(Baoquangngai.vn)- Với điều kiện tự nhiên đặc thù, huyện vùng cao Tây Trà có được nguồn dược liệu đa dạng và nhiều loại cây trồng bản địa mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân. Từ nguồn lợi tự nhiên này, huyện Tây Trà đã tiến hành hỗ trợ người dân xây dựng các mô hình trồng cây dược liệu, cây bản địa với kỳ vọng sẽ giúp người dân có điều kiện phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững.
Tiềm năng từ cây dược