60 năm chiến thắng “Chấn động địa cầu”, bên cạnh những hoạt động chào mừng, kỷ niệm, các đơn vị xuất bản trong cả nước cũng góp vào ngày lễ lớn nhiều cuốn sách hay về Điện Biên, cung cấp cho bạn đọc những thông tin, chi tiết độc đáo về chiến thắng lịch sử của dân tộc dưới nhiều góc độ khác nhau, từ quá khứ đến hiện tại và cả tương lai.
Điện Biên Phủ - Trận thắng thế kỷ
NXB Chính trị Quốc gia có nhiều đầu sách nhất nhân dịp kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ với 10 đầu sách thuộc nhiều thể loại khác nhau, từ tư liệu lịch sử đến ký văn học. Về mặt tư liệu lịch sử có 2 tác phẩm khá đặc biệt, đáp ứng yêu cầu thông tin cho bạn đọc là cuốn Hỏi đáp: Kháng chiến chống thực dân Pháp và Chiến thắng Điện Biên Phủ - Sự kiện hỏi và đáp. Cả hai cuốn sách đều được xây dựng hướng đến bạn đọc phổ thông với các chi tiết rõ ràng, cụ thể, dễ hiểu, dễ tiếp thu.
Hỏi đáp: Kháng chiến chống thực dân Pháp do TS Hoàng Phong Hà chủ biên tái hiện những sự kiện chính trong suốt 9 năm kháng chiến chống Pháp, kể từ ngày 2-9-1945 cho đến ngày 7-5-1954, ngày kết thúc chiến dịch Điện Biên Phủ. Sách bao gồm các câu hỏi và trả lời rất ngắn gọn ví như câu hỏi “Đơn vị nào tiến vào sở chỉ huy địch đầu tiên”, đáp: “Đại đội 360 thuộc Tiểu đoàn 130, Trung đoàn 209 (Sông Lô), Đại đoàn 312 (Đại đoàn Chiến thắng)”. Không chỉ là những tư liệu lịch sử, quân sự, tập sách còn các tư liệu văn hóa như các tác phẩm văn học nghệ thuật được sáng tác trong giai đoạn này. Sách còn có hai phần phụ lục đăng tải các văn kiện của Đảng và tóm tắt các sự kiện chính trong chiến cục Đông Xuân và chiến dịch Điện Biên Phủ (1-1953 đến 5-1954).
Thế trận lòng dân trong chiến dịch Điện Biên Phủ là công trình nghiên cứu của Viện Khoa học xã hội nhân văn Quân sự do PGS-TS Nguyễn Bá Dương chủ biên, NXB Chính trị Quốc gia xuất bản. Cuốn sách tập trung phân tích, làm rõ bản chất, vai trò, nội dung và giá trị lý luận, thực tiễn của việc xây dựng thế trận lòng dân trong chiến dịch Điện Biên Phủ. Các bài viết đã hướng đến việc lý giải câu hỏi lớn mà các nhà quân sự, nhà nghiên cứu lịch sử thế giới đang hỏi: Tại sao một dân tộc đất không rộng, người không đông, kinh tế, khoa học kỹ thuật chưa phát triển, vũ khí trang bị thô sơ… mà đã đánh bại một đội quân tinh nhuệ nhà nghề, có vũ khí tối tân hiện đại…?
Trong số các cuốn sách được xuất bản nhân kỷ 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, tác phẩm Điện Biên Phủ trận thắng thế kỷ có thể xem là công trình có quy mô lớn nhất với gần 900 trang. Tác phẩm phản ánh hình thái chiến trường trước và trong cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953-1954. Sách phân tích tỉ mỉ công tác chuẩn bị, tinh thần quyết chiến quyết thắng của Đảng ta, nhân dân, quân đội ta. Sách cũng trình bày các quyết định chiến lược, chiến thuật sáng suốt, tài tình của Đảng, những trận chiến đấu oanh liệt, những gương chiến đấu anh dũng, mưu trí và cả những đóng góp, hy sinh to lớn của nhân dân ta, quân đội ta… tác phẩm sử dụng nguồn tư liệu đa dạng, từ trong nước đến của các hãng thông tấn báo chí, nhà lý luận quân sự và chuyên gia lịch sử của nhiều nước trên thế giới.
