(QNg) - Trải qua giai đoạn khó khăn thiếu thốn về con người, về cơ sở vật chất, thời gian qua Cục Hải quan Quảng Ngãi đã khẳng định mình bằng hướng đi mới. Đó là việc thí điểm thành công Thủ tục hải quan điện tử, từng bước đưa công tác quản lý, giám sát hàng hóa xuất nhập khẩu nhanh chóng, chặt chẽ và thuận lợi.
Khó khăn và thách thức
Cục Hải quan Quảng Ngãi mới thành lập năm 2002, với số biên chế ít nhất trong hệ thống ngành hải quan cả nước. Thế nhưng Hải quan Quảng Ngãi quản lý địa bàn tương đối rộng, có nhiều dự án trọng điểm quốc gia như: Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, Dự án Nhà máy công nghiệp nặng Doosan Việt Nam, Nhà máy đóng tàu, Dự án luyện cán thép Quảng Liên, kim ngạch xuất nhập khẩu hàng năm khoảng 2 tỷ USD. Điều đó đòi hỏi đơn vị phải luôn đổi mới phương pháp quản lý, hiện đại hóa các thủ tục hải quan nhằm hỗ trợ việc thực hiện nhiệm vụ.
 |
| Ứng dụng CNTT tại Cục Hải quan Quảng Ngãi. |
Tuy nhiên những ngày đầu thành lập, Hải quan Quảng Ngãi còn gặp nhiều khó khăn, số lượng cán bộ mỏng; Thủ tục tiếp nhận dữ liệu thông tin khai báo từ doanh nghiệp gửi đến hải quan để xử lý ngày càng nhiều; việc cập nhật dữ liệu vào hệ thống, tiến hành rà soát, kiểm tra các điều kiện cần thiết hầu như quá tải. Hạ tầng cơ sở vật chất, máy chủ, máy dự phòng, đường truyền, cán bộ cập nhật xử lý số liệu đều vận hành hết công suất nhưng vẫn không đạt hiệu quả…
Đứng trước khó khăn và thách thức trong tình hình mới, ngày 12/9/2009 Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 103 về sửa đổi, bổ sung một số điều tại Quyết định 149 về triển khai thí điểm hải quan điện tử. Theo đó việc thí điểm Hải quan điện tử được Thủ tướng Chính phủ cho phép triển khai ở 10 tỉnh thành trong cả nước, trong đó có Quảng Ngãi.
Xác định hiện đại hóa là nhiệm vụ trọng tâm, ngay từ đầu lãnh đạo đơn vị đã xây dựng, đào tạo lực lượng đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa ngay từ khâu tuyển dụng đào tạo. Đơn vị đã đầu tư hệ thống trang thiết bị đáp ứng các yêu cầu công tác, ứng dụng công nghệ thông tin để quản lý. Đầu tháng 9/2009, Hải quan Quảng Ngãi đã thành lập Ban chỉ đạo, Tổ triển khai thực hiện HQĐT; đã chọn 10 doanh nghiệp tham gia thực hiện thủ tục HQĐT thí điểm ban đầu và cử đoàn công tác trực tiếp làm việc với lãnh đạo các doanh nghiệp, chuẩn bị các điều kiện để triển khai thực hiện. Đơn vị đã thuê 5 máy chủ, nâng cấp đường truyền tại Cục, các Chi cục hải quan và đường truyền từ các Chi cục đến địa điểm kiểm tra, giám sát cảng.
Về công nghệ phần mềm, trong tháng 9 và tháng 10/2009, đơn vị đã phối hợp với Cục Công nghệ thông tin & thống kê Hải quan, Công ty FPT, Công ty Thái Sơn cài đặt các chương trình, tiến hành chạy thử tương đối ổn định với 3 loại hình là kinh doanh, nguyên liệu sản xuất xuất khẩu, gia công; chạy demo giả định doanh nghiệp khai báo đến cơ quan hải quan và đã vận hành thử nghiệm đạt kết quả tốt. Hải quan Quảng Ngãi cũng báo cáo tình hình, kết quả triển khai HQĐT và kiến nghị với UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành liên quan phối hợp, tạo điều kiện cho đơn vị triển khai thủ tục HQĐT tại địa phương.
