(Baoquangngai.vn)- Hơn 30 năm xây dựng và trưởng thành, ngành dân số - kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) tỉnh đã vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh... Do đó, việc duy trì tổ chức bộ máy Chi cục DS - KHHGD tỉnh là cần thiết.
Chi cục DS- KHHGĐ tỉnh hình thành từ những năm 1990 và từng có giai đoạn dài là cơ quan trực thuộc UBND tỉnh (Ủy ban DS-KHHGĐ 1991-2001, Ủy ban Dân số, Gia đình và Trẻ em 2001-2008). Đây cũng là giai đoạn công tác dân số được triển khai mạnh mẽ, hiệu quả nhất, thực hiện mục tiêu Nghị quyết số 04-NQ/HNTW (1993) sớm 10 năm và chấm dứt thời kỳ dài, liên tiếp không đạt được mục tiêu về dân số mà Nghị quyết Đại hội Đảng đề ra.
 |
| Tuyên truyền chính sách DS-KHHGĐ tới đồng bào dân tộc thiểu số, vùng khó khăn. Ảnh: TL |
Hệ thống tổ chức bộ máy làm công tác dân số được thống nhất từ trung ương đến địa phương, đã sắp xếp tinh gọn, kiện toàn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW, Nghị quyết số 19-NQ/TW. Hiện nay, Chi cục DS- KHHGĐ đang hoạt động ổn định và thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước đối với lĩnh vực dân số theo các quy định của Đảng, của pháp luật và yêu cầu thực tiễn, nhất là tham mưu thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng và Nghị quyết số 137/NQ-CP ngày 31/12/2017 của Chính phủ về công tác dân số trong tình hình mới.
Chi cục DS-KHHGĐ đã thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về chuyên ngành, lĩnh vực lớn, phức tạp, gắn liền với Chương trình Mục tiêu Y tế - Dân số, quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội; được phân cấp, ủy quyền của Sở Y tế để quyết định các vấn đề thuộc phạm vi quản lý nhà nước về chuyên ngành, lĩnh vực. Hiện tại, Sở Y tế Quảng Ngãi chỉ có hai cơ quan tham mưu quản lý nhà nước trực thuộc là Chi cục DS- KHHGĐ và Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm; trong đó Chi cục DS-KHHGĐ có hệ thống ngành dọc từ Trung ương, là cơ quan ngang bộ, cấp tỉnh là cơ quan ngang sở (Ủy ban DS- KHHGĐ, Ủy ban Dân số, Gia đình và Trẻ em).
Tuy nhiên, những nhiệm vụ đặc thù, cần quản lý tập trung, thống nhất trong giai đoạn hiện nay ở cấp tỉnh như tham mưu điều tiết mức sinh, tốc độ gia tăng dân số, quy mô dân số của cả tỉnh; thích ứng với già hóa dân số; chỉ tiêu kế hoạch hóa gia đình, bảo đảm hậu cần phương tiện tránh thai; chỉ tiêu quản lý sàng lọc trước sinh, sơ sinh; quản lý hệ cơ sở dữ liệu điện tử chuyên ngành dân số với dữ liệu của gần 1,3 triệu người dân của tỉnh theo các nghị quyết, quyết định, kế hoạch…của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh. Hằng năm, Chi cục đều có văn bản tham mưu Sở Y tế giao những chỉ tiêu này cho các huyện, thị xã, thành phố.
Trong bài phát biểu khai mạc Hội nghị lần thứ 6 khóa XII của Đảng, khi đề cập công tác dân số, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh, “Đây là vấn đề rất lớn và khó, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, liên quan đến việc bảo vệ, phát triển giống nòi, quốc gia, dân tộc”.
