Thu hút đầu tư xã hội hóa: Nhiều dự án chậm triển khai

Triển khai dự án trên giấy

Để đảm bảo nguồn nước sạch phục vụ nhân dân, UBND tỉnh đã kêu gọi và được Công ty CP Hoàng Thịnh Đạt đầu tư DA Nhà máy nước Quảng Ngãi, tại huyện Tư Nghĩa, với 2 vị trí (xã Nghĩa Kỳ, Nghĩa Thuận 13,05ha và xã Nghĩa Thương 0,7ha). DA chia làm 2 giai đoạn (giai đoạn 1 công suất 27.500m3/ngày đêm; giai đoạn 2 công suất 55.000m3/ngày đêm), tổng vốn đầu tư 540 tỷ đồng. Theo kế hoạch, tháng 2.2016, DA sẽ khởi công giai đoạn 1 và hoàn thành toàn bộ DA vào cuối năm 2018. Tuy nhiên, đến nay DA vẫn án binh bất động.

Mới đây, Công ty CP Hoàng Thịnh Đạt xin giãn tiến độ 24 tháng và kèm theo điều kiện: “Chỉ khởi công DA khi được giao mặt bằng sạch, hệ thống điện đến chân công trình và Công ty CP Cấp thoát nước và Xây dựng Quảng Ngãi phải đầu tư hệ thống cấp nước đến các hộ tiêu dùng”.

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, Giám đốc Công ty Điện lực Quảng Ngãi Nguyễn Thanh nói: Đây là DA đầu tư ngoài KKT, KCN, nên không thuộc trường hợp được hỗ trợ cấp điện đến hàng rào DA. Chủ tịch UBND xã Nghĩa Thuận Võ Văn Đổng thì cho rằng: Nếu quá thời gian mà nhà đầu tư không làm, đề nghị UBND tỉnh nghiên cứu thu hồi, không để kéo dài làm ảnh hưởng đến đời sống của người dân và mất cơ hội của các nhà đầu tư khác.

Dự án cấp nước sạch phục vụ Khu dân cư Sa Huỳnh, công suất 2.500m3/ngày đêm, do Công ty CP Dịch vụ cấp nước Sa Huỳnh làm chủ đầu tư cũng trong tình cảnh trên. Dự kiến, DA sẽ hoàn thành giai đoạn 1 vào tháng 10.2016, nhưng đến nay đã 2 năm trôi qua, mà DA vẫn nằm trên giấy. Lý giải điều này, chủ đầu tư cho rằng, do hồ chứa nước Cây Xoài chưa hoàn thành, nên DA không thể triển khai. Không đồng ý với lý giải đó, Chủ tịch UBND huyện Đức Phổ Trần Phước Hiền nói: Đến nay, nhà đầu tư chưa làm đầy đủ các thủ tục đầu tư, nhưng lại “đổ thừa” do hồ chứa nước Cây Xoài thi công chưa xong là không thỏa đáng.

“Công ty CP Dịch vụ cấp nước Sa Huỳnh phải triển khai thực hiện DA đúng tiến độ cam kết và hoàn thành, đưa vào hoạt động trong quý IV/2019. Nếu nhà đầu tư không đảm bảo năng lực, hoặc chậm trễ trong việc triển khai, Sở KH&ĐT nghiên cứu, tham mưu UBND tỉnh xem xét, thu hồi dự án và giao nhà đầu tư khác đủ năng lực để thực hiện”. Chủ tịch UBND tỉnh TRẦN NGỌC CĂNG