Bước tiến mới trong thủ tục thông quan
Qua thời gian ngắn triển khai thí điểm thủ tục hải quan điện tử (TTHQĐT) đối với 3 loại hình hàng hoá xuất nhập khẩu (XNK), gồm: Nhập kinh doanh, gia công và sản xuất XK, đến nay đã có trên 60% số tờ khai hàng hoá XNK được xử lý qua TTHQĐT tại Hải quan Quảng Ngãi.
Để đánh giá kết quả trong công tác này, Cục Hải quan Quảng Ngãi vừa tổ chức hội nghị đối thoại doanh nghiệp định kỳ Quý II/2010, với sự tham dự của khoảng 60 doanh nghiệp xuất nhập khẩu thường xuyên trên địa bàn và đại diện các sở, ban, ngành liên quan. Trong 5 tháng đầu năm đơn vị đã thực hiện thành công thủ tục hải quan điện tử cho 3 loại hình gia công, kinh doanh và sản xuất xuất khẩu, số tờ khai thực hiện thủ tục hải quan điện tử đạt 70,9% tổng số tờ khai của 3 loại hình, kim ngạch đạt 1,3 tỷ USD, chiếm 91% tổng giá trị kim ngạch tại đơn vị; số thuế phát sinh từ thực hiện thủ tục hải quan điện tử là hơn 2.400 tỷ đồng, chiếm 92% tổng số thuế phát sinh…
Hội nghị các thành viên tham gia đã đánh giá cao quyền lợi được thụ hưởng của doanh nghiệp khi tham gia thủ tục HQĐT như: Được cơ quan hải quan hỗ trợ, đào tạo, cung cấp phần mềm khai báo HQĐT và tư vấn trực tiếp miễn phí; được sử dụng chứng từ điện tử hoặc ở dạng điện tử chuyển đổi từ chứng từ giấy kèm theo tờ khai HQĐT trong hồ sơ hải quan (HSHQ), để cơ quan hải quan kiểm tra theo yêu cầu; được ưu tiên thực hiện trước so với trường hợp đăng ký HSHQ bằng giấy trong trường hợp cơ quan hải quan xác định phải kiểm tra chi tiết HSHQ hoặc kiểm tra thực tế hàng hóa; được thông quan và giải phóng hàng trên cơ sở tờ khai điện tử mà không phải xuất trình hoặc nộp các chứng từ kèm theo tờ khai trong HSHQ đối với những lô hàng thuộc diện miễn kiểm tra hồ sơ hải quan và miễn kiểm tra thực tế hàng hóa; được cơ quan hải quan cung cấp thông tin về quá trình xử lý hồ sơ hải quan điện tử thông qua hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan...
Ông Huỳnh Văn Cần - Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Ngãi cho biết: Hải quan Quảng Ngãi đã quyết tâm triển khai TTHQĐT tại cả 2 chi cục trực thuộc là Chi cục Hải quan các KCN Quảng Ngãi và Chi cục Hải quan cảng Dung Quất đối với 3 loại hình hàng hoá XNK là kinh doanh, gia công và sản xuất XK. Như vậy 100% số chi cục hải quan trực thuộc Hải quan Quảng Ngãi đã triển khai áp dụng TTHQĐT.
Hiện nay 100% số tờ khai hàng hoá XNK làm thủ tục qua địa bàn đều thực hiện qua khai báo từ xa, cũng là một trong những điểm thuận lợi lớn. Vì qua đây, DN đã làm quen với môi trường điện tử. Thời gian tới Cục sẽ mở rộng cho toàn bộ các doanh nghiệp tham gia hoạt động XNK tại Cục Hải quan Quảng Ngãi. Và thực hiện thông quan điện tử đạt trên 70% tổng số tờ khai của 3 loại hình kinh doanh, gia công, SXXK và đạt kim ngạch trên 95% và không giới hạn số lượng doanh nghiệp tham gia thủ tục hải quan điện tử mà triển khai đến toàn bộ các doanh nghiệp đủ điều kiện thực hiện, phấn đấu đạt trên 70% số doanh nghiệp tham gia. Qua đó Hải quan Quảng Ngãi từng bước đáp ứng kịp nhu cầu phát triển của nền kinh tế thị trường thời hội nhập hiện nay.
Bài, ảnh: Thanh Lương
