Theo đó, Quốc hội, HĐND sẽ tổ chức lấy phiếu tín nhiệm định kỳ hằng năm kể từ năm thứ hai của nhiệm kỳ; riêng đối với nhiệm kỳ 2011-2016 thì việc lấy phiếu tín nhiệm lần đầu tiến hành tại kỳ họp đầu năm 2013.
 |
| Đại biểu QH ấn nút thông qua nghị quyết về quy trình lấy phiếu, bỏ phiếu tín nhiệm sáng 21/11. Ảnh: VNN |
Mục đích của việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội, HĐND; giúp người được lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm thấy được mức độ tín nhiệm của mình để phấn đấu, rèn luyện, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động; làm cơ sở để cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xem xét đánh giá, bố trí, sử dụng cán bộ.
Hoạt động này cũng nhằm đề cao trách nhiệm của đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND; bảo đảm tiêu chuẩn của người giữ chức vụ do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn; bảo đảm sự ổn định và hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước, sự lãnh đạo của Đảng trong công tác cán bộ.
Theo Nghị quyết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) sẽ trình Quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm khi xảy ra một trong các trường hợp sau: khi UBTVQH đề nghị bỏ phiếu tín nhiệm; khi có kiến nghị của ít nhất 20% tổng số đại biểu; khi có kiến nghị của Hội đồng Dân tộc, ủy ban của Quốc hội.
Việc bỏ phiếu tín nhiệm cũng sẽ được tiến hành khi người được lấy phiếu tín nhiệm có trên 2/3 tổng số đại biểu Quốc hội đánh giá “tín nhiệm thấp". Hoặc, người được lấy phiếu tín nhiệm có 2 năm liên tiếp có quá nửa tổng số đại biểu đánh giá “tín nhiệm thấp”.
Như vậy, so với luật hiện hành, Nghị quyết này chỉ bổ sung thêm hai điều kiện về "bỏ phiếu" tín nhiệm căn cứ vào kết quả lấy phiếu tín nhiệm hàng năm. Còn lại, vẫn là những quy định cũ đã có trong luật nhưng chưa được thực thi.
| 49 chức danh ở cấp Trung ương sẽ được lấy, bỏ phiếu tín nhiệm: Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch nước; Chủ tịch Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng dân tộc, Chủ nhiệm Ủy ban của Quốc hội, các thành viên khác của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, các thành viên khác của Chính phủ; Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, Tổng Kiểm toán Nhà nước. |
Quốc hội cũng chỉ lấy phiếu tín nhiệm với các chức danh lãnh đạo chủ chốt. Không lấy phiếu tín nhiệm tại Hội đồng Dân tộc, ủy ban của Quốc hội, ban của HĐND như dự kiến ban đầu.
Theo báo cáo giải trình của UBTVQH, qua thảo luận tại hội trường, nhiều đại biểu đề nghị thu gọn phạm vi những người được lấy phiếu tín nhiệm, không làm dàn trải.
Kết quả thăm dò bằng phiếu gửi đại biểu cũng cho thấy đa số tán thành chỉ lấy phiếu tín nhiệm với các chức danh chủ chốt. Tương tự, HĐND lấy phiếu tín nhiệm đối với những người giữ các chức vụ do HĐND bầu như: chủ tịch, phó chủ tịch, ủy viên thường trực HĐND, trưởng các ban của HĐND; chủ tịch, phó chủ tịch và các ủy viên của UBND.
Đánh giá tín nhiệm theo 3 mức
Nghị quyết quy định, Quốc hội, HĐND lấy phiếu tín nhiệm bằng cách bỏ phiếu kín với các mức độ đánh giá: “tín nhiệm cao”, “tín nhiệm”, “tín nhiệm thấp”. Khi có quá nửa tổng số đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND đánh giá “tín nhiệm thấp” thì người giữ chức vụ có thể xin từ chức.
Trường hợp có trên 2/3 tổng số đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND đánh giá “tín nhiệm thấp” hoặc 2 năm liên tiếp có quá nửa tổng số đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND đánh giá “tín nhiệm thấp” thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thường trực HĐND trình Quốc hội, HĐND sẽ tiến hành bỏ phiếu tín nhiệm người giữ chức vụ với 2 mức đánh giá: “tín nhiệm” hoặc “không tín nhiệm”.
Khi có quá nửa tổng số đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND bỏ phiếu “không tín nhiệm” thì cơ quan hoặc người có thẩm quyền đã giới thiệu người người giữ chức vụ để Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn có trách nhiệm trình Quốc hội, HĐND xem xét, quyết định việc miễn nhiệm, bãi nhiệm hoặc phê chuẩn việc miễn nhiệm, cách chức.
Trước khi lấy phiếu tín nhiệm, người giữ chức vụ được lấy phiếu tín nhiệm sẽ có báo cáo bằng văn bản về việc thực hiện các căn cứ để lấy tín nhiệm trong năm trước đó. Đối với trường hợp đưa ra bỏ phiếu tín nhiệm, thì người này có quyền trình bày ý kiến của mình trước Quốc hội, HĐND.
Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/2/2013. Cũng trong sáng nay, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật phòng, tránh và giảm nhẹ thiên tai.
Chiều nay, Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Thủ đô và thảo luận ở về dự án Luật phòng, chống khủng bố.
H.L (tổng hợp)
