(QNg)- Bị sông - biển "gặm" đất nên cuộc sống của người dân xã Đức Lợi (Mộ Đức) luôn luẩn quẩn với cái nghèo, vì hoạt động sản xuất, kinh doanh gặp nhiều khó khăn mỗi khi trái gió trở trời…
Đìu hiu cảng cá
"Cửa Lở đã từng là một cảng cá sầm uất với hàng trăm tàu thuyền công suất lớn ra vào trú ẩn, kéo theo hàng loạt dịch vụ hậu cần nghề cá phát triển nên đời sống của người dân cũng nhờ vậy mà khấm khá. Giờ thì hết rồi", chủ tịch UBND xã Đức Lợi Lê Thanh Phách mở đầu câu chuyện trong tiếc nuối. Không tiếc sao được khi Cửa Lở nhộn nhịp, tấp nập một thời giờ lặng lẽ, đìu hiu đến não lòng. Tàu thuyền không thèm ghé đậu. Cá, tôm cũng chẳng có để mà vận chuyển, mua bán.
 |
| Cửa Lở bị bồi lắng, sạt lở khiến cho nhiều phương tiện đánh bắt của ngư dân Đức Lợi nằm bờ vì không ra vào được. |
Hằng năm từ tháng 2 đến tháng 7 (âm lịch), Cửa Lở bị bồi lắng, tàu thuyền không ra vào được nên dù không muốn, các chủ tàu vẫn phải bấm bụng mất thêm khoản phí để ký gửi phương tiện ở nơi khác. Còn tàu nào đã "lỡ" về bến thì cũng chỉ dám đứng ngoài xa, dùng thúng để chuyển sản phẩm và tiếp tế nhiên liệu rồi vội vàng rẽ sóng. "Cửa Lở giờ trông như cồn cát, đố tàu, thuyền nào ra vào được. Đấy cô xem, đang vào vụ đánh bắt rộ mà hàng trăm phương tiện đánh bắt vẫn phải nằm bờ thì bảo sao không nghèo", chủ tàu Ngô Hy than thở.
Mùa nắng bị cát bồi, mùa mưa (khoảng cuối tháng 8 âm lịch) thì Cửa Lở bắt đầu sạt lở khiến cho người dân thôn An Chuẩn và các KDC lân cận luôn sống trong tư thế sẵn sàng… chạy! "Đất, cát ở Cửa Lở vừa bồi lắng, chưa kịp ổn định nên khi mưa lớn, chúng dễ dàng bị kéo ra sông để kịp mang theo 5 - 10m đất ở KDC. Vậy là cứ qua một mùa mưa, sông được dịp "ăn" sâu vào đất của người dân 50m với chiều dài hơn cây số", lão ngư Bùi Tô cho biết. Thế nên chỉ trong vòng 5 năm, Cửa Lở đã góp phần biến vùng đất Đức Lợi từ trù phú sang bạc màu khi "thổi bay" 40ha diện tích nuôi tôm, "bùa" 10ha đất công điền trở thành cồn cát vô tác dụng và khiến hơn 250 hộ dân sống lân cận phải bỏ nhà cửa, vườn tược để di dời đến nơi khác. Còn trong mùa mưa bão năm 2010 và 2011, Cửa Lở cũng gián tiếp nhấn chìm 8 chiếc tàu đánh bắt cá của ngư dân khi neo đậu ở bãi ngang, gây thiệt hại hàng tỷ đồng.
Kè chống sạt lở ven sông: Chết yểu!
Năm 2009, Công ty CP Saphia quốc tế triển khai xây dựng Dự án kè chống sạt lở ven sông với chiều dài 800m nhằm bảo vệ đất đai, nhà cửa, tài sản của hơn 320 hộ dân thôn An Chuẩn. Tuy nhiên, hiện chỉ có hơn 200m đầu tuyến cơ bản hoàn thành, phần còn lại được đơn vị này đổ đá rồi… để đó mà không chèn bạt mái, làm bê tông khiến cho tuyến đường ven sông bỗng dưng nham nhở vì lởm chởm đá.
Hiện Công ty CP Saphia quốc tế đã "bỏ của chạy lấy người", còn chính quyền địa phương thì chẳng biết lấy đâu ra cả chục tỷ đồng để hoàn thiện tuyến kè. Vậy là dù mang tiếng có Dự án kè chống sạt lở tiền tỷ nhưng cuối cùng, người dân thôn An Chuẩn vẫn phải tự tìm cách để đối phó với vấn nạn kinh niên này. Tuy nhiên, theo ông Lê Thanh Phách - Chủ tịch UBND xã Đức Lợi thì điều khiến người dân bức xúc nhất chính là việc kè chống sạt lở ven sông không những không phát huy tác dụng mà còn "bẫy" tàu, thuyền của ngư dân mỗi khi ra vào neo đậu do va vào đá khi di chuyển hay neo đậu.
Nếu dòng sông Vệ-Cửa Lở uy hiếp 320 hộ dân thôn An Chuẩn thì biển cũng không buông tha người dân thôn Kỳ Tân và một phần An Chuẩn. Chẳng thế mà năm nào cũng vậy, ngay đầu mùa mưa bão là họ đã thu dọn đồ đạc, của cải mang đi gửi vì sợ trở tay không kịp. "Biển đã "ngoạm" đến tận nhà, chỉ cần một con sóng lớn là mọi thứ sẽ bị cuốn trôi hết. Mình phải đề phòng trước để có cái mà sống chứ nhỡ đâu…", bà Nguyễn Thị Hường ở thôn Kỳ Tân cho hay. "Bị sông-biển "gặm" nên diện tích đất của xã đang bị thu hẹp nhiều. Địa phương đã nhiều lần kiến nghị cấp trên sớm có phương án nạo vét, thông luồng cửa biển. Đồng thời khẩn trương xây dựng kè chắn để tránh hiện tượng bồi lắng mùa nắng, sạt lở mùa mưa nhưng đến giờ vẫn chưa thấy động tĩnh", ông Lê Thanh Phách cho hay.
Bài, ảnh: MỸ HOA
