Viện Hàn lâm Thụy Điển vừa quyết định trao tặng giải Nobel Văn chương 2016 cho nhạc sĩ, ca sĩ Bob Dylan. Tuổi Trẻ đang tiếp tục cập nhật thông tin.
 |
| Nhạc sĩ, ca sĩ, nhà văn Bob Dylan - Ảnh: Reuters |
Theo công bố của Viện Hàn lâm Thụy Điển vào lúc 13g ngày 13-10 (tức 18g, giờ VN), nhạc sĩ, ca sĩ Bob Dylan đã được vinh dự nhận giải cho những phát kiến của ông về biểu đạt thơ ca trong truyền thống âm nhạc đồ sộ của Mỹ.
Đây cũng là một kết quả khá bất ngờ bởi ông không nằm trong số những nhà văn tên tuổi được dự báo sẽ thắng giải. Như Tuổi Trẻ đã thông tin, "lãng tử du ca" Bob Dylan (nghệ danh của nghệ sĩ người Mỹ Robert Allen Zimmerman) lọt vào top 10 ứng cử viên được phỏng đoán cao nhất cũng là điều gây nhiều chú ý. Từ tỉ lệ 50/1 tuần trước, tỉ lệ cá của Bob Dylan đã vươn lên 16/1 trong hôm nay.
Bob Dylan sinh ngày 24-5-1941 tại Duluth, bang Minnesota (Mỹ). Ông lớn lên trong một gia đình Do Thái trung lưu ở thành phố Hibbing. Thời niên thiếu Dylan chơi trong nhiều ban nhạc khác nhau và chúng đã nuôi dưỡng sâu sắc thêm niều vui thú với âm nhạc trong con người ông, đặc biệt là với âm nhạc dân gian Mỹ (American folk music) và nhạc blues.
Ngày nay nhạc sĩ, ca sĩ Dylan đã được xem là một tượng đài nghệ thuật có sức ảnh hưởng lớn đến âm nhạc đương đại và là đối tượng trích dẫn thường xuyên (trong các nghiên cứu, bài báo).
“Trong vòng 55 năm qua, ông chưa từng ngưng hoạt động nghệ thuật và vẫn luôn tự khám phá những khía cạnh mới của bản thân để tạo nên những bản sắc mới”, bà Sara Danius, Thư ký thường trực của Ủy ban Nobel, trả lời câu hỏi của phóng viên về việc liệu Bob Dylan có xứng đáng được nhận giải Nobel Văn chương hay không.
"Ông ấy là một nhà thơ vĩ đại trong nền văn học Anh ngữ", bà Danius khẳng định.
“Nếu bạn quay ngược về quá khứ 2.500 năm về trước, bạn sẽ thấy Homer và Sappho đã viết nên những tác phẩm sử thi dùng để lắng nghe và trình diễn cùng với các nhạc cụ, nhưng đến ngày nay các tác phẩm của họ vẫn được đọc và thưởng thức như một tác phẩm văn học. Bob Dylan cũng vậy. Người ta có thể, và nên đọc những tác phẩm của ông”, bà Danius giải thích.
Theo một khảo sát ngắn được thực hiện trên website chính thức của giải Nobel, 70% người truy cập đã từng biết đến Bob Dylan và các sáng tác của ông.
Với 27 trên tổng số 112 tác giả từng nhận giải Nobel Văn chương sáng tác chủ yếu bằng tiếng Anh, đây là ngôn ngữ sáng tác phổ biến nhất của các tác giả được trao giải thưởng này.
Thể loại sáng tác thông dụng nhất của các nhà văn, nhà thơ từng đoạt giải Nobel là văn xuôi vì có đến 76 nhà văn sáng tác chủ yếu ở thể loại này.
Giải ghi nhận cả đời sáng tác
So với các giải Nobel khác, những nhà văn, nhà thơ đoạt giải Nobel là “già” nhất, với tuổi đời trung bình lúc nhận giải là 65 tuổi.
Cho đến nay tác giả lớn tuổi nhất được nhận Giải Nobel Văn chương là Doris Lessing, nữ nhà văn người Anh này đã 88 tuổi khi được công bố là người nhận giải năm 2007. Người trẻ nhất được nhận giải cũng là nhà văn Anh (nhưng sinh trưởng ở Bombay, Ấn Độ): Rudyard Kipling. Ông 42 tuổi khi được trao giải năm 1907. Ông là nhà văn viết tiếng Anh đầu tiên được trao giải Nobel.
Mặc dù Kipling có đến Stockholm nhận giải, nhưng ông không được đọc diễn văn vì trước đó hai ngày, Vua Oscar Đệ nhị của Vương quốc Thụy Điển qua đời nên bữa tiệc chiêu đãi những người được giải thưởng đã bị… hủy bỏ.
Năm 1913, giải Nobel văn chương được trao cho nhà thơ Ấn Độ Rabindranath Tagore. Đây là lần đầu tiên giải thưởng được dành cho một tác giả châu Á. Vinh dự lớn lao nhưng khi nhận được tin vui, nhà thơ Tagore đang ở Mỹ nên ông chỉ có thể gửi một bức điện ngắn để cảm ơn chứ không thể đến Thụy Điển nhận giải được.
Có một điều thú vị là cựu Thủ tướng Anh Winston Churchill thường bị nhầm là đã đạt giải Nobel Hòa bình trong khi giải Nobel mà ông được nhận lại là… Nobel Văn chương. Dù là một chính trị gia, ông lại nhận được đến 21 đề cử cho giải Nobel Văn chương trong giai đoạn 1945-1953 và chỉ vỏn vẹn 2 đề cử cho giải Nobel Hòa bình.
Nhà văn Bernard Show, người Anh gốc Ireland, từng gây sóng gió khi hay tin mình được trao giải Nobel năm 1925 ở tuổi 69. Ông đã phát biểu cảm tưởng đại ý giải thưởng như "chiếc phao ném cho ông khi ông đã vào tới… bờ", và rằng, đó là "sự cảm ơn của thế giới vào cái năm tôi không cho ra đời một cuốn sách nào".
Ông là một trong số ít người dám lên tiếng từ chối nhận tiền thưởng vì ông thấm thía nỗi cơ cực vì túng thiếu của người cầm bút khi mới khởi nghiệp. Ông đã dùng tất cả số tiền thưởng (trị giá 35.000 USD vào năm ấy) để thành lập "Quỹ văn học dành cho tác giả viết kịch".
Năm 2015, nữ văn sĩ người Belarus Svetlana Alexievich, người kể những câu chuyện lịch sử bi thương của hàng ngàn nạn nhân sống sót sau vụ nổ nhà máy điện hạt nhân Chernobyl, được vinh dự nhận giải Nobel văn chương. Bà trở thành nữ nhà văn thứ 14 nhận giải thưởng danh giá kể từ khi giải này được trao vào năm 1901.
Theo PV/Tuoitre.vn
