(Baoquangngai.vn)- Ở Việt Nam, mỗi ngày có hơn 100 người chết vì hút thuốc lá và hơn 6 triệu người chết vì hút thuốc mỗi năm trên toàn thế giới, những con số trên phần nào minh chứng cho tác hại của thuốc lá đối với cơ thể con người.
Qua phân tích cho thấy, một điếu thuốc lá sản sinh ra 500 mililit khói, và trong khói thuốc lá chứa hơn 7.000 hóa chất, trong đó có 69 chất gây ung thư. Trong đó, một số chất độc hại như asen (độc), benzen (chất gây ung thư mạnh, có trong khói dầu khí, thuốc trừ sâu), ammonia (có trong thuốc kích thích tăng trưởng, sản phẩm tẩy rửa), nicotine (chất độc và chất gây nghiện), dioxine (sinh ung thư), formaldehyde (dùng trong ướp xác, gây kích thích mũi, họng và mắt của người hút thuốc)…
Năm 1825, nhà hoá học Thụy sĩ Picoto lần đầu tiên tìm ra chất nicotin trong khói thuốc lá. Chất này làm cho người hút thuốc lá nghiện và cũng làm cho người hút bị nhiễm độc mãn tính chuyển sang nhiễm độc cấp tính.
Các nhà khoa học đã chứng minh được rằng chất nicotin trong một điếu thuốc lá đủ làm chết một con chuột, trong 20 điếu đủ làm chết một con bò. Trong một cuộc thi hút thuốc lá ở Pháp, một người dự thi đã hút liền 60 điếu thuốc lá và bị nhiễm độc chết ngay tại chỗ.
Năm 1954, các nhà khoa học đã tìm ra chất benzen trong khói thuốc lá và chứng minh được chất này gây ra bệnh ung thư. Năm 1974, các nhà khoa học lại tìm ra chất crizen và hợp chất của metyl với hàm lượng khá cao trong khói thuốc lá, gấp 5 lần chất benzen.
Những chất này khiến động vật nhiễm phải đều mắc bệnh ung thư với tỷ lệ 100%. Năm 1977 các nhà khoa học lại tìm ra chất metyl hiđrazin gây bệnh ung thư, mỗi điếu thuốc lá chứa 0,15 miligam hoá chất này. Trong thuốc lá có chứa nhiều chất gây bệnh ung thư, vì vậy những người hút nhiều thuốc lá dễ bị ung thư phổi, ung thư gan...
Khói thuốc lá không những ảnh hưởng đến người hút mà còn làm ô nhiễm môi trường xung quanh, khiến những người xung quanh tuy không hút thuốc nhưng cũng hít phải khói thuốc lá, những người thường xuyên hít phải khói thuốc cũng sẽ mắc các bệnh như người hút thuốc.
Hút thuốc lá thụ động là tình trạng người không hút thuốc nhưng hít phải khói thuốc lá của người khác. Người hút thuốc lá chỉ hút một phần và phần lớn khói quay trở lại môi trường, lượng khói thuốc người hút thuốc lá thải ra gấp năm lần lượng hút vào.
Tác hại của hút thuốc thụ động là khói tỏa ra từ đầu điếu thuốc đang cháy chứa nhiều chất độc cao gấp 21 lần so với khói thuốc thở ra. Người lớn hút thuốc thụ động làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch hơn 25-30% và tăng nguy cơ mắc ung thư phổi hơn 20-30%.
Tại Việt Nam, nhiều người hút thuốc lá có thói quen hút thuốc trong nhà, nơi làm việc, nơi đông người như nhà ga, bến xe, nhà chờ xe bus, nhà hàng… gây ảnh hưởng đến sức khỏe của những người không hút thuốc. Người hút thuốc thụ động cũng có nguy cơ mắc các bệnh giống như người hút thuốc: ung thư, đột quỵ, các bệnh về hô hấp và tim mạch…
Tác hại của hút thuốc lá thụ động đối với trẻ em rất nguy hiểm. Trẻ em có lá phổi dễ bị tổn thương hơn người lớn nên dễ bị ảnh hưởng bởi các hóa chất có trong khói thuốc lá. Do đó, các em có thể mắc hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh, cân nặng khi sinh thấp, viêm đường hô hấp, viêm tai giữa, các triệu chứng hen…
Còn với người lớn, người mẹ hít phải khói thuốc lá trong thời gian mang thai hay bị sảy thai, tăng nguy cơ thai chết lưu, làm chậm quá trình phát triển của thai, con sinh ra thường thiếu cân, kém thông minh. Hút thuốc lá thụ động gây ung thư phổi, gây các bệnh về tim mạch, nhiễm trùng đường hô hấp. Mỗi năm thế giới có 600 nghìn ca tử vong do hút thuốc thụ động; 64% số ca tử vong trong số này là nữ giới.
Theo Tổ chức Y tế thế giới WHO, tổn thất do thuốc lá gây ra đã vượt xa phạm vi sức khỏe cộng đồng. Thuốc lá hiện là rào cản lớn đối với sự phát triển bền vững của an ninh lương thực, bình đẳng giới, giáo dục, tăng trưởng kinh tế, và bảo vệ môi trường. Đây là những vấn đề mà các nước phát triển như Việt Nam đang đặc biệt quan tâm. Vì thế, chủ đề được Tổ chức Y tế thế giới lựa chọn cho Ngày thế giới không thuốc lá 2017 là: "Thuốc lá - Mối đe dọa sự phát triển bền vững của các quốc gia".
Hiện Việt Nam vẫn là một trong số những quốc gia có tỷ lệ sử dụng thuốc lá nhiều nhất thế giới. Kết quả điều tra do Tổng Cục thống kê phối hợp với Tổ chức Y tế thế giới cho thấy, tỷ lệ hút thuốc trong nam giới Việt Nam vẫn ở mức trên 40%.
Bên cạnh đó, việc mọi người có thể dễ dàng mua thuốc lá ở nơi công cộng, quán cà phê, nhà hàng và địa điểm vui chơi đang gây ra những khó khăn, cản trở nỗ lực trong việc cai nghiện, giảm tỷ lệ hút thuốc tại nước ta. Đặc biệt việc giám sát và xử phạt chưa nghiêm đang gây ra những khó khăn cho việc cai nghiện và giảm tỷ lệ người hút thuốc lá.
Q.Nhi