Lãng phí và sử dụng đất sai mục đích

"Khu đất vàng" ở số 255 Nguyễn Nghiêm, TP.Quảng Ngãi có diện tích 2.032m2 (nguyên là trụ sở Cục Thuế tỉnh), được UBND tỉnh giao cho Công ty CP Bệnh viện Thiện Nhân Quảng Ngãi đầu tư xây dựng Bệnh viện Kỹ thuật cao. DA có quy mô 9 tầng, với 100 giường bệnh, tổng vốn đầu tư 314 tỷ đồng, dự kiến đến quý IV/2019 sẽ hoàn thành. Tuy nhiên, do vướng về thủ tục đất đai, nên thời gian qua khu nhà này bị bỏ hoang. Giám đốc Bệnh viện Kỹ thuật cao Thiện Nhân Quảng Ngãi Ngô Đức Hải cho biết: Nếu không trục trặc thì đến nay một phần DA đã đi vào hoạt động. Điều khó xử lý hiện nay đối với chúng tôi là, phương tiện, thiết bị khám bệnh công ty đã lên lịch đặt hàng từ nước ngoài về, nhưng chưa thể tiếp nhận được, vì bệnh viện chưa hoàn thành.

 

 

Trong khi nhiều dự án xã hội hóa ì ạch vì năng lực chủ đầu tư có hạn, thì dự án Bệnh viện Kỹ thuật cao Thiện Nhân Quảng Ngãi chậm tiến độ vì vướng chính sách.

Với Trường Trung cấp nghề Kinh tế-Công nghệ Dung Quất được thành lập năm 2011, tại tổ 20, phường Chánh Lộ, TP.Quảng Ngãi, trên diện tích 37.169m2, thì dầm mưa, dãi nắng hơn 5 năm nay. Trường có quy mô đào tạo từ 1.000 - 1.500 học sinh, sinh viên/năm, tuyển sinh ở các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên, với tổng vốn đầu tư 400 tỷ đồng. Đây là DA đầu tư XHH trong lĩnh vực giáo dục có quy mô lớn đầu tiên trên địa bàn TP.Quảng Ngãi. Khu nhà chính của trường đã triển khai xây dựng, nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành và đang bị bỏ hoang.

Tình trạng này cũng xảy ra tại Trung tâm dạy nghề kiểu mẫu Sơn Tịnh. Mặc dù UBND tỉnh có nhiều văn bản chỉ đạo phải hoàn thành, đưa vào hoạt động trong năm học 2016-2017, nhưng đến nay chủ đầu tư và các sở, ngành chức năng của tỉnh vẫn chưa triển khai DA đúng tiến độ. Đến nay, công trình còn ngổn ngang, khu đất rộng 30.000m2 cỏ dại mọc um tùm, một số hạng mục trơ sắt thép, xuống cấp...

Còn DA Công viên cây xanh kết hợp dịch vụ văn hóa, thể thao đa năng, do Công ty CP Tiến Hưng đầu tư tại phường Trần Phú, TP.Quảng Ngãi, nhiều hạng mục quan trọng của DA chưa hoàn thành, nhưng chủ đầu tư đã "tranh thủ" kinh doanh cà phê. Chủ đầu tư còn xây dựng khối nhà phía bắc quá diện tích cho phép, bị Thanh tra Sở Xây dựng xử phạt hành chính 30 triệu đồng.

Trung tâm phát huy giá trị di sản văn hóa đa năng Quảng Ngãi (giai đoạn 1), diện tích 4.900m2, trong khuôn viên Bảo tàng Tổng hợp tỉnh, do Công ty CP Đầu tư phát triển Đoàn Ánh Dương đầu tư cũng tận dụng để kinh doanh cà phê, gây bức xúc trong dư luận. Mới đây, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Ngọc Dũng đã chỉ đạo nhà đầu tư thực hiện DA đúng chủ trương phê duyệt. Tập trung tối đa nhân, vật lực để đẩy nhanh tiến độ thi công, hoàn thành các hạng mục của DA.

Giải pháp phát huy nguồn lực xã hội

Thu hút đầu tư vào các công trình, DA phục vụ công cộng theo hướng xã hội hóa (XHH) là một yêu cầu cấp thiết hiện nay. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện, các cấp chính quyền và chủ đầu tư cần đặt lợi ích phục vụ cộng đồng lên hàng đầu, thì mới tạo được sự đồng thuận của người dân.

Trường Trung cấp nghề Kinh tế-Công nghệ Dung Quất đầu tư xây dựng dang dở và bỏ hoang từ nhiều năm nay.

Được biết, từ năm 2012 đến nay, UBND tỉnh đã cấp chủ trương đầu tư cho khoảng 200 DA thuộc diện XHH ở nhiều lĩnh vực, ngành nghề khác nhau. Trong số này, chỉ có số ít DA phát huy được hiệu quả. Điển hình là DA Trung tâm Văn hóa Thể thao phường Trần Phú (TP.Quảng Ngãi), Bệnh viện Mắt Quảng Ngãi, Nhà máy xử lý rác Lý Sơn... Còn lại phần lớn các chủ đầu tư không triển khai, hoặc kéo dài thời gian thực hiện DA.  

Những tồn tại, hạn chế trong thu hút đầu tư theo hình thức XHH trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua còn có nguyên nhân là do thiếu các hướng dẫn trong thu hút nguồn lực đầu tư XHH. điều này đã tiềm ẩn nguy cơ thiếu minh bạch trong việc lựa chọn nhà đầu tư, làm ảnh hưởng đến môi trường thu hút đầu tư chung của tỉnh. Lãnh đạo một doanh nghiệp chia sẻ với chúng tôi, nếu một DA nhưng có đến 2 doanh nghiệp đăng ký đầu tư, đáp ứng đầy đủ các tiêu chí thì tỉnh sẽ lựa chọn doanh nghiệp nào. Trường hợp bàn giao Trung tâm dạy nghề kiểu mẫu Sơn Tịnh là một minh chứng. Sau khi cơ sở này xây dựng dở dang, một đơn vị trường xin tiếp quản dự án để tái đầu tư, nhằm phục vụ đào tạo lao động cho KCN VSIP và được Bộ LĐ-TB&XH đồng ý cấp kinh phí 130 tỷ đồng để đầu tư khu đào tạo công nghệ cao. Tuy nhiên, DA này sau đó được giao cho Trường Cao đẳng Công thương TP.Hồ Chí Minh (cơ sở Quảng Ngãi) tiếp quản, nhưng rồi đến nay vẫn chưa đưa vào hoạt động.

Phân tích về nguyên nhân một số DA thuộc diện XHH nhưng chưa phát huy được hiệu quả, lãnh đạo một doanh nghiệp cho rằng, do quá trình “gác cổng” của các sở, ban, ngành của tỉnh chưa đảm bảo, dẫn đến nhà đầu tư “vẽ” DA ban đầu thì đẹp, nhưng khi triển khai thực hiện thì không được như thế.

Trước thực trạng trên, lãnh đạo một doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh kiến nghị: “Khi nhà đầu tư nộp hồ sơ, những đơn vị “gác cổng” phải rà soát thật kỹ, trong đó ngoài năng lực tài chính, cần ưu tiên các đơn vị có kinh nghiệm thực hiện các DA mà tỉnh đang kêu gọi. Đồng thời, tỉnh cần chỉ đạo các sở, ngành có liên quan phải đồng hành cùng doanh nghiệp trong quá trình thực hiện đầu tư, tránh tình trạng “trên dễ, dưới khó” và có những chính sách ưu đãi đặc biệt trong các lĩnh vực khó thu hút đầu tư. Có như vậy mới huy động được nguồn vốn ngoài ngân sách để đầu tư phát triển kinh tế- xã hội trên địa bàn tỉnh”.  

Thu hồi những DA triển khai không đúng mục đích Bí thư Huyện ủy Bình Sơn Hà Thị Anh Thư cho rằng, thu hút đầu tư XHH là nhằm huy động tối đa nguồn lực ngoài ngân sách để thúc đẩy xã hội phát triển. Tuy nhiên, quá trình kêu gọi XHH phải lựa chọn XHH cái gì, XHH ở đâu, thu hút đầu tư XHH phải làm sao để Nhà nước, doanh nghiệp và người dân cùng thấy có lợi, chứ không phải xin một đàng làm một nẻo. Tỉnh cần kiên quyết thu hồi những DA triển khai không đúng mục đích.

Bài, ảnh: LÊ ĐỨC