(Báo Quảng Ngãi)- Đọc tập thơ “Cõi vắng... vọng xưa” của tác giả Phong Đăng, người đọc càng thấm thía lời tâm tình của tác giả với hoài niệm về những tháng ngày đã qua, với góc nhìn cuộc sống một cách trầm tĩnh và đa chiều.
 |
Tác giả Phong Đăng năm nay đã 88 tuổi, ông vẫn lấy thơ, văn làm niềm vui tuổi già. Ông tên thật là Vũ Tiến Đức, hiện sống ở TP.Quảng Ngãi, là hội viên Hội Văn học Nghệ thuật Quảng Ngãi.
Đọc “Cõi vắng... vọng xưa” (Hội Văn học Nghệ thuật Quảng Ngãi ấn hành tháng 11/2018), điều mà người đọc nhận ra là mỗi kỷ niệm được Phong Đăng tái hiện bằng một cảm xúc rất chân thành, từng câu chữ cứ hiển hiện một cách tự nhiên qua lăng kính của một người luôn nhìn cuộc sống một cách trầm tĩnh và đa chiều. Đó là những chiêm nghiệm cuộc đời của một con người từng đi qua mọi cung bậc cảm xúc, yêu thương rồi xa cách để tĩnh lặng, tự chất vấn chính mình. Tĩnh lặng là thế, song cũng có lúc nhà thơ vẫn không khỏi thảng thốt về những ký ức của thời tuổi trẻ sống tại quê nhà: “Ai người lên đỉnh Đình Cương ấy/ Có nhớ mang theo những xóm nghèo” (Cuộn mãi trong đời). Đình Cương là ngọn núi ở huyện Nghĩa Hành - quê hương của Phong Đăng. Đọc hai câu thơ trên, ta có cảm giác nghe như tiếng vọng từ không gian rừng thẳm. Đọc bài thơ “Cuộn mãi trong đời” và các bài thơ “Hành Tín Tây”, “Chợ Trạm”, “Rơm rạ nên người”... người đọc thêm hiểu biết về lịch sử - văn hóa trên quê hương núi Ấn - sông Trà. “Sông Vệ là chợ Trạm/ Vào những năm “bốn lăm”/ Một miền như đất hứa/ Của kháng chiến khu Năm” (Chợ Trạm). Những bài thơ trên không cầu kỳ về cấu trúc và ngôn từ, nhưng lại có sức lay động tâm hồn người đọc. Đọc bài thơ “Rơm rạ nên người”, người đọc không khỏi chạnh lòng về cuộc sống ngày xưa của Phong Đăng ở quê nhà. Chính cuộc sống nghèo khó nơi làng quê đã nuôi Phong Đăng nên người. Anh đã tâm sự về cuộc đời của mình một cách chân thật qua thể thơ song thất lục bát truyền thống: “Phong Đăng ấy sớm trưa dầu dãi/ Mái lá tranh tre rơm rạ nên người/ Ra đi góc bể chân trời/ Tấm thân vạn nẻo cuộc đời gió sương” (Rơm rạ nên người). Và cũng từ mái lá tranh tre, Phong Đăng dấn thân vào cuộc đời sương gió. Anh đi nhiều, viết nhiều. Đi đến đâu anh cũng ghi lại nỗi niềm riêng tư của mình bằng những lời thơ chân thành, mộc mạc. Ra Hà Nội, những năm tháng mới tập kết hay những năm tháng rời Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội, lên nguồn xuống biển, vào Nam ra Bắc làm tròn nhiệm vụ của một người cán bộ quản lý ngành hóa chất, anh đều ghi lại những cảm xúc của mình bằng những lời thơ. Đọc những bài thơ viết về thời kỳ này ta thấy thơ anh tự tình hơn, riêng tư hơn và chiêm nghiệm hơn.
Đọc “Cõi vắng... vọng xưa”, ta như nghe tiếng vọng riêng tư từ cõi lòng của nhà thơ. “Chiều đông/ nắng vàng rơi biêng biếc/ Người về trong giã biệt/ Xao xuyến mấy mùa hoa/ Mười lăm năm khoảng trời xa/ Sương rơi mờ con phố” (Chiều đông). Đọc những câu thơ này ta có cảm giác như tác giả đang sững sờ khi gặp lại người con gái ở Đà Lạt sau mười lăm năm xa cách, rồi nỗi nhớ tình xưa thời thanh xuân vọng về: “Phải chi ngày ấy/ sông Tương trắng một màu/ Thuyền men dòng cũ/ Khô cạn khúc sông sâu/... Phải chi ngày ấy/ em đừng nói thương anh/ Mặc gió kia thổi/ đành lá rụng xa cành” (Phải chi ngày ấy). Câu “Phải chi ngày ấy” được nhắc đi nhắc lại đến nao lòng. Cứ như một lời trách móc, mà vẫn cứ hiển hiện một nỗi niềm thương nhớ khôn nguôi. Cuộc tình ấy cho dù có vuột khỏi tay anh từ trong quá khứ, nhưng nó vẫn vượt thời gian, không gian trở về với anh trong ký ức.
Giờ đây khi đã ở tuổi xế chiều, trong lòng Phong Đăng những kỷ niệm xưa vẫn cứ vọng về: “Đêm sắp cạn giấc mơ xưa giục giã/ Bước lưu li, thôi! rã cánh chim bằng/ Cõi vắng vọng xưa đường trần đôi ngả/ Một cuộc đời đọng lại dải sao băng...” (Cõi vắng... vọng xưa). Bài thơ “Cõi vắng... vọng xưa” được anh chọn làm nhan đề cho cả tập. Qua bài thơ, tác giả như đang ngồi thả hồn trong cõi vắng để nghe bên lòng một cõi tình xưa đầy sức âm vang.
Tập thơ “Cõi vắng... vọng xưa” của Phong Đăng với từ ngữ dung dị, tinh tế, mang nhiều hoài niệm cảm xúc về quê hương, gia đình, tình yêu đôi lứa... Điều này đã để lại trong lòng người đọc những ấn tượng sâu sắc.
PHẠM VĂN HOANH