Chúng ta đều biết rằng, khi nhiệm vụ về công tác dân số được giao cho ngành Y tế hoặc độc lập (bao gồm cả về tổ chức), Đảng và Nhà nước ta luôn dành sự quan tâm đặc biệt đối với công tác dân số: Năm 1993, Trung ương Đảng ban hành Nghị quyết số 04-NQ/HNTW về những vấn đề cấp bách của sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân, thì cũng ban hành Nghị quyết số 04-NQ/HNTW về chính sách DS- KHHGĐ. Năm 2005, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 46-NQ/TW về công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới, thì cũng ban hành Nghị quyết số 47-NQ/TW về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chính sách DS- KHHGĐ…
Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương (khóa XII) ban hành Nghị quyết số 20-NQ/TW về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới, đồng thời cũng ban hành Nghị quyết số 21-NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới. Nghị quyết số 21-NQ/TW đề ra chủ trương chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển. Đây là sự đổi mới chính sách dân số với những nhóm mục tiêu rất lớn: “Giải quyết toàn diện, đồng bộ các vấn đề về quy mô, cơ cấu, phân bổ, chất lượng dân số và đặt trong mối quan hệ tác động qua lại với phát triển kinh tế-xã hội. Duy trì vững chắc mức sinh thay thế; đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; tận dụng hiệu quả cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hóa dân số; phân bố dân số hợp lý; nâng cao chất lượng dân số, góp phần phát triển đất nước nhanh, bền vững”. Như vậy, mục tiêu của Đảng ta về công tác dân số hiện tại và giai đoạn tới là rất lớn (gồm 6 nhóm mục tiêu, 25 chỉ tiêu). Tỉnh Quảng Ngãi đã, đang và sẽ cụ thể hóa triển khai thực hiện chủ trương theo những mục tiêu này.
Trước đây, chỉ với một mục tiêu giảm sinh, bộ máy làm công tác dân số đã có hệ thống từ trung ương đến cơ sở. Hiện nay, với chính sách dân số mới, bao gồm nhiều nhóm mục tiêu mới, chỉ tiêu mới, giải pháp mới, cần có sự chỉ đạo tập trung, thống nhất, quyết liệt từ cơ quan trung ương nên việc duy trì Chi cục DS- KHHGĐ thuộc Sở Y tế là cần thiết. Hơn nữa, Nghị quyết số 21-NQ/TW đã nhấn mạnh quan điểm tổ chức bộ máy làm công tác dân số phải “phù hợp với trọng tâm công tác dân số trong từng thời kỳ”, mà trọng tâm trong thời kỳ này là “chuyển sang dân số và phát triển”.
Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1679/QĐ-TTg ngày 22/11/2019 của đã nêu: “Tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy làm công tác dân số theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, hiệu quả; …Rà soát, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, củng cố, kiện toàn hệ thống tổ chức bộ máy chuyên trách làm công tác dân số từ trung ương đến địa phương, đáp ứng yêu cầu triển khai toàn diện công tác dân số trong tình hình mới”.
Theo đó, ngày 30/3/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 496/QĐ-TTg phê duyệt Đề án "Nghiên cứu, xây dựng mô hình tổ chức bộ máy, mạng lưới và cơ chế phối hợp liên ngành về dân số và phát triển", trong đó mục tiêu cụ thể giai đoạn 2021-2025 là “giữ ổn định mô hình tổ chức bộ máy làm công tác dân số” và “tiếp tục giữ ổn định mô hình tổ chức bộ máy làm công tác dân số” cho giai đoạn 2026-2030 nhằm thực hiện thành công các chỉ tiêu, mục tiêu về công tác dân số đến năm 2030 mà Nghị quyết số 21-NQ/TW và Chiến lược dân số Việt Nam đến năm 2030 đã đặt ra. Đồng thời, ngày 29/01/2022, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 157/QĐ-TTg về việc thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia Dân số và Phát triển. Do đó, việc duy trì tổ chức bộ máy Chi cục DS-KHHGĐ là vô cùng cần thiết để ổn định tổ chức bộ máy làm công tác dân số hiện nay.
ĐẶNG VĂN NGỮ
 |
|
 |
|
 |
