(QNĐT)- Đến hẹn lại lên, cứ đến giữa tháng Chạp hằng năm, những người thợ đánh bóng lư đồng lại bắt tay vào nghề, nhằm đáp ứng nhu cầu làm đẹp bàn thờ của mọi người trong dịp Tết Nguyên đán.
Từ xưa đến nay, trong gia đình người Việt coi việc thờ cúng ông bà tổ tiên là một biểu hiện của lòng hiếu kính. Vì vậy, sự chuẩn bị và trang trí bàn thờ gia tiên đón Tết có ý nghĩa vô cùng thiêng liêng.
Nắm bắt được nhu cầu này, ngay từ mùng 10 tháng Chạp, anh Lê Văn Tài ở tổ 20, phường Nghĩa Lộ, TP. Quảng Ngãi bắt đầu bày biện đồ nghề và đặt thêm tấm biển “nhận đánh bóng lư đồng” ngay tiệm sửa xe đạp của mình ở ngã tư Trần Hưng Đạo và Phan Bội Châu. Mỗi ngày khách hàng mang lư đồng đến đánh khá đều đặn, trung bình mỗi ngày hai đến ba bộ, những ngày giáp Tết đánh được 5 đến 6 bộ.
Anh Tài tâm sự: “Nghề này là nghề thời vụ, nghề chính là tôi là sửa xe đạp, bơi hơi vá ép. Mỗi năm khi Tết đến, tiện thể sẵn có bộ mô tơ nên tôi tranh thủ nửa tháng trước Tết nhận đánh lư đồng. Cũng nhờ nghề này mà 5 mùa Tết qua năm nào cũng kiếm được từ 4 đến 6 triệu đồng tiêu Tết”.
 |
| Để đánh sáng một bộ lư đồng không đơn giản tí nào. Để làm được nghề này, đòi hỏi người thợ phải kiên trì, có sức khỏe và đôi tay khéo léo. |
Cũng như anh Tài, mặc dù là nghề tay trái nhưng gần 10 năm qua, mỗi độ Tết đến xuân về, ông Hoàng Quang Long ở 30 đường Trần Hưng Đạo, TP. Quảng Ngãi lại hành nghề đánh bóng lư đồng.
Mỗi ngày ông Long nhận đánh khoảng vài bộ. Bộ nào to, hoa văn nhiều thì mất khoảng 3 giờ ông Long mới đánh xong, bộ nào nhỏ, hoa văn đơn giản mất khoảng 1,5 giờ đồng hồ. “Trừ tiền điện thì năm nào ông cũng kiếm được gần 5 triệu đồng. Coi thì nhỏ nhưng với người dân lao động chân tay kiếm được vài trăm nghìn mỗi ngày thì quý lắm”- ông Long bộc bạch.
Dạo qua các con đường trên địa bàn TP. Quảng Ngãi như: Hùng Vương, Trần Hưng Đạo, Nguyễn Tự Tân, Nguyễn Nghiêm…, dịch vụ đánh bóng lư đồng mọc lên khá nhiều. Dụng cụ đánh bóng lư đồng khá đơn giản. Chỉ cần một dĩa kẽm, bánh vải, một ít dầu đồng, mô tơ cùng với kỹ thuật đánh bóng của người thợ. Những bộ lư đồng được đánh sáng có giá tiền công từ 100.000 đồng đến 250.000 đồng, tùy loại.
 |
| Sau khi đánh bóng, bộ lư đồng sẽ sáng bóng như mới. |
Để đánh sáng một bộ lư đồng, trước tiên người thợ sẽ ngâm lư đồng vào dung dịch xà phòng, rồi dùng miếng kẽm chà xoong để làm sạch bụi, vết bẩn. Và phơi lư đồng cho thật ráo nước.
Bước vào công đoạn đánh bóng, người thợ sẽ dùng dĩa kẽm chà sạch các vết bẩn ở các khớp, khe, rãnh chạm trổ. Sau đó bôi dầu đồng đều đặn lên lư đồng rồi dùng bánh vải đánh bóng lư đồng.
Nhìn thì đơn giản nhưng thực chất để đánh sáng một bộ lư đồng thật không đơn giản tí nào. Để làm được nghề này, đòi hỏi người thợ phải kiên trì, sức khỏe và đôi tay khéo léo, đặc biệt, không dùng axit loãng để ngâm lư đồng.
Khi đánh người thợ phải điều khiển đôi tay thật nhịp nhàng đưa lên đưa xuống theo từng vòng quay của mô tơ để tránh làm lư đồng biến dạng. Ở các khe, rãnh, hoa văn phải đánh thật cẩn thận để đảm bảo độ sáng đồng đều. Lư đồng sau khi đánh sáng được chà sát một lớp tinh bột sắn và dùng vải sạch lau chùi lại. Nếu không lư đồng sẽ in hằn bởi những dấu vân tay của người thợ.
Theo những người đánh bóng lư đồng thì lư đồng có rất nhiều loại như: lư tròn, lư vuông, lư chữ nhật, lư trúc… Dễ đánh nhất là lư tròn, khó đánh nhất là lư trúc vì có nhiều hoa văn. Với những bộ lư đồng được mua mấy chục năm về trước, sau khi trải qua công đoạn đánh bóng sẽ có màu vàng đậm rất đẹp, còn những bộ lư đồng bây giờ chủ yếu được làm bằng sắt mạ đồng nên độ sáng rất nhạt như vàng tây. Với những bộ lư đồng này thì người thợ có khéo tay đến mấy cũng không thể nào giúp bộ lư đồng sáng bóng được.
Bài, ành: Ái Kiều
