(Báo Quảng Ngãi)- Nhạc sĩ Phạm Minh Đát (1967) sinh ra và lớn lên tại mảnh đất Làng Teng, xã Ba Thành (Ba Tơ). Với những ca khúc viết về miền núi nói chung, mảnh đất Ba Tơ anh hùng nói riêng, nhạc sĩ Phạm Minh Đát đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng công chúng. Với anh, cảm xúc về vùng đất Ba Tơ anh hùng chưa bao giờ vơi cạn...
Ngay từ thuở thiếu thời, tâm hồn Phạm Minh Đát đã được nuôi dưỡng bằng những làn điệu dân ca Hrê; những bài hát ca lêu, ca choi đã ăn sâu vào máu thịt của chàng trai dân tộc Hrê này. Từ mảnh đất Làng Teng, nơi tiếp giáp với ngọn núi Cao Muôn hùng vĩ và dòng sông Liêng hòa cùng tiếng đàn b’roóc của người Hrê ở đầu nguồn con nước, ngày đêm vun đắp cho tâm hồn của Phạm Minh Đát.
 |
| Phạm Minh Đát, nhạc sĩ sinh ra từ Làng Teng, xã Ba Thành (Ba Tơ). |
Thi đậu vào Khoa âm nhạc, Trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật Nghĩa Bình năm 1985, tại đây, anh đã được đào tạo bài bản về đàn accordion và nơi đây cũng chính là nơi Phạm Minh Đát trau dồi, phát triển nghề nghiệp. Như cái duyên kỳ ngộ, như là sự lựa chọn không thể khác, từ môi trường này, với năng khiếu bẩm sinh, năng khiếu âm nhạc của anh nảy nở và phát triển không ngừng.
Năm 1988, ra trường, Phạm Minh Đát được phân công về công tác tại mảnh đất quê hương Ba Tơ. Hai năm sau, anh được chuyển về Đội tuyên truyền văn hóa miền núi Quảng Ngãi. Tại nơi công tác mới, anh lại được cháy hết mình cho âm nhạc, cho đồng bào Hrê của anh.
Cùng với các anh chị em trong đội tuyên truyền lên rừng xuống thác, đi hầu khắp các vùng sâu, vùng xa trong tỉnh phục vụ bà con các dân tộc anh em Kinh, Cor, Hrê, Ca Dong, Phạm Minh Đát vừa biểu diễn, vừa sáng tác ca khúc. Trải qua nhiều năm, anh đã có hàng chục ca khúc viết về đề tài miền núi, trong đó có nhiều ca khúc anh viết bằng tiếng dân tộc Hrê...
Năm 2000, trong niềm cảm xúc dạt dào về mảnh đất nơi anh sinh ra và lớn lên, Phạm Minh Đát viết ca khúc “Dưới tượng đài khởi nghĩa Ba Tơ”. Ca khúc này đã được Đội tuyên truyền văn hóa miền núi Quảng Ngãi dàn dựng và biểu diễn, phục vụ bà con, được đông đảo người yêu âm nhạc yêu thích.
Theo nhạc sĩ Phạm Minh Đát, ca khúc "Dưới tượng đài Khởi nghĩa Ba Tơ" được anh viết dựa trên làn điệu dân ca Hrê; chia làm hai đoạn đơn, đoạn đầu anh sử dụng tiết tấu tự do, ca từ nói về biểu tượng của Cuộc Khởi nghĩa Ba Tơ hào hùng, đó là ngọn núi Cao Muôn hùng vĩ, là dòng sông Liêng uốn quanh các buôn làng, như mạch nguồn văn hóa Hrê chảy mãi...
Đoạn B được nhạc sĩ đẩy nhanh tiết tấu, chuyển sang giai điệu khác một chút, ca ngợi sự đổi mới trên quê hương Ba Tơ hôm nay. Có thể nói, đây là một trong những sáng tác thành công nhất của Phạm Minh Đát. Người dân Ba Tơ từ nhiều thế hệ, ai ai cũng đều quen, đều thuộc lòng ca khúc và ca khúc cũng được đông đảo bà con hát trong các dịp lễ, Tết, các kỳ liên hoan, hội diễn văn nghệ quần chúng. Và với nhiều người, đến tận bây giờ, "Dưới tượng đài Khởi nghĩa Ba Tơ" của Phạm Minh Đát vẫn là một trong những ca khúc viết về vùng đất Ba Tơ hay, dạt dào cảm xúc, có sức khái quát cao về cuộc Khởi nghĩa Ba Tơ hào hùng và được phổ biến khá rộng rãi.
Thông thường, những bài hát trĩu nặng ân tình đều được các nhạc sĩ thai nghén trong một thời điểm đặc biệt, trong một sự kiện đặc biệt, trong sự chín muồi của cảm xúc, nên càng dễ dàng tạo dựng sức lay động lòng người. Và dòng chảy cảm xúc về mảnh đất Ba Tơ và cuộc Khởi nghĩa Ba Tơ năm xưa đã và sẽ được tiếp nối trong những ca khúc của Phạm Minh Đát, lời ca tiếng hát và những nốt nhạc của anh đã hòa vào đại ngàn, hòa vào điệu dân ca của bà con dân tộc Hrê.
Bài, ảnh: Huỳnh Thế
