(Báo Quảng Ngãi)- Đầu năm mới Quý Mão 2023, theo thông lệ, người thân, bạn bè đến nhà nhau chúc Tết. Lệ này đã phổ biến từ bao đời nay, tuy vậy những năm gần đây ở thành phố có phần khác. Nếu ở TP.Hồ Chí Minh thì Tết là dịp để về quê ăn Tết, hay đi du lịch, ở Hà Nội còn thêm đi lễ chùa... Còn ở TP.Quảng Ngãi, người đi du lịch ăn Tết trên đường chưa nhiều, nhưng đa số người ở lại cũng ít tới nhà nhau chúc Tết như thông lệ như những năm trước. Tết này giản dị hơn nhiều.
Tôi còn nhớ, cách đây vài chục năm, chúc Tết gần như xuyên ngày xuyên đêm có kèm bia rượu là chuyện bình thường. Hồi ấy, tôi cũng còn khỏe, nên chuyện đi chúc Tết nhà bạn bè, anh em cũng vui mà dễ thực hiện. Bây giờ già rồi, chuyện ấy trở nên khó khăn hơn. Nhưng mình già, chứ xã hội không già, vậy mà chuyện chúc Tết kèm bia rượu xuyên ngày xuyên đêm dường như đã giảm. Bây giờ có nhiều thú vui mới hơn, nhiều mối quan tâm mới hơn... nên chuyện đến nhà nhau chúc Tết cũng giảm. Với lại, bây giờ sử dụng điện thoại thông minh, ngồi ở đâu cũng gọi cho nhau chúc Tết được, nhất là gọi Zalo thì khỏi mất tiền, nên những cuộc “xuống đường chúc Tết” giảm.
 |
| Các bạn trẻ chụp ảnh kỷ niệm tại Công viên Ba Tơ (TP.Quảng Ngãi) trong ngày Tết. Ảnh: QD |
Không khí gia đình trong 3 ngày Tết theo âm lịch có hương vị ấm cúng rất riêng mà Tết dương lịch không thể nào có được. Văn hóa dân tộc nằm sâu trong 3 ngày Tết truyền thống ấy, bỏ đi thì còn gì là người Việt nữa. Nhưng văn hóa luôn tiếp biến, nó không phải là hình thái “đông cứng” qua nhiều thời đại. Tết truyền thống của chúng ta là văn hóa dân tộc, nó cũng có tiếp biến qua thời gian, nhưng vẫn giữ lại những căn cốt. Đó là tinh thần trọng nhân nghĩa, tôn vinh lòng biết ơn với tổ tiên ông bà, qua những nghi lễ cúng bái giản dị trong ngày Tết để nhắc nhở con cháu đừng quên những giá trị đạo đức đã trở thành thiết thân, thành cốt lõi của nhân cách người Việt. Đạo thờ cúng ông bà chính là giữ cho chúng ta những điều đẹp đẽ ấy. Còn chuyện thăm viếng gặp gỡ nhau 3 ngày Tết cũng là một nét đẹp của văn hóa Việt, nhưng hiện nay đã trở nên giản dị hơn, nhẹ nhàng hơn, thực tế hơn, thì đó chính là sự tiếp biến của văn hóa, chúng ta chấp nhận được, hài lòng được.
Tốc độ của cuộc sống bây giờ nhanh hơn, công việc cũng nhiều hơn. Trên các công trường khắp đất nước, hàng vạn kỹ sư, công nhân đã phải làm việc xuyên Tết, xuyên đêm để hoàn thành tiến độ, điều đó chúng ta chấp nhận. Những nghi thức trong đời sống tâm linh, cũng như trong ngày Tết cũng cần có sự linh hoạt hơn. Tất cả là vì cuộc sống con người, vì những giá trị tinh thần Việt Nam cốt lõi mà chúng ta luôn gìn giữ.
THANH THẢO
