 |
| Nhạc sĩ Hồ Nhật Lệ. |
(Báo Quảng Ngãi)- Nhạc sĩ Hồ Nhật Lệ sinh ra và lớn lên tại mảnh đất Trà Bồng. Sớm giác ngộ và đi theo cách mạng, dành trọn cuộc đời cống hiến cho bộ môn nghệ thuật ca múa nhạc, Hồ Nhật Lệ đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng công chúng. Với anh, cảm xúc về vùng đất quế Trà Bồng chưa bao giờ vơi cạn. Nhạc sĩ Hồ Nhật Lệ được ví như người khơi mạch nguồn cảm xúc văn hóa dân tộc Cor.
Sinh năm 1949 tại thôn Trà Ót, xã Trà Tân (Trà Bồng) trong một gia đình giàu truyền thống cách mạng. Từ mảnh đất huyền thoại Trà Tân, nơi tiếp giáp với ngọn núi Cà Đam hùng vĩ, và dòng sông Giang hòa cùng tiếng đàn broóc của người Cor ở đầu nguồn con nước, ngày đêm vun đắp cho tâm hồn nghệ thuật của Nhật Lệ ngay từ thuở thiếu thời.
| Mỗi khi Nhật Lệ hát, Nhật Lệ múa, Nhật Lệ đàn, dường như anh đang cháy hết mình cho tình yêu quê hương đất nước Trà Bồng, cho những người Cor của anh đang còn lam lũ, đói nghèo nhưng vẫn sống chất phác, thẳng ngay như cây chò, cây sến, như cây quế ngàn năm nay bén rễ tại vùng đất Trà Bồng. Bằng niềm đam mê cháy bỏng, Nhật Lệ đã miệt mài khổ luyện nghề nghiệp một cách nghiêm túc, anh đã đi từ không đến có, trau dồi từng lời ca, nốt nhạc, để đạt đến độ chín, độ thuần thục tinh tế với nghề. |
Năm 1963, khi Nhật Lệ chưa đầy 14 tuổi, anh đã thoát ly gia đình đi kháng chiến. Nơi anh đến cũng là nơi gắn bó ngay từ buổi ban đầu, chính là Đội Văn hóa - tuyên truyền của huyện Trà Bồng. Sau đó, anh là Phó Đoàn Văn công khu Sơn Trà, trực thuộc Ban cán sự khu 5, rồi Phó Đoàn Văn công Giải phóng Quảng Ngãi. Năm 1971, Nhật Lệ viết ca khúc đầu tay gây được ấn tượng mạnh, đó là ca khúc "Vì Tổ quốc thân yêu chúng ta lên đường". Ca khúc này đã được Đài Tiếng nói Việt Nam phát sóng nhiều lần vào những năm 1971-1975.
Nhưng nhắc đến nhạc sĩ Hồ Nhật Lệ, nhiều người nhớ đến ca khúc gắn với tên tuổi anh, ca khúc “Mùa xuân về trên bản làng Cor". Có thể nói, đây là một trong những sáng tác thành công nhất của Hồ Nhật Lệ. Người dân Trà Bồng từ nhiều thế hệ, ai ai cũng đều quen, đều thuộc lòng ca khúc. Nhạc sĩ Hồ Nhật Lệ chia sẻ: “Năm 1984, trong một lần đi cơ sở, với những cảm xúc dạt dào về vùng đất quế đang đổi thay từng ngày, với một không khí tràn ngập sắc xuân trên các buôn làng, tôi viết ca khúc “Mùa xuân về trên bản làng Cor". Bài hát có giai điệu khỏe, tự hào, gần như cứ bốn nhịp lại có dấu lặng đơn ở đầu phách, để ngắt quãng, tựa hồ như nhịp điệu cồng chiêng của người Cor vang lên trong những cuộc hội mùa và lễ, tết.
Là một người say mê văn nghệ, nhạc sĩ Hồ Nhật Lệ thiết tha yêu mến dân tộc mình, quê hương mình và anh cũng là niềm tự hào, là người con thân yêu của bà con dân tộc Cor. Nhiều năm trở lại đây, sau khi nghỉ hưu, ông đã dành công sức và tâm huyết đi sâu nghiên cứu văn hóa dân tộc Cor, đặc biệt là văn hóa dân gian, trong đó ông trăn trở với việc bảo tồn và phát huy dân ca, nhạc cụ, chiêng trống của người Cor.
Hồ Nhật Lệ đã trực tiếp biên đạo, dàn dựng thành công nhiều tác phẩm nghệ thuật múa cồng chiêng của dân tộc Cor, đặc biệt là tiết mục đấu chiêng rất độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa Cor. Tiết mục này đã nhiều lần đoạt huy chương vàng ở các kỳ liên hoan, hội thi hội diễn trong tỉnh và toàn quốc, được cử sang giao lưu, biểu diễn tại Hàn Quốc.
Đồng bào Cor ở Trà Bồng yêu mến anh, xem anh như người khơi mạch nguồn cảm xúc văn hóa Cor, để nó long lanh chảy và hội dòng cùng văn hóa các dân tộc anh em, góp phần làm phong phú bản sắc văn hóa Việt Nam. Và dòng chảy cảm xúc về mảnh đất Trà Bồng đã và sẽ được tiếp nối trong những ca khúc của Hồ Nhật Lệ. Lời ca tiếng hát và những nốt nhạc của anh đã hòa vào đại ngàn, hòa vào điệu dân ca của bà con dân tộc Cor.
Bài, ảnh: HUỲNH THẾ
