(QNĐT)- Đã nhiều năm nay, hàng trăm hộ dân sống ở khu vực gần KCN Quảng Phú, thành phố Quảng Ngãi luôn phải sống trong cảnh khổ sở vì các nhà máy thi nhau xả thải chất thải trực tiếp ra môi trường. Kênh Bầu Lăng, từ lâu đã biến thành dòng kênh chết.
Khu Công nghiệp (KCN) Quảng Phú chính thức hoạt động từ đầu năm 2000, đến nay đã thu hút trên 40 dự án đầu tư. Đây là KCN lớn nhất của Quảng Ngãi, thế nhưng từ khi đi vào hoạt động đến nay KCN này do chưa có hệ thống xử lý nước thải chung, nên các nhà máy đã xả chất thải ra trực tiếp kênh Bầu Lăng.
Kết quả quan trắc môi trường của Sở Tài nguyên - Môi trường Quảng Ngãi cho thấy, nước thải ở KCN Quảng Phú vượt tiêu chuẩn cho phép (về các chỉ tiêu COD, BOD, dầu, SS, CN), trong đó đáng chú ý là chỉ tiêu CN - chất có mức độc hại cao gây nguy hiểm đến đời sống của thủy sinh vật cũng như con người.
Ăn cơm phải bịt mũi
Chúng tôi có mặt tại khu vực kênh Bầu Lăng, ngay KCN Quảng Phú. Hình ảnh đập vào mắt chúng tôi là những nhà máy nơi đây thi nhau xả thải trực tiếp ra dòng kênh này, cùng với đó là mùi hôi thối đến ngạt thở.
Tại Nhà máy giấy Hải Phương, chúng tôi quan sát thấy, doanh nghiệp này đã đục thủng một lổ của bờ tường phía sau công ty để đưa nước thải của nhà máy ra kênh Bầu Lăng, khiến cả một đoạn nhộm màu đỏ ngầu, nổi bọt trắng.
 |
| Nước thải đỏ ngầu xả trực tiếp ra kênh Bầu Lăng. |
Nhà máy giấy Hải Phương, được cấp giấy phép đi vào hoạt động từ năm 2002. Đây cũng là một trong những nhà máy gây ô nhiễm nhất ở KCN Quảng Phú. Hiện mỗi ngày có hàng trăm m 3 nước thải của nhà máy này xả ra kênh Bầu Lăng.
Đây cũng là doanh nghiệp đã nhiều lần bị cơ quan chức năng xử phạt vì gây ô nhiễm môi trường. Theo kết luận của Tổng cục Môi trường, nước thải của Nhà máy giấy Hải Phương có 3 thông số ô nhiễm vượt tiêu chuẩn cho phép, trong đó có 1 thông số vượt trên 10 lần: BOD vượt 13,4 lần; COD vượt 7 lần…
Không chỉ có Nhà máy giấy Hải Phương, mà các nhà máy chế biến thủy sản ở đây như Đại Dương Xanh, Hải Phú… cũng xả thải trực tiếp ra kênh Bầu Lăng gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Riêng Nhà máy chế biến thủy sản Đại Dương Xanh, theo kết luận của Tổng cục Môi trường nước thải có 6 thông số ô nhiễm vượt tiêu chuẩn cho phép từ 2 đến dưới 5 lần
Chị Nguyễn Thị Hồng (41 tuổi), ở tổ 26, phường Quảng Phú cho biết, đã nhiều năm nay, cuộc sống của người dân nơi đây bị đảo lộn vì ô nhiễm. Không chỉ có mùi hôi thối của các chất thải được xả thải trực tiếp ra kênh Bầu Lăng mà nguồn nước ở đây cũng bị ô nhiễm. “Nhiều lúc đang ăn cơm, bùi hôi xộc lên phải bịt mũi và phải bỏ chén cơm đấy chú à”- Chị Hồng bức xúc.
 |
| Nước thải của Nhà máy giấy Hải Phương chảy tới đâu, cây cỏ chết khô tới đó. |
Bà Lê Thị Kiêng (80 tuổi), tổ 24, phường Quảng Phú nói: “Cả chục năm nay, người dân nơi đây phải sống chung với ô nhiễm. Già chừng này tuổi rồi, có chết cũng không sao. Chỉ tội tụi nhỏ, tụi nó sống trong ô nhiễm hoài thì sao mà chịu nổi. Người dân nơi đây dù sao cũng quen với mùi hôi thối rồi, nhiều người khách mới tới thì không ai ở được vài tiếng đồng hồ”.
Cũng theo bà Kiêng, trước đây, kênh Bầu Lăng nước trong xanh, cá tôm rất nhiều. Người dân sống dọc kênh dùng nước dưới kênh để sinh hoạt tắm giặt, trồng trọt nhưng giờ dòng kênh này đã ô nhiễm nặng, nước đen ngòm và hôi thối. Không một con gì có thể sống được dưới dòng kênh này.
Quả thật, khi đến KCN Quảng Phú, “ám ảnh” đầu tiên của nhiều người là mùi hôi thối kinh khủng và nếu quan sát thì không ai không thể “rùng mình” khi chứng kiến kênh Bầu Lăng bị biến thành dòng kênh chết với dòng nước đen ngòm, nổi bọt trắng. Nhiều đoạn, nước thải của các nhà máy lâu ngày kết thành những mảng dày cộm nổi trên mặt nước.
Anh Phạm Ngọc Thanh-Tổ trưởng Tổ 24, phường Quảng Phú cho biết: Do không có nước máy, nên người dân ở đây đành phải dùng nước giếng bị ô nhiễm, bởi không còn cách nào khác. Đã nhiều lần chúng tôi đã gửi đơn lên các cấp, các ngành phản ánh về tình trạng ô nhiễm do các nhà máy ở KCN Quảng Phú gây ra, thế nhưng đến nay vẫn chưa có cơ quan nào giải quyết những kiến nghị đó. “Trong 5 năm trở lại đây, chỉ riêng tổ 24 này đã có hơn chục người bị ung thư, trong đó đã có 7 người chết vì căn bệnh này”- anh Thanh nói.
Ròng rã 10 năm chờ 1 nhà máy xử lý nước thải
KCN Quảng Phú có trên 40 dự án được cấp phép đầu tư, trong đó có nhiều dự án đang hoạt động chủ yếu là sản xuất lâm sản, thuỷ sản, phân bón, bao bì và giấy… Thế nhưng từ khi đi vào hoạt động đến nay đã hơn 10 năm, KCN này vẫn chưa xây dựng được một hệ thống xử lý nước thải chung trước khi thải ra môi trường. Hầu hết các nhà máy chưa xử lý nước thải sơ bộ theo quy định mà thải thẳng ra ra kênh Bầu Lăng, dẫn đến tình trạng kênh bị ô nhiễm nghiêm trọng.
 |
| Nước trong Kênh Bầu Lăng biến thành màu đen ngòm vì ô nhiễm nặng. |
 |
| Nhiều đoạn tại kênh Bầu Lăng, nước thải lâu ngày tạo thành những lóp váng dày . |
Đây là kênh lớn chạy dọc từ xã Nghĩa Kỳ, huyện Tư Nghĩa đến phường Quảng Phú, rồi chảy ra khu vực cầu Bầu Giang. Chính vì vậy, những năm qua, dòng kênh này bị ô nhiễm nặng đã làm đảo lộn cuộc sống và đe dọa sức khỏe người dân sống dọc theo dòng kênh này.
Theo quy định, các nhà máy ở các KCN phải xây dựng hệ thống xử lý các chất thải tập trung, đạt tiêu chuẩn ít nhất loại B trước khi thải ra môi trường, nhưng thực tế không mấy nhà máy thực hiện.
Ông Nguyễn Quốc Tân-Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường Quảng Ngãi cho biết: Chúng tôi đã nhiều lần xử phạt các doanh nghiệp tại KCN Quảng Phú, tuy nhiên đâu lại vào đấy. Lỗi xả thải gây ô nhiễm môi trường của các doanh nghiệp đã rõ, xong ta không thể đổ lỗi hết cho các doanh nghiệp này. Bởi hiện nay các doanh nghiệp này không biết xả thải đi đâu, bởi KCN Quảng Phú vẫn chưa có hệ thống xử lý nước thải chung. “Khi kêu gọi các dự án đầu tư thì BQL hứa có đất sạch với một hạ tầng hoàn chỉnh, tuy nhiên thực tế không phải vậy. Theo tôi “lỗi” này là do doanh nghiệp và cả BQL các KCN Quảng Ngãi”- Ông Tân nói.
 |
| Nhà máy xử lý nước thải hoàn thành liệu có khắc phục được tình trạng ô nhiễm tại KCN Quảng Phú? (Trong ảnh: Hồ xử lý nước thải của Nhà máy xử lý nước thải KCN Quảng Phú đang trong giai đoạn hoàn thành) |
Ông Lê Hồng Hà-Phó Ban quản lý KCN Quảng Ngãi cho rằng, thực trạng các doanh nghiệp ở KCN Quảng Ngãi xả thải chất thải trực tiếp gây ô nhiễm môi trường là một thực trạng đáng lo ngại trong nhiều năm qua. Hiện chúng tôi đã triển khai xây dựng và sắp hoàn thành Nhà máy xử lý nước thải với tổng vốn đầu tư gần 40 tỷ đồng. Chúng tôi cũng đã yêu cầu các doanh nghiệp tại KCN Quảng Phú cam kết đấu nối đưa nước thải vào hệ thống xử lý nước thải chung này. Dự kiến, cuối năm nay, chúng tôi sẽ hoàn thành việc đấu nối này.
| Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Phạm Như Sô vừa chỉ đạo các đơn vị liên quan như: Chi cục Bảo vệ môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường; Cảnh sát Môi trường, Công an Quảng Ngãi; BQL các KCN Ngãi… thành lập đoàn kiểm tra liên ngành để tiến hành kiểm tra việc xả thải gây ô nhiễm tại KCN Quảng Phú, từ đó có giải pháp xử lý dứt điểm tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng kéo dài nhiều năm tại KCN này. |
Bài, ảnh: M.Toàn
