(Báo Quảng Ngãi)- Với mục tiêu cung cấp nước phục vụ sản xuất và sinh hoạt cho người dân các xã Phổ Nhơn, Phổ Thạnh, hai hồ chứa nước (HCN) Lỗ Lá và Cây Xoài (Đức Phổ) được đầu tư xây dựng với kinh phí hơn 100 tỷ đồng. Tuy nhiên đã 5 năm, rồi 10 năm, cả hai HCN vẫn cứ trong tình trạng… công trình đang xây!...
Dân mỏi mòn đợi nước
Nghe tin HCN Lỗ Lá động thổ, người dân xã Phổ Nhơn ngỡ sẽ sớm thoát cảnh ruộng lúa, đồng mía thiếu nước mỗi mùa nắng hạn. Thế nhưng, sau 2 năm, 5 năm, rồi 10 năm, HCN Lỗ Lá vẫn cứ là công trường ngổn ngang cát sỏi. Niềm hy vọng mía xanh, lúa tốt nhờ nước tưới từ hồ Lỗ Lá vì thế cũng vơi dần. Thay vào đó là tiếng thở dài của người dân xã Phổ Nhơn. Nói như nông dân Sáu Hải thì: “Lúc khởi công, cây mía đang thịnh. Giờ cây mía hết thời mà hồ cũng chưa xong”.
Dù khởi công cách đây 10 năm, nhưng hiện giờ Dự án HCN Lỗ Lá vẫn đang trong giai đoạn…thi công! |
Quả thật, nhìn vào quá trình thực hiện Dự án HCN Lỗ Lá (Dự án), hẳn ai cũng chạnh lòng: Ngày 31.12.2005 UBND tỉnh phê duyệt đầu tư Dự án với tổng vốn trên 19,9 tỷ đồng. Năm 2009, điều chỉnh Dự án với tổng mức đầu tư trên 28,8 tỷ đồng, thời gian thực hiện 2009-2015. Rồi đến đầu năm 2012, Dự án lại được điều chỉnh với tổng mức đầu tư trên 40 tỷ đồng. Dù đã trải qua hai lần điều chỉnh với số vốn tăng gấp đôi, nhưng từ năm 2012 đến nay, Dự án chỉ mới hoàn thành phần xây lắp kênh chính và kênh nhánh; còn phần xây lắp tràn xả lũ, đường quản lý hiện chỉ đạt gần 40% giá trị khối lượng.
Cùng với Phổ Nhơn, người dân xã Phổ Thạnh cũng mỏi mòn đợi nước tưới từ HCN Cây Xoài. Bởi giống như HCN Lỗ Lá, Dự án HCN Cây Xoài đã được UBND tỉnh phê duyệt đầu tư từ năm 2011 với tổng vốn trên 47 tỷ đồng, thời gian thực hiện 2011 – 2015. Đến năm 2014 Dự án HCN Cây Xoài được điều chỉnh với tổng mức đầu tư là 60 tỷ đồng. Đến nay, dù sắp đến thời hạn kết thúc Dự án, nhưng công trình chỉ mới thi công được gần 10% khối lượng công việc.
Vốn chậm hay tắc trách trong quản lý, thi công?
Lý giải nguyên nhân chậm trễ của hai dự án trên, Chủ tịch UBND huyện Đức Phổ Trần Em cho biết: Dự án HCN Lỗ Lá vướng công tác đền bù, giải phóng mặt bằng. Cụ thể, người dân có đất sản xuất nằm ở điểm giáp ranh (trong vùng dự án) so bì về giá đền bù của huyện Ba Tơ cao hơn Đức Phổ. Do đó, UBND huyện Đức Phổ phải mất thời gian điều chỉnh giá đền bù, bồi thường rồi mới giải phóng được mặt bằng, bàn giao cho đơn vị thi công. Còn Dự án HCN Cây Xoài bố trí vốn quá chậm. Dù tổng vốn đầu tư 60 tỷ đồng, nhưng hiện giờ chỉ bố trí được 8 tỷ đồng. Hơn nữa, năm 2014 UBND tỉnh mới có quyết định điều chỉnh tổng mức đầu tư Dự án nên phải đến 2015, huyện mới tổ chức đấu thầu. Thời gian thi công vì thế cũng bị chậm trễ. “Tuy nhiên, với số vốn được bố trí thì nếu thi công vượt 12% giá trị khối lượng sẽ phát sinh nợ công. Chúng tôi vì thế cũng khó đôn đốc các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công”, ông Trần Em cho hay.
Dẫu biết những nguyên nhân trên là khách quan, nhưng dư luận vẫn đặt câu hỏi: Vì sao chỉ mỗi việc đền bù, giải phóng mặt bằng mà Dự án phải ì ạch tận 10 năm vẫn chưa xong? Năng lực của các nhà thầu liệu có đảm bảo? Rồi có hay không sự tắc trách trong công tác quản lý thi công của các đơn vị liên quan. Nếu quản lý hiệu quả, thì sẽ không có chuyện Dự án HCN Lỗ Lá hết vướng đền bù diện tích đất lòng hồ đến vướng bãi vật liệu, cũng như phải liên tục điều chỉnh Dự án. Bởi việc điều chỉnh nhiều lần vừa khiến tổng mức đầu tư tăng vọt, tạo gánh nặng cho ngân sách nhà nước, vừa gây lãng phí, giảm hiệu quả công trình.
Và với tiến độ thi công như thế không biết đến bao giờ hai HCN trên mới hoàn thành để thực hiện nhiệm vụ tích và tưới nước?
Bài, ảnh: MỸ HOA