đất, cát có trữ lượng lên đến 16.000 m3 - công trình mà đơn vị thi công "quên" dọn dẹp sau khi thực hiện việc trùng tu hồ".
Đáng ngại nhất là HCN Lỗ Thùng, vì năm ngoái nước đã ngấp nghé bờ đập của hồ nhưng hiện nay, "cơ thể" của nó càng yếu hơn bởi mái thượng lưu bị bong tróc, thân đập không đủ sức chịu lực; bờ tràn thì bị ruồng ở 2 khoe tràn, nhiều điểm bị vỡ nên nếu lượng nước đổ về nhiều thì nguy cơ vỡ tràn xả lũ là điều khó tránh khỏi. Ngoài ra, hệ thống van điều tiết cũng đã hư hỏng từ lâu nên nước cứ thế mà vô tư… vào ra hồ!
Để đối phó với các HCN, chính quyền các địa phương đang tiến hành "vá" tạm thời các lỗ hổng ở bờ tràn; chuẩn bị bao cát, cọc để gia cố thân đập khi xảy ra mưa lớn. Đồng thời huy động lực lượng để chủ động di dời người và tài sản của các hộ dân trong khu vực nguy hiểm đến nơi an toàn. Tuy nhiên, đây cũng chỉ là những giải pháp tình thế vì theo ông Ngô Văn Thanh- Trưởng phòng NN&PTNT huyện Mộ Đức thì: "Trừ hai HCN Mạch Điểu và Hóc Mít thì các HCN còn lại đều trong tình trạng "rách nhiều lành ít". Do đó, để đảm bảo an toàn cho người và tài sản thì các hồ này phải sớm được sửa chữa một cách tổng thể, có hệ thống. Nhưng việc này vượt quá khả năng của huyện, phải trông chờ vào sự hỗ trợ của cấp trên".
Bài, ảnh: MỸ HOA
