(Báo Quảng Ngãi)- Sau hơn 5 năm triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM), diện mạo Lý Sơn có nhiều đổi thay. Đặc biệt, kể từ khi có điện lưới quốc gia, Lý Sơn thêm nhiều cơ hội để phát triển. Tuy nhiên, với đặc thù là huyện đảo, nên nhiều tiêu chí như giao thông, môi trường, tỷ lệ hộ nghèo vẫn đang là thách thức đối với Lý Sơn.
Nỗ lực xây dựng nông thôn mới
Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, thời gian qua, chính quyền và nhân dân trên đảo Lý Sơn đã không ngừng nỗ lực thực hiện. Quá trình phấn đấu hoàn thành các tiêu chí về xây dựng NTM được người dân đồng tình hưởng ứng rất mạnh mẽ. Trong đó, nhân dân đóng góp công sức, tiền của để mở đường, bê tông giao thông nông thôn. Đặc biệt, có nhiều người nhường phần đất nông nghiệp ít ỏi để tạo ra những con đường thông thoáng hơn. Nhờ vậy, đến nay xã điểm An Hải đã đạt được 14/19 tiêu chí và đang phấn đấu để trở thành xã NTM đầu tiên của huyện.
 |
| Sản xuất tỏi đem lại nguồn thu nhập cao cho người dân Lý Sơn. |
Trong năm 2016, trên địa bàn huyện đầu tư 5 tuyến đường giao thông, với chiều dài gần 1,5km, với tổng kinh phí gần 5,4 tỷ đồng, trong đó vốn Chương trình mục tiêu giảm nghèo bền vững là 2 tỷ đồng, vốn sự nghiệp và Trái phiếu Chính phủ gần 3,4 tỷ đồng. Ngoài kinh phí bố trí trực tiếp từ nguồn vốn Chương trình NTM và Chương trình giảm nghèo bền vững để đầu tư trực tiếp vào Chương trình, tỉnh còn hỗ trợ cho huyện trên 234 tấn xi măng để xây dựng đường giao thông nông thôn, với tổng chiều dài trên 1,9km.
Để hoàn thành tiêu chí về cơ sở vật chất, văn hóa, trong năm 2016, trên địa bàn huyện đã đầu tư xây dựng 2 nhà văn hóa thuộc xã An Vĩnh và xã An Bình, với tổng kinh phí trên 2,6 tỷ đồng. Công tác giáo dục, y tế cũng được nâng lên đáng kể. Tuy còn nhiều khó khăn, nhưng đến nay Lý Sơn đã có 3 trường đạt chuẩn quốc gia. Nhiều con em Lý Sơn thi đỗ vào các trường đại học, cao đẳng với điểm số cao. Bậc học mầm non được quan tâm, tạo điều kiện cho con em trong độ tuổi đến trường có nơi học tập, vui chơi, các bậc phụ huynh an tâm công tác, làm việc.
Loay hoay với nhiều tiêu chí
Môi trường ở Lý Sơn được cải thiện đáng kể, nhất là từ ngày nhà máy xử lý rác thải rắn đi vào hoạt động. Việc thu gom, vận chuyển rác thải về nhà máy xử lý thực hiện kịp thời, góp phần nâng cao sức khỏe và chất lượng sống cho người dân. Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn một bộ phận người dân chưa có ý thức, nên vẫn đổ rác ra biển. Đặc biệt vấn đề rác thải trong sản xuất nông nghiệp như bao bì thuốc bảo vệ thực vật vẫn còn vứt bừa bãi trên các cánh đồng, gây ô nhiễm môi trường đất, nước và không khí.
Một trong những tiêu chí khó đạt nhất đối với Lý Sơn hiện nay là đường giao thông. Ông Lê Văn Đôi - Phó trưởng Phòng Kinh tế hạ tầng và Nông thôn huyện Lý Sơn, cho biết: “Theo quy định về tiêu chí giao thông, đường phải đủ tiêu chuẩn từ 3 - 3,5m, nhưng do mật độ dân số đông, nhà cửa san sát, nhiều nhà chỉ có diện tích 30 - 40m2, nằm sát đường. Bây giờ muốn mở rộng đường thì phải giải phóng mặt bằng, di dời dân.
Tuy nhiên, điều này là không thể vì nhà cửa xây dựng kiên cố, trong khi địa phương không còn quỹ đất để tái định cư. Hơn nữa, nguồn lực cũng không đủ để Lý Sơn làm việc này. Vì thế, cần phải có những đặc thù cho huyện đảo. Còn nếu giữ nguyên thì không thực hiện được theo tiêu chí đề ra.
Bên cạnh đó, từ bao đời nay kinh tế Lý Sơn chỉ tập trung vào ngư nghiệp, nông nghiệp. Tỷ trọng thương mại, du lịch của huyện mặc dù có nhiều chuyển biến, nhưng chưa phát huy hết tiềm năng. Tuy không là huyện nghèo, nhưng hiện nay tỷ lệ hộ nghèo của Lý Sơn còn gần 13%. Trong khi đó, tiêu chí hộ nghèo trong “nông thôn mới” chỉ được phép ở mức 5%. Đây là một thách thức lớn, đòi hỏi cán bộ và nhân dân huyện Lý Sơn phải nỗ lực nhiều hơn nữa nếu muốn cán đích “xã nông thôn mới”, “huyện nông thôn mới” trong tương lai gần.
Bài, ảnh: HỒNG HOA
