(Báo Quảng Ngãi)- Sông Thoa mang nước từ đôi miền xuôi - ngược hòa vào đại dương khiến cửa biển Mỹ Á trập trùng sóng xô. Lăng thờ thần Nam Hải uy nghiêm nằm cạnh cửa biển tựa vị thần hộ mệnh của cư dân vạn chài. Khi vào bến, mũi tàu cá nhấp nhô trên sóng nước như thành kính bái tạ đấng linh thiêng.
Chốn linh thiêng
Cư dân ven biển Mỹ Á, xã Phổ Quang (Đức Phổ) bao đời tiếp nối bám biển mưu sinh. Họ luôn cầu khấn cho trời yên biển lặng, tôm cá đầy khoang sau chuyến vươn khơi nhọc nhằn. Rồi họ chung tay xây dựng lăng thờ thần Nam Hải, quanh năm hương khói để vơi đi nỗi âu lo.
 |
| Ba ban thờ trong lăng thần Nam Hải, xã Phổ Quang (Đức Phổ). ẢNH: TRANG THY |
Lão ngư Nguyễn Xết - Trưởng Vạn chài Hải Tân cho biết: Hàng trăm năm trước, lăng được xây dựng trên đỉnh núi hướng ra Biển Đông đêm ngày cuộn sóng. Sự bào mòn của thời gian làm cho lăng hư hại. Thế nên, mọi người cùng nhau góp công sức và tiền của xây dựng lăng mới nằm cạnh cửa biển Mỹ Á bốn mùa lộng gió. Bên trong lăng có ba ban thờ khá uy nghiêm. Ban giữa thờ thần Nam Hải với bốn chiếc quách chứa di cốt cá Ông đặt phía sau luôn được cư dân trong vùng tỏ lòng tôn kính. Hai bên thờ hai hộ vệ của ngài theo tín ngưỡng bao đời của cư dân vạn chài. Bên trái lăng có miếu thờ Thủy Long thần nữ và ông Thiên Cang, bên phải là miếu thờ những bậc tiền nhân có công tạo dựng xóm làng. Phía sau lăng miếu là ngọn đồi cao với cây xanh phủ bóng tạo nên dáng vẻ thâm nghiêm.
Thường ngày, cư dân vạn chài đến đây khấn nguyện giữa khói hương bảng lảng. "Các ngài linh thiêng lắm. Ngư dân ra lăng Ông thắp hương khấn vái rồi đi đánh bắt được nhiều cá về họ mua bánh trái dâng cúng, trúng đậm thì cúng nguyên cả con heo quay...”, ông Xết cho biết.
Thành kính tế lễ
Xuân sang, hạ đến rồi thu tàn, ngư dân vạn chài Hải Tân sửa soạn lễ vật dâng cúng với tấm lòng tôn kính các vị thần, cầu cho cuộc sống đủ đầy và an vui. Với họ, đấy là những ngày lễ trọng nên dù bận công việc cũng gắng thu xếp dự và chung vui cùng mọi người. Đầu xuân là lễ khai chánh (lễ mở biển) vào sáng mùng 2 Tết. Ngày 21 tháng 2 âm lịch nô nức lễ cầu mùa, cầu cho công việc hanh thông và cuộc sống ấm no.
Chớm hạ, ngư dân tổ chức lễ cúng sau khi kết thúc vụ đánh bắt mùa xuân vào ngày mùng 6 tháng 5 âm lịch. Đến ngày rằm tháng 9 thì tổ chức lễ cúng tổng kết đánh bắt cả năm. Thuở trước, vào dịp tế lễ có các hình thức diễn xướng: Hát múa sắc bùa, hò bả trạo hay tổ chức đua thuyền với không khí sôi động, thu hút đông đảo người dân các nơi dự xem.
Dù khá bận rộn vào ngày cận Tết, nhưng ông Xết cùng nhiều người tất bật quét dọn, trang trí lăng miếu chuẩn bị cho lễ khai chánh dịp đầu năm. Cây nêu trồng trước lăng bằng tre già, thân cao vút với cành lá trên ngọn phất phơ trước gió. Quốc kỳ và cờ đuôi nheo phần phật tung bay trong nắng xuân hanh vàng. Sáng mùng 2 Tết, cụ Nguyễn Thành Lin - Trưởng Ban tế tự và người dân làng chài Hải Tân tề tựu đông đủ, thành kính dâng lễ vật lên ban thờ. Hương trầm thơm ngát thoảng bay trong gió xuân se lạnh. Cụ Lin lầm rầm khấn nguyện cầu mong sóng yên, biển lặng, ngư dân đánh bắt được nhiều cá tôm, lẫn tiếng chuông ngân nga trong sương sớm.
Đôi mắt của lão ngư gần trọn đời gắn bó với biển hướng lên ban thờ chứa bao điều ước vọng. Những thành viên Ban tế tự và ngư dân tiếp nối dâng hương lên đấng linh thiêng. 8 giờ sáng, tiếng trống phát hiệu lệnh thúc giục rộn rã. Hàng chục tàu cá tiếp nối xuất bến vươn khơi. Sóng vỗ vào thân tàu tung bọt nước trắng xóa. “Hằng năm, vạn chài tổ chức nhiều lễ cúng, nhưng riêng vào sáng mùng 2 Tết thiêng liêng lắm. Vì đây là ngày lễ xuất hành, cầu mong trời yên biển lặng, làm ăn thuận lợi trong cả năm...”, cụ Lin tâm sự.
Trang Thy
