(QNĐT)- Sau hơn 5 tháng chuẩn bị, sáng 4/6, UBND tỉnh phối hợp với Ban khảo sát, thăm dò, khai quật khảo cổ di sản văn hóa dưới nước đã làm lễ khai quật con tàu đắm tại thôn Châu Thuận Biển, xã Bình Châu. Trong ngày đầu tiên, đơn vị thi công đã phát hiện nhiều chi tiết mới về số cổ vật và con tàu cổ.
| TIN LIÊN QUAN |
|---|
Lễ khai quật diễn ra ngay tại bãi biển thôn Châu Thuận Biển vào lúc 9 giờ sáng 4/6. Tham dự buổi lễ có ông Cao Khoa- Chủ tịch UBND tỉnh; Lê Quang Thích- Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh; Phạm Như Sô- Phó Chủ tịch UBND tỉnh cùng các chuyên gia khảo cổ hàng đầu Việt Nam…
Ngay sau khi buổi lễ kết thúc, đoàn đại biểu được đưa đi tham quan khu vực khảo cổ con tàu đắm cách bờ biển khoảng 50 mét. Lúc đầu, mực nước biển dâng cao theo thủy triều, tràn vào che lấp con tàu với độ cao khoảng 3-5 mét. Do đó, đơn vị thi công phải điều động 2 máy bơm công suất lớn để hút toàn bộ số nước biển trong khu vực tàu đã được làm đê vây chắn sóng có diện tích 600 mét vuông.
Con tàu dài 24 mét, rộng 5 mét cùng nhiều hiện vật được phát lộ sau khi hút hết nước. Tiến sĩ Nguyễn Đình Chiến- Phó Giám đốc Bảo tàng lịch sử Quốc gia chia sẻ: Ngày hôm nay chỉ mới hút nước, cát ra khỏi khu vực tàu cổ và ngẫu nhiên phát lộ nhiều hiện vật. Chúng tôi cũng phát hiện ra một số hiện vật mới chưa bao giờ thấy trong những lần khảo sát trước tại khu vực này. Các loại lọ, chum còn nguyên mẫu vô cùng có giá trị cho quá trình nghiên cứu khảo cổ. Đồng thời, có những men gốm hoa văn chìm, tương tự với hoa văn gốm sứ thời Trần của nước ta.
“Ban đầu, chúng tôi vẫn xác định con tàu và số cổ vật có niên đại ở thế kỷ 14. Tuy nhiên, để đánh giá xác đáng nhất thì cần phải chờ đến khi công việc khai quật con tàu được hoàn thành. Bởi để xác định niên đại rõ ràng cần phải nghiên cứu kỹ các hiện vật chỉ định như tiền xu. Tuy nhiên, chiếc tàu này trong quá trình bị cháy nổ và chìm đã vô tình làm nóng chảy nhiều loại men gốm và tiền cổ”- Tiến sĩ Nguyễn Đình Chiến tiếp lời.
 |
| Các hiện vật mới là lọ, chum, ché các loại... đã được phát lộ ngay sau khi hút nước biển, cát ra khỏi khu vực tàu cổ bị đắm |
Theo đơn vị thi công, công việc khai quật chính thức sẽ bắt đầu trong 2 ngày tới, sau khi hoàn thành việc hút cát, phát lộ toàn bộ thân tàu dưới mặt đất chừng 3- 4 mét. Ông Đoàn Sum- Cố vấn Công ty TNHH Đoàn Ánh Dương cho biết: Mục tiêu cuối cùng của chúng tôi vẫn là vừa khai thác cổ vật vừa bảo vệ xác tàu để phục vụ cho quá trình nghiên cứu khảo cổ học.
Nói về phương pháp khai quật chiếc tàu đắm ở xã Bình Châu, nhiều nhà khảo cổ học cho rằng, sẽ dùng phương pháp khai quật khá mới để áp dụng. Tiến sĩ Nguyễn Đình Chiến cho biết: Đối với 5 con tàu đắm ở Việt Nam trước đây, chúng tôi đã dùng phương pháp khai quật dưới nước, tốn thời gian từ 1-2 năm mới hoàn thành.Tuy nhiên, chiếc tàu đắm ở Bình Châu khá gần với bờ và chìm không sâu lắm so với mực nước biển. Sau khi cắm cọc đê vây thì chúng tôi có thể áp dụng phương pháp vừa khai quật dưới nước lẫn trên bờ để trục vớt toàn bộ hiện vật và xác tàu.
Dự kiến, công tác khai quật, trục vớt sẽ hoàn thành vào cuối tháng 6/2013. Tiến sĩ Nguyễn Đăng Vũ- Giám đốc Sở VH-TT&DL cho biết: Toàn bộ cổ vật phát lộ ngày hôm nay và những ngày sau sẽ được chuyển về Bảo tàng tỉnh với sự giám sát của lực lượng chức năng, bảo vệ chặt chẽ.
Sáng 4/6, sau buổi làm việc phát lộ tàu cổ đầu tiên, đơn vị thi công đã khai thác nhiều cổ vật và cho vào khoảng 10 thùng xốp vận chuyển về TP. Quảng Ngãi ngay trong ngày.
Dưới đây là những hình ảnh khai quật tàu cổ phóng viên Báo Quảng Ngãi điện tử ghi nhận được vào sáng 4/6:
 |
| Sáng 4/6, đơn vị thi công dùng 2 máy bơm công suất lớn hút toàn bộ nước biển ra khỏi khu vực tàu đắm đã được đóng đê vây chắn sóng |
 |
| Nước biển cạn dần, các hiện vật đầu tiên bắt đầu được phát lộ |
 |
| Sau khi hút hết nước, mũi con tàu có chiều dài 24 mét, rộng 5 mét cũng đã nhô lên khỏi mặt nước. |
 |
| Mẫu men gốm cháy, kết dính do sự cố tàu cháy nổ cũng được phát lộ |
 |
| Điều đáng tiếc là có quá nhiều hiện vật bị vỡ- hậu quả của việc người dân địa phương tự ý khai thác trước đây. |
 |
|
Tuy nhiên, đơn vị thi công vẫn tìm được nhiều hiện vật còn nguyên. Ngoài ra, phát lộ thêm nhiều hiện vật mới là chum, lọ, ché... chưa từng biết tới trong những lần khảo sát trước với con tàu cổ này |
 |
| Đặc biệt, phát hiện thêm hiện vật có men hoa văn chìm, tương tự với men gốm thời Trần ở nước ta |
 |
| Đưa các hiện vật ra khỏi khu vực khai quật... và cho vào các thùng xốp để vận chuyển về Bảo tàng tỉnh với sự giám sát của các lực lượng chức năng |
Bài, ảnh: Thanh Phương
