(Baoquangngai.vn)- Lấy lý do muối i-ốt có vị mặn và mùi khó chịu, nhiều bà nội trợ đã quên sự hiện diện của muối i-ốt trong bữa ăn hằng ngày, khiến các bệnh lý do thiếu hụt I-ốt gây ra đang quay trở lại.
5 năm gần đây, gia đình chị Nguyễn Thị Thư ở tổ 19 phường Nghĩa Lộ (TP.Quảng Ngãi) đã không dùng muối i-ốt. Chị Thư chủ yếu dùng bột canh, hạt nêm, mắm trong nấu, kho, xào…, không bao giờ dùng muối i-ốt. Khi chế biến đồ ăn cho con 13 tháng tuổi, chị cũng chỉ dùng duy nhất mắm.
Cũng như chị Thư, gia đình chị Phạm Thị Thuận ở tổ 24, phường Trần Phú cũng dùng bột nêm từ mấy năm nay. Chị Thuận cho rằng muối I-ốt có mùi khó chịu nên cả nhà không ăn được. Mặt khác, chị ngại dùng vì sợ ăn nhiều muối sẽ gây nên bệnh tăng huyết áp.
Năm 1995, cùng với cả nước, Quảng Ngãi triển khai Dự án Phòng chống các rối loạn do thiếu I-ốt, cấp muối I-ốt miễn phí cho người dân sử dụng. Khi ấy, tỷ lệ trẻ em mắc bệnh bướu cổ được thống kê ở các địa phương trong tỉnh từ 15-20%, người lớn lên tới 30-40%. Vào năm 2005, tỷ lệ người mắc bệnh bướu cổ ở tỉnh ta chỉ còn 2,7%. Cũng từ đó, dự án phòng chống các rối loạn do thiếu i-ốt không còn nằm trong Chương trình mục tiêu Quốc gia mà chuyển thành các hoạt động thường xuyên tại các địa phương.
 |
| Nguồn i-ốt bổ sung trong muối rất cần thiết cho cơ thể con người. |
Bác sỹ Lê Quang Tòa- Giám đốc Trung tâm Nội tiết Quảng Ngãi cho biết, sau 8 năm kết thúc dự án, theo số liệu điều tra mới nhất, tỷ lệ mắc bệnh bướu cổ ở trẻ em trên địa bàn tỉnh từ 8-10 tuổi đã tăng lên 3,4%, độ bao phủ I-ốt chỉ còn trên 60%, trong khi yêu cầu phải 90%.
Kết quả này cho thấy, về tình trạng thiếu hụt I-ốt đang tăng lên và sẽ quay trở lại nếu người dân tiếp tục thờ ơ với muối I-ốt. I-ốt là một nguyên tố hóa học có trong tự nhiên và là một chất rất cần thiết cho cơ thể con người, tuy chỉ cần một lượng rất nhỏ nhưng phải cung cấp đều đặn hằng ngày. I-ốt cần cho sự tổng hợp hoócmôn tuyến giáp, 1 phân tử hóc môn tuyến giáp cần 3-4 nguyên tử I-ốt.
Theo bác sỹ Lê Quang Tòa, người bình thường mỗi ngày cần 100-150 mcg, phụ nữ mang thai cần nhiều hơn 200 mcg. Việc thiếu I-ốt sẽ gây nên bướu cổ, đây chỉ là bề nổi, thiếu I-ốt còn gây nhiều hậu quả khác.
 |
| Thiếu i-ốt, gây ra rất nhiều bệnh lý cho con người, đặc biệt là trẻ em. Ảnh minh hoạ |
Hệ lụy của thiếu I-ốt gây ra cho con người từ khi còn là bào thai đến khi trưởng thành. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thiếu i-ốt, cho dù là thể nhẹ, cũng lấy mất của mỗi trẻ 13,5 điểm IQ, ảnh hưởng đến năng lực học tập và trí tuệ của các em...
Ở phụ nữ mang thai có thể gây sảy thai, đẻ non, tăng tử vong chu sinh, khuyết tật bẩm sinh, đần độn thể thần kinh (thiểu năng trí tuệ, điếc, câm, liệt cứng 2 chi dưới), đần độn thể phù niêm (thiểu năng trí tuệ, lùn).
Đối với trẻ sơ sinh dễ gây bướu cổ sơ sinh, thiểu năng tuyến giáp. Trẻ em và thiếu niên, sẽ gây bướu cổ, thiểu năng tuyến giáp, cơ thể chậm phát triển. Người lớn gây bướu cổ và biến chứng, thiểu năng tuyến giáp, trí tuệ kém phát triển, sức lao động kém.
“Thiếu I-ốt liên tục trong thời gian dài có thể gây ra suy tuyến giáp. Thông thường những người này chết khi còn rất trẻ, chỉ hơn 20 tuổi”- bác sỹ Tòa nói.
Trẻ em trong độ tuổi phát triển nhanh và phụ nữ mang thai là những đối tượng rất dễ bị thiếu I-ốt và cần phải bổ sung I-ốt do nhu cầu tăng cao. Phải bổ sung I-ốt liên tục trong bữa ăn hằng ngày chứ không phải dùng một thời gian rồi dừng. Khi bảo quản muối I-ốt nên đậy nắp kín, tránh ẩm ướt và để xa bếp lửa hoặc ánh sáng mặt trời và không nên rang vì sẽ làm mất I-ốt.
Bài, ảnh: Ái Kiều
