(Báo Quảng Ngãi)- Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) áp dụng bắt buộc đối với người lao động (NLĐ) và chủ sử dụng lao động được thực hiện từ ngày 1.1.2009 theo Luật Bảo hiểm xã hội. Nhờ chính sách ưu việt này mà hàng nghìn lượt NLĐ có cơ hội được hỗ trợ sau khi thất nghiệp. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện chính sách này vẫn còn không ít rào cản.
Ông Tiêu Sinh- Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết, từ năm 2009 đến nay, việc triển khai BHTN trên địa bàn tỉnh được nhiều đơn vị sử dụng lao động thực hiện đầy đủ, nghiêm túc, NLĐ đủ điều kiện tham gia BHTN đều được đóng bảo hiểm theo quy định. Trong công tác giải quyết chế độ cho NLĐ hưởng BHTN đều được Bảo hiểm xã hội tỉnh và Trung tâm Giới thiệu việc làm tỉnh phối hợp khá nhịp nhàng.
 |
| Người lao động chẳng may nghỉ việc sẽ không được hưởng BHTN, hỗ trợ việc làm nếu chủ sử dụng lao động không đóng đủ BHTN cho họ. |
Bên cạnh đó, BHXH tỉnh cũng tạo điều kiện để chốt sổ cho NLĐ kịp thời để họ được hưởng các quyền lợi theo quy định. Do đó, năm 2009 mới chỉ có 613 đơn vị sử dụng LĐ tham gia BHTN thì đến nay số đơn vị tham gia tăng lên hơn 1.320 đơn vị, tăng 114%. Nếu năm 2009, chỉ có hơn 39 nghìn NLĐ tham gia BHTN thì đến nay, con số này tăng lên gần 57 nghìn người, tăng 41%. Bên cạnh đó, Trung tâm Giới thiệu việc làm tỉnh và BHXH còn phối hợp nhận lao động làm việc tại các tỉnh khác chuyển về Quảng Ngãi để hưởng BHTN nhanh chóng, thuận tiện.
Anh Nguyễn Trung Tiên, ở thôn Thuận Bình, xã Nghĩa Thắng (Tư Nghĩa) có 5 năm làm việc ở một công ty điện tử tại TP. Hồ Chí Minh. Sau khi nghỉ việc, anh đã chuyển nộp hồ sơ và làm các thủ tục hưởng BHTN tại Trung tâm Giới thiệu việc làm tỉnh. Nhờ được giải quyết nhanh chóng, anh được nhận một khoản tiền trợ cấp khá lớn để trang trải cuộc sống. “Không những được tạo điều kiện giải quyết thủ tục nhanh chóng, tôi còn được tư vấn và hỗ trợ tìm việc làm mới. Quả thực, đây là chính sách rất ưu việt, giúp tôi ổn định cuộc sống trong thời gian tới…”, anh Tiên bộc bạch.
Tuy nhiên, không phải NLĐ nào cũng được may mắn như thế, nếu chẳng may chủ sử dụng lao động của họ còn nợ tiền BHXH. Đây cũng là rào cản, khiến cho nhiều NLĐ gặp thiệt thòi khi không được giải quyết chế độ theo quy định. Bà Nguyễn Thị Hồng- Giám đốc BHXH thành phố Quảng Ngãi bức xúc: “Hiện nay, tổng số nợ mà các doanh nghiệp nợ BHXH TP.Quảng Ngãi lên đến hơn 24 tỷ đồng. Trong đó nợ BHTN hơn 1,5 tỷ đồng. Con số nợ này, cũng đồng nghĩa với hàng trăm NLĐ nếu nghỉ việc sẽ không được giải quyết chế độ và quyền lợi của họ bị xâm phạm”.
Tính chung trên địa bàn tỉnh, hiện nay có hơn 680 doanh nghiệp nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN với số tiền hơn 84 tỷ đồng. Ông Phạm Văn Lệ- Trưởng Phòng thu BHXH tỉnh cho hay, nhiều doanh nghiệp mặc dù đã trích tiền BHTN của NLĐ qua tiền lương nhưng không thực hiện trách nhiệm đối với họ, khi NLĐ muốn chốt sổ BHXH gặp rất nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, có doanh nghiệp “lách luật” chỉ ký hợp đồng với NLĐ dưới 12 tháng để tránh đóng BHTN. Do vậy, cơ quan chức năng không thể xác định được cụ thể số doanh nghiệp và NLĐ thuộc đối tượng tham gia BHTN.
Một bất cập khác, cũng gây thiệt thòi cho NLĐ là, theo quy định của Luật BHXH về BHTN và các văn bản hướng dẫn thi hành còn có một số quy định chưa phù hợp với thực tế. Ðó là quy định, doanh nghiệp có sử dụng từ 10 lao động trở lên, NLÐ giao kết hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc không xác định thời hạn, xác định thời hạn từ đủ 12 tháng đến 36 tháng thuộc đối tượng tham gia BHTN. Theo quy định này, những doanh nghiệp sử dụng dưới 10 lao động, NLÐ giao kết hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc dưới 12 tháng không thuộc đối tượng tham gia BHTN. Thực tế, đây lại là những đối tượng có khả năng mất việc làm cao, cần sự quan tâm hỗ trợ thì lại không được tham gia để hưởng BHTN. Quy định như vậy còn tạo ra sự thiếu bình đẳng trong việc tham gia BHTN.
Có thể thấy, BHTN đang là chỗ dựa cho NLĐ mất việc có thể ổn định cuộc sống, có điều kiện tìm việc làm mới. Tuy nhiên, để họ được hưởng đầy đủ các quyền lợi từ BHTN, các cơ quan chức năng, doanh nghiệp cần tuyên truyền tích cực hơn nữa để NLĐ hiểu về lợi ích của chính sách để chủ động tham gia và hưởng quyền lợi nếu chẳng may bị mất việc làm. Đồng thời, phối hợp giám sát chặt chẽ việc tham gia, thực hiện các thủ tục về BHTN của tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp sử dụng lao động, góp phần bảo đảm an sinh xã hội.
Bài, ảnh: KN
