(QNĐT)- Theo thống kê tạm thời của Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh, trong hai năm 2011-2012, Quảng Ngãi có 9.828 thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) bị cấp trùng, gây lãng phí hàng tỷ đồng. Đối tượng bị cấp trùng chủ yếu là trẻ em và đối tượng chính sách.
Một xã có 309 người bị cấp trùng thẻTheo thống kê của Phòng LĐ-TB&XH huyện Bình Sơn, năm 2013, việc lập danh sách và mua 34.539 thẻ BHYT cho 3 nhóm đối tượng: người có công, người nghèo và bảo trợ xã hội. Trong đó, có hơn 600 thẻ BHYT bị cấp trùng.
Ông Huỳnh Tấn Huy- Trưởng phòng LĐ-TB&XH huyện Bình Sơn cho biết: Năm nào cũng xảy ra hiện tượng trùng lặp thẻ BHYT bởi công việc rà soát, lập danh sách diễn ra hằng năm. Trong khi đó, số lượng các đối tượng được cấp thẻ lại thường thay đổi, nhất là số hộ nghèo. Năm 2013, số lượng thẻ BHYT bị cấp trùng đã giảm đáng kể do được rút kinh nghiệm từ những năm trước. Chúng tôi đã có văn bản hướng dẫn việc lập danh sách và cấp thẻ tại địa phương để hạn chế trường hợp trùng lặp.
Trường hợp của bà Võ Thị Đáo, được cấp 2 thẻ BHYT trong năm 2013 với hai mã số khác nhau. |
Trong đó số hơn 600 thẻ bị cấp trùng của huyện Bình Sơn, có đến 309 người bị cấp trùng thẻ tại cùng một xã Bình Tân. Điển hình như trường hợp của bà Võ Thị Đáo sinh năm 1929, được cấp một lúc đến 2 thẻ với 2 mã số khác nhau: BT 4510200104200 (đối tượng bảo trợ xã hội trên 80 tuổi) và TC 7510200101085 (đối tượng người có công).
Ông Đào Duy Dương- Phó Chủ tịch UBND xã Bình Tân lý giải: Có việc trùng lặp như vậy là do khâu lập danh sách còn chồng chéo. Nhiều người thuộc nhiều đối tượng khác nhau nhưng không được rà soát kỹ để được cấp 1 thẻ duy nhất. Đồng thời, toàn xã số lượng đối tượng được cấp thẻ của xã khá lớn, 1.053 thẻ. Khâu lập danh sách này vẫn làm theo cách thủ công, chứ chưa hề có hệ thống phần mềm hỗ trợ nên các trường hợp cấp danh sách mua thẻ trùng lặp là điều dễ hiểu.
Sau khi phát hiện việc trùng lặp thẻ với số lượng lớn trong 1 xã, chính quyền địa phương phối hợp với Phòng LĐ-TB&XH trả các thẻ bị trùng cho BHXH và không thanh toán tiền đối với các thẻ này. Tuy nhiên, đối với hàng nghìn thẻ BHYT bị trùng lặp trong hai năm 2011-2012 thì các ngành chức năng vẫn còn lúng túng trong việc giải quyết hậu quả khi thẻ đã cấp về và tiền mua thẻ cũng đã chi.
Lãng phí tiền tỷ
Không riêng huyện Bình Sơn, việc trùng lặp thẻ BHYT xảy ra trên toàn tỉnh. Theo thống kê tạm thời của BHXH tỉnh, trong 2 năm 2011-2012, đã có gần 10.000 thẻ BHYT bị cấp trùng. Việc trùng lặp không chỉ dừng lại ở việc lặp 1-2 thẻ BHYT, có người còn được cấp một lúc đến 5-6 thẻ trong một năm.
Trẻ em dưới 6 tuổi là đối tượng bị cấp trùng nhiều thẻ nhất |
Ông Phạm Văn Lệ- Trưởng phòng thu BHXH cho biết: Theo quy trình, các địa phương phường, xã lập danh sách, ngành LĐ-TB&XH rà soát, BHYT các huyện, thành phố căn cứ xuất thẻ. Trên cơ sở số lượng thẻ, địa phương chi ngân sách về cho ngành BHXH. Việc trùng lặp là do từ khâu lập danh sách ở các địa phương.
Tuy nhiên, ông Lệ cũng không phủ nhận, khi được cấp danh sách mua thẻ từ địa phương, hệ thống phần mềm máy tính của BHXH chưa đủ cao để phát hiện ra các trường hợp cùng tên, ngày sinh và địa chỉ nhưng lại có nhiều mã thẻ khác nhau.
Với quy định trích 4,5% lương tối thiểu cho một thẻ BHYT, mỗi năm ngân sách chi trả từ 480.000 đồng/thẻ (theo mức lương tối thiểu 2011-2012 là 830.000 đồng), thì ngân sách nhà nước đã bị chi nhầm lên đến 4,8 tỷ đồng trong 2 năm cho gần 10.000 thẻ bị lặp.
Theo thống kê tạm thời của BHXH tỉnh, trong 2 năm 2011-2012, đã có gần 10.000 thẻ BHYT bị cấp trùng. Việc trùng lặp không chỉ dừng lại ở việc lặp 1-2 thẻ BHYT, có người còn được cấp một lúc đến 5-6 thẻ trong một năm. |
BHXH đưa ra con số gần 10.000 thẻ bị trùng lặp. Nhưng Sở Tài chính lại đưa ra một con số khác cao hơn gấp nhiều lần. “Chúng tôi cần phải phối hợp rà soát kỹ và thống nhất số lượng thẻ BHYT cấp trùng trước khi thông báo với cấp trên một cách chính thức. Với số tiền ngân sách đã thu cho thẻ BHYT bị trùng, chúng tôi sẽ chờ chỉ đạo để thực hiện trả lại cho nhà nước truy thu. Khi thu hồi thẻ trùng, chúng tôi sẽ để đối tượng được tiếp tục sử dụng một thẻ BHYT, mang lại quyền lợi cao nhất cho họ”- ông Lệ cho hay.
Mỗi năm, BHXH tỉnh cấp thẻ BHYT cho trên 500.000 người. Tình trạng cấp thẻ trùng lặp lên đến hàng nghìn thẻ/năm đã gây lãng phí quá lớn đối với ngân sách nhà nước. Qua nhiều năm, nếu không có biện pháp hạn chế và phát hiện kịp thời thì số tiền lãng phí từ việc này sẽ lên đến hàng chục tỷ đồng và gây khó khăn trong việc truy thu.
Đến tháng 7/2013, BHXH tỉnh đã chủ động nâng cấp phần mềm quản lý việc thu ngân sách và cấp thẻ BHYT cho các đối tượng theo danh sách do địa phương lập ra. Phần mềm này có chức năng rà soát, phát hiện họ tên, địa chỉ, ngày sinh bị trùng để tránh trường hợp cấp nhiều thẻ cho 1 người. Theo đó, việc trùng lặp thẻ hy vọng sẽ được hạn chế và ngân sách nhà nước không còn bị “rót” nhầm.
Bài, ảnh: Thanh Phương