(Báo Quảng Ngãi)- Vào mùa lễ hội sau mỗi dịp Tết cổ truyền của dân tộc, không ít trò chơi dân gian đã bị biến tướng, gây phản cảm cho nhiều người. Điều này cần được ngăn chặn, nhằm đưa những trò chơi dân gian phát huy đúng ý nghĩa của nó.
| TIN LIÊN QUAN |
|---|
Trong võ thuật cổ truyền phương Đông có những bài quyền được các võ sư nổi tiếng sáng tạo ra từ nghiên cứu các loài vật giáp chiến nhau, như hầu quyền, hổ quyền, xà quyền, hạc quyền... Người anh hùng nhà Tây Sơn Nguyễn Lữ đã chế tác “Hùng Kê quyền” từ xem gà chọi nhau trong trò chơi dân gian từ xa xưa.
 |
| Hát bài chòi, một nét văn hóa cần được phát huy. ẢNH: PV |
Về trò chơi đấu kê lúc nông nhàn hay dịp Tết là trò chơi vui, thể hiện khả năng của người thuần dưỡng, lựa chọn, tập luyện gà. Qua đó ghi nhận những tiến hóa của loài vật này, bởi có nhiều con gà rất khôn lanh trong chiến trận, biết né tránh đòn hiểm và tấn công vào điểm yếu của đối phương. Trong trò chơi này dễ thấy cá tính của người nuôi; người có bề dày văn hóa thì chơi điềm tĩnh, kiên trì lựa chọn giống, luyện tập cho gà và rất thương con vật. Ngược lại, nhiều người chú trọng cá cược, đã làm cho trò chơi rơi vào chuyện cờ bạc, mất hẳn bản chất của trò chơi có từ lâu đời này.
Trong dân gian, nhiều người nói nuôi gà chọi đúng nghĩa tốt đẹp của nó là “nhân, trí, dũng”. Nhân ở chỗ bản thân con gà cũng yêu thương đồng loại, nhiều con gà chọi từng đá sống chết với đối phương, nhưng vẫn nằm cho gà con nhảy đứng trên lưng, hay xõa cánh úm gà lạc mẹ trong đêm lạnh. Trí là khôn ngoan trong chiến đấu. Dũng là dũng mãnh, gan dạ khi giáp trận, nhiều con chết tại trường đấu mà không hề tháo chạy. Người nuôi lại càng biểu hiện rõ những nội dung này, biết giữ nhân cách trong cuộc chơi, khéo léo lựa chọn vật nuôi, lựa chọn đối thủ cho gà mình đủ sức đá và không hề nao núng khi gà mình bị gà khác khống chế. Bởi họ tin sẽ lật cờ thua giành phần thắng!
Hiện tại, có nhiều nơi tổ chức cờ bạc ăn thua lớn dưới dạng đấu kê, ngành chức năng đã và đang triệt phá, ngăn chặn; cũng có nhiều nơi tổ chức, luyện tập gà dưới dạng tiêu khiển, coi nuôi gà như nuôi chim cảnh, chó cảnh, trồng cây cảnh...
Một số trò chơi dân gian khác như đua thuyền, bài chòi, lô tô, hội thi sinh vật cảnh, hội thi chim hót... cũng được nhiều nơi tổ chức vào dịp xuân về theo lệ của mỗi địa phương. Rồi hội thi sinh vật cảnh, cây đá, hay chim hót cũng là nơi để các nghệ nhân tỏa sáng tài nghệ của mình và có nơi để mọi người thưởng ngoạn. Nhiều nghệ nhân vẫn thu được lợi tức từ bán sản phẩm của mình một cách chân chính cho người yêu thích nghệ thuật. Đây cũng là dịp quảng bá và lưu giữ di sản văn hóa hiện tại dưới nhiều góc cạnh khác nhau.
Vãng cảnh chùa, nơi di tích tôn nghiêm cũng đã trở thành nhu cầu tinh thần của rất nhiều người. Đầu năm người đến chùa đông nghịt, họ lễ bái cầu phúc là điều tự do tín ngưỡng, nhưng một số nơi lợi dụng tín ngưỡng để tổ chức bói toán số mệnh, rồi nạn ăn xin... cần phải chấn chỉnh. An toàn cho người du xuân vãng cảnh, phòng chống cháy nổ rất cần được chú trọng, nhất là chùa Thiên Ấn, đền thờ Trấn quốc công Bùi Tá Hán, đền thờ anh hùng Trương Định... Tại đây nên tổ chức ca hát, ngâm vịnh, tiểu phẩm và biểu diễn võ thuật, làm sống lại thời hào hùng của bậc tiền nhân ấy nhằm thu hút du khách!
Vui chơi, vãng cảnh ngày xuân sẽ có ý nghĩa khi mọi người đều tuân thủ chấp hành luật pháp, bày tỏ tính nhân văn, lòng nhân ái!
BÙI VĂN TẠO
