(Báo Quảng Ngãi)- Cuốn sách “Những bí mật thơ” của tác giả Mai Bá Ấn (hiện là Phó Chủ tịch Hội VH - NT tỉnh), do Nhà xuất bản Đà Nẵng ấn hành, là tập sách đúc kết quá trình đọc, tìm hiểu, hoạt động sáng tác của các nhà thơ, nhà văn trong và ngoài tỉnh dưới góc nhìn “chân dung - phê bình - tiểu luận”. Qua đó, giúp bạn đọc có thêm góc nhìn chân thực về đời sống văn chương qua từng giai đoạn.
 |
| Bìa của tập sách "Những bí mật thơ". Ảnh: PV |
Lật giở từng trang của cuốn sách, độc giả lần lượt bắt gặp chân dung của những nhà thơ được mến mộ. Đó là “hoài niệm tuổi thơ và những khúc tình buồn” Trầm Thuỵ Du, là “chất thơ chân chất, thanh khiết như dòng sông Trà Bồng” Tế Hanh, là “những vần thơ chơn chất đất và tơ non cỏ” Vũ Hải Đoàn, là “mỗi giọt thơ một giọt hồng” Hồng Mão, là “người đàn bà trên cỏ” Trần Thu Hà, là “nét duyên ngầm của biển” Trần Cao Duyên... Có những tác giả được phác thảo chân dung một cách toàn diện, nhưng cũng có tác giả chỉ khắc họa từ một bình diện hoặc từ tập thơ đầu tay, thậm chí chỉ là một chùm thơ gửi đến độc giả. Ngoài thông tin tiểu sử, tác phẩm, bạn đọc có dịp tìm hiểu về những kỷ niệm vui, buồn trong hoạt động sáng tác của hơn 30 nhà văn, nhà thơ và cả nét duyên ngầm, chất riêng biệt của mỗi người.
Tác giả Mai Bá Ấn luôn trân trọng, ngưỡng mộ và tri ân những nhà thơ thuộc thế hệ đi trước. Với nhà thơ Tế Hanh, ai cũng biết ông là một con người có tấm lòng gắn bó với quê hương và đã để lại nhiều bài thơ đặc sắc viết về làng quê chài lưới với dòng sông, với biển cả, với vị nồng mặn của đất trời, với “Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng/ Cả thân hình nồng thở vị xa xăm/ Con thuyền im bến mỏi trở về nằm/ Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ”... Vì lẽ đó, tác giả Mai Bá Ấn đã nhắc đến nhà thơ Tế Hanh với chất thơ trong trẻo, thanh khiết như dòng sông Trà Bồng quê ông, nhưng cũng mặn mà, tình nghĩa.
Còn với Trần Thu Hà, người được tác giả khắc họa là “Người đàn bà trên cỏ”, bởi thơ mềm như cỏ. Bạn đọc có thể tìm thấy ở hồn thơ đa cảm này những câu thơ gần gũi cứ như đang nói hộ lòng mình, là những câu thơ về quê hương, gia đình, tuổi học trò... rất riêng mà cũng rất chung: “Cha già khi nhớ khi quên/ Vừa nắm tay rồi lại hỏi/ Con Hà về sao không nói?/ Mẹ cười: Nó ở ngoài hiên” (Về nhà).
Hay với Bùi Văn Cang, đọc thơ ông dễ bị cuốn vào tâm trạng bùi ngùi nuối tiếc về những cái đã qua và ngập trong cảnh sắc cùng chiều sâu của những giá trị văn hoá của quá khứ. “Con nước kia dù mãi mãi ra đi/ Còn để lại cảm hoài nơi bến vắng/ Còn đọng lại giữa hai bờ mưa nắng/ Mắt sông xưa soi óng ánh thời gian” (Khoảnh khắc sông Trà thu thơ ấu).
Không chỉ có tác giả trong tỉnh, cuốn sách còn phác thảo chân dung một số nhà thơ ngoài tỉnh, trong đó có các nhà thơ Hoàng Vũ Thuật, Nguyễn Minh Khiêm, Nguyễn Văn Minh... Tác giả Mai Bá Ấn cho biết, với tôi một tác phẩm văn học đích thực là những giá trị vĩnh viễn luôn song hành cùng đời sống con người. Bản chất của văn chương là mơ mộng, là sản phẩm của tưởng tượng. Nhưng nhà văn không đứng về phía sáng của ánh trăng mơ mộng mà đứng phía bóng tối, nhìn ra ánh sáng - nơi con người đang đùa vui dưới ánh trăng đêm để buồn vui cùng với kiếp người, đau nỗi đau của đời người; rồi qua ngòi bút của mình, giúp con người nhận rõ hiện thực, chắp cánh ước mơ và luôn khát vọng vươn về phía trước - phía của tình thương yêu và niềm hy vọng. Mỗi dòng chữ của nhà văn luôn phải phát ra từ những trăn trở, đớn đau nâng lên thành những giá trị thẩm mỹ, giá trị nhân văn vì chính lẽ sống của con người.
Vì lẽ đó, tác giả Mai Bá Ấn đã tỉ mẩn đọc, nhìn nhận thấu đáo và trân trọng từng con chữ, để xuyên suốt gần 400 trang sách, những bí mật dần được mở ra, không chỉ mang đến góc nhìn chân thực, mà còn giúp bạn đọc tiếp cận nguồn tư liệu dồi dào, những câu chuyện văn chương bên lề các tác phẩm làm nên diện mạo văn học xứ Quảng nói riêng và văn học Việt Nam nói chung.
TRUNG ÂN