Cao điểm cuối cùng
NXB Trẻ mừng 60 năm chiến thắng Điện Biên bằng việc tái bản tác phẩm được đánh giá là một trong những sáng tác văn học hay nhất về Điện Biên Phủ, tác phẩm Cao điểm cuối cùng của nhà văn Hữu Mai. Xuất bản lần đầu năm 1961 và được coi là tác phẩm đầu tiên về đề tài Điện Biên Phủ mà trong đó có mặt từ người chiến sĩ đến đồng chí Tổng tư lệnh với tư cách là những nhân vật văn học.
Thượng tướng Hoàng Văn Thái từng nhận xét về tác phẩm này như sau: “Những trang sách của Hữu Mai đã làm sống lại khung cảnh hùng vĩ, khốc liệt và vô cùng anh dũng của Điện Biên Phủ mùa xuân năm 1954… những người có tên hay không có tên trong cuốn sách đều gợi cho tôi hình ảnh thân thiết của những con người thực tại Điên Biên Phủ ngày đó…”.
NXB Kim Đồng giới thiệu 3 cuốn sách về Điện Biên cho bạn đọc lứa tuổi nhi đồng gồm: Người lính Điện Biên kể chuyện, đây là cuốn sách của nhà giáo ưu tú Đỗ Ca Sơn, nguyên chiến sĩ Trung đoàn 174, đánh đồi A1 tại Điện Biên Phủ năm 1954. Sách 60 câu hỏi đáp về chiến thắng Điện Biên Phủ với những câu hỏi đáp ngắn gọn về chiến dịch, địa danh, chiến thuật, gương anh hùng… rất phù hợp cho bạn đọc nhỏ tuổi tiếp nhận.
Kể chuyện Điện Biên Phủ là truyện tranh của tác giả, họa sĩ Huy Toàn, một cựu binh chiến trường Điện Biên. Chính vì thế, hình vẽ của ông có sự chân thực với các chi tiết rất riêng. Thông qua hình ảnh, tác phẩm tái hiện cho bạn đọc thiếu nhi các sự kiện, diễn biến của trận đánh một cách gần gũi nhất.
Tuy không hẳn là một cuốn sách về Điện Biên nhưng Võ Nguyên Giáp hay cuộc chiến tranh nhân dân lại là một tác phẩm độc đáo nhân dịp kỷ niệm 60 năm chiến thắng (do Thái Hà book liên kết với NXB Lao Động in năm 2014).
Đây là cuốn sách rất ít người Việt biết đến của tác giả Gérard Lê Quang, được NXB Denoel (Pháp) xuất bản năm 1973. Là một nhà nghiên cứu lịch sử, tác giả thực hiện cuốn sách với mong muốn giúp bạn đọc thế giới nhất là người Pháp hiểu thêm về Đại tướng Võ Nguyên Giáp, một trong những học trò xuất sắc nhất của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tác phẩm có đoạn viết: “Thật khó mà hiểu được điều gì đang xảy ra từ hơn 2 thập kỷ qua ở Đông Nam châu Á nếu người ta không biết rõ những con người đã làm nên cuộc cách mạng Việt Nam. Chắc chắn rằng, trước hết đó là kết quả của một sự nghiệp được thực hiện bởi một ê-kíp được Chủ tịch Hồ Chí Minh đào tạo. Một số người đã mang dấu ấn sâu sắc của ê-kíp đó. Và Đại tướng Võ Nguyên Giáp là một trong số đó…”.
Theo TƯỜNG VY/SGGPO