(Báo Quảng Ngãi)- Từ cõi tâm linh của mỗi người Việt Nam, Giỗ Tổ Hùng Vương là một ngày trọng đại. Dù ở nơi đâu, ở phương trời nào, đến ngày Giỗ Tổ mồng mười tháng ba, ai ai cũng hướng về vùng đất cội nguồn, nơi có đền thờ các vua Hùng.
| TIN LIÊN QUAN |
|---|
"Dù ai đi ngược về xuôi/ Nhớ ngày Giỗ Tổ mùng Mười tháng Ba". Ngược theo dòng lịch sử, ngày Giỗ Tổ đã được các triều đại phong kiến Việt Nam trước đây ghi nhận trong nhiều văn bản. Bản ngọc phả viết thời Trần, năm 1470 đời vua Lê Thánh Tông (đời vua Lê Kính Tông năm 1601 sao chép đóng dấu kiềm) để tại Đền Hùng, nói rằng: “...Từ nhà Triệu, nhà Đinh, nhà Lê, nhà Lý, nhà Trần đến triều đại ta bây giờ là Hồng Đức Hậu Lê vẫn cùng hương khói trong ngôi đền ở làng Trung Nghĩa...”.
 |
| Nghi lễ rước kiệu về Đền Hùng trong ngày Giỗ Tổ là nghi lễ truyền thống được duy trì, bảo tồn hàng nghìn năm nay. ẢNH: PHƯƠNG THANH |
Đến đời nhà Nguyễn vào năm Khải Định thứ 2 (1917), Tuần phủ Phú Thọ Lê Trung Ngọc đã trình bộ Lễ định ngày 10 tháng 3 âm lịch hằng năm làm ngày Quốc tế (Quốc lễ, Quốc giỗ). Điều này được tấm bia Hùng Vương từ khảo do Tham tri Bùi Ngọc Hoàn, Tuần phủ tỉnh Phú Thọ, lập năm Bảo Đại thứ 15 (1940) đặt ở Đền Thượng, xác nhận: “Trước đây, ngày Quốc tế lấy vào mùa thu làm định kỳ. Đến năm Khải Định thứ hai (dương lịch là năm 1917), Tuần phủ Phú Thọ là Lê Trung Ngọc có công văn xin bộ Lễ ấn định ngày mùng Mười tháng Ba hằng năm làm ngày Quốc tế, tức trước ngày Giỗ Tổ Hùng Vương đời thứ 18 một ngày. Còn ngày giỗ (11 tháng Ba) do dân sở tại làm lễ”.
Mùa Xuân năm 1941, khi từ nước ngoài trở về Tổ quốc, Nguyễn Ái Quốc đã viết những vần thơ thể hiện tinh thần yêu nước, khẳng định truyền thống lịch sử của dân tộc trong bài Lịch sử nước ta: Dân ta phải biết sử ta/ Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam/ Kể năm hơn bốn nghìn năm/ Tổ tiên rực rỡ, anh em thuận hoà/ Hồng Bàng là Tổ nước ta/ Nước ta lúc ấy gọi là Văn Lang.
Năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh 22CNV/CC cho công nhân, viên chức được nghỉ trong ngày Đại lễ giỗ các vị Tổ của cả nước. Những năm sau Cách mạng Tháng Tám, Chính phủ lâm thời đã cử cụ Huỳnh Thúc Kháng, quyền Chủ tịch nước lên dự Giỗ Tổ năm đầu tiên (1946).
Sau 9 năm kháng chiến thắng lợi với thiên sử vàng Điện Biên Phủ (7.5.1954), ngày 19.9.1954, tại Đền Hùng, Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu đã căn dặn cán bộ, chiến sĩ Đại đoàn quân tiên phong trước khi về tiếp quản thủ đô: "Các Vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước". Lời căn dặn cũng là lời hứa quyết tâm ấy của vị đứng đầu đất nước, dân tộc đã được thực hiện vào mùa xuân 1975: Sau 30 năm gian khổ hy sinh, nhân dân ta đã quét sạch quân xâm lược ra khỏi bờ cõi, giang sơn, quy về một mối.
Có lẽ không một dân tộc nào trên thế giới có chung một gốc gác tổ tiên - một ngày Giỗ Tổ như dân tộc ta. Từ huyền thoại mẹ Âu Cơ đẻ ra trăm trứng, nửa theo cha xuống biển, nửa theo mẹ lên rừng đã khơi dậy ý thức về dân tộc, nghĩa đồng bào và gắn kết chúng ta thành một khối đại đoàn kết. Hai chữ đồng bào là khởi nguồn của yêu thương, đùm bọc, của sức mạnh Việt Nam.
Rất đỗi tự hào, ngày 24.11.2011, hát Xoan được UNESCO chính thức công nhận là di sản văn hóa phi vật thể. Tháng 12.2012, tại kỳ họp lần thứ 7, Ủy ban Liên chính phủ Công ước 2003 về bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể đã chính thức công nhận Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ, Việt Nam là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Khi các di sản văn hóa được UNESCO công nhận, chúng ta có thêm điều kiện bảo tồn và phát huy hơn nữa những giá trị văn hóa di sản cho muôn vàn thế hệ sau. Theo Bộ VH-TT&DL, cả nước tính đến nay, có 1.417 di tích thờ vua Hùng và các nhân vật liên quan đến thời đại Hùng Vương ở Việt Nam.
Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương là điểm quy tụ tâm linh của người Việt, hướng người Việt về nguồn gốc chung, để tạo nên sự đoàn kết, sự gắn bó của dân tộc. Trong suốt chiều dài lịch sử nước ta, sự gắn bó, đoàn kết đó, sự quy tụ đó luôn luôn là sức mạnh. Để xứng đáng với công ơn của tổ tiên và những người đã hy sinh máu xương, công sức cho đất nước yên bình, phát triển và hội nhập với thế giới, chúng ta nguyện đoàn kết, chung sức, đồng lòng, nỗ lực phấn đấu tranh thủ thời cơ - thuận lợi, vượt qua khó khăn - thách thức, thực hiện bằng được mong ước của Bác Hồ kính yêu, xây dựng đất nước ta đàng hoàng hơn, to đẹp hơn. Kiên quyết bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa, xứng đáng với sự hy sinh to lớn, cao cả của đồng chí, đồng bào, của các Anh hùng liệt sĩ.
Nguyễn Văn Thanh
