(QNĐT) - Quyết định (QĐ) 104 của Thủ tướng Chính phủ qui định một số chính sách đối với thanh niên xung phong (TNXP) đã hoàn thành nhiệm vụ trong kháng chiến đã triển khai hơn 10 năm, nhưng hiện gặp phải rất nhiều khó khăn, vướng mắc khiến một số lượng lớn đối tượng vẫn chưa được hưởng chính sách này.
Hơn 70% đối tượng chưa được hưởng
Là tỉnh giàu truyền thống yêu nước và cách mạng, qua các cuộc kháng chiến chống thực dân, đế quốc và bảo vệ Tổ quốc, nhân dân Quảng Ngãi nói chung và lực lượng TNXP nói chung đã có nhiều hy sinh, cống hiến cho sự nghiệp chung của dân tộc. Quyết định 104 ra đời đã từng bước cải thiện, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho lực lượng cựu TNXP.
Qua 10 năm thực hiện QĐ 104, toàn tỉnh đã có 2.239 trường hợp được xem xét giải quyết hưởng trợ cấp hằng tháng và trợ cấp một lần, 122 người được xác nhận là liệt sĩ và 1.363 người đang hưởng trợ cấp thương binh, đã xây dựng được 25 ngôi nhà tình nghĩa với tổng số tiền là 413 triệu đồng.
Nguồn Quỹ quốc gia hỗ trợ giải quyết việc làm và Quỹ xóa đói giảm nghèo cũng đã giải ngân cho 702 đối tượng được vay vốn làm kinh tế. Ngoài ra, từ nguỗn Quỹ của Hội Cựu TNXP đã giúp đỡ cho hội viên vay trên 60 triệu đồng để phát triển sản xuất.... Cùng với việc thực hiện QĐ 104, TNXP còn được giải quyết một số chế độ như bảo hiểm y tế, hỗ trợ mai táng, trợ cấp do nhiễm chất độc hóa học trong chiến tranh…
 |
| Qua 10 năm thực hiện chế độ, chính sách, toàn tỉnh mới chỉ có gần 30% đối tượng TNXP được hưởng. |
Từ thực tế 10 năm triển khai QĐ 104, bên cạnh việc tiếp tục hoàn thiện về mặt cơ chế chính sách, TƯ Đoàn và Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội thống nhất đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét ban hành Quyết định thay thế QĐ 104 với một số nội dung mới.
Tuy nhiên, công tác giải quyết chế độ cho cựu TNXP vẫn gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc khiến chỉ có 3.724/13. 230 (28%) đối tượng được hưởng .
Cụ thể, QĐ 104 yêu cầu phải có giấy tờ gốc (thẻ đội viên, giấy chứng nhận hoàn thành nhiệm vụ ở TNXP, giấy khen, lý lịch cán bộ, đảng viên có ghi TNXP và giấy tờ được xác lập trong thời kì phục vụ trong lực lượng TNXP có ghi nhận tình trạng thương tật như: phiếu chuyển thương, bệnh án, giấy ra viện...) mới đủ điều kiện để xem xét giải quyết công nhận thương binh, liệt sĩ, nhưng trên thực tế rất nhiều người làm nhiệm vụ cách mạng bị thương, hy sinh nhưng không có hoặc bị thất lạc các loại giấy tờ này.
Ngoài ra, việc tuyên truyền, phổ biến chủ trương chính sách ở các địa phương chưa được các cấp, các ngành phối hợp chặt chẽ, thường xuyên và sâu sát, nhất là những địa phương miền núi (nơi có lực lượng TNXP đông như Trà Bồng, Sơn Tây và Tây Trà), dẫn đến tình trạng có nhiều đối tượng TNXP chưa nắm bắt được thông tin để lập hồ đề nghị giải quyết.
Cần cơ chế thông thoáng hơn
Theo ông Nguyễn Mậu Vạn - Chủ tịch Hội Cựu TNXP tỉnh: Để tháo gỡ được những khó khăn trên thì Chính phủ cần ban hành các cơ chế thông thoáng hơn trong việc thực hiện giải quyết chế độ, chính sách cho TNXP trong QĐ 104 lẫn QĐ 290, nhằm tạo điều kiện tối đa cho những người thật sự có tham gia lực lượng TNXP làm nhiệm vụ cách mạng bị thương, hy sinh được hưởng chế độ.
Chẳng hạn, QĐ 104 yêu cầu phải có giấy tờ gốc mới được xem xét giải quyết là chưa phù hợp với tình hình thực tế. Vì trong lúc "dầu sôi lửa bỏng", hàng vạn con người xung phong ra chiến trường với nguyện vọng là cống hiến cho sự nghiệp giải phóng dân tộc chứ không ai nghĩ rằng phải giữ các loại giấy tờ để sau ngày thống nhất đất nước được hưởng chính sách của Đảng, Nhà nước. Vì thế, qui định này có thể thay thế bằng việc xác nhận của đơn vị, các cá nhân đã từng tham gia chiến đấu với người xin được xác nhận hiện vẫn còn sống.
Hay theo QĐ 290 thì điều kiện để Cựu TNXP được hưởng trợ cấp một lần là những TNXP phải được hưởng lương từ ngân sách Nhà nước được cử vào chiến trường B,C,K hoặc khi đi chiến trường được hưởng sinh hoạt phí sau đó trở thành người hưởng lương trong chiến trường từ ngày 30/4/1975 trở về trước. Việc quy định trên là chưa phù hợp với thực tế ở chiến trường miền Nam trước ngày 30/4/1975, nên xem xét sửa đổi qui định này mà không ràng buộc điều kiện là phải hưởng lương...
Ái Kiều
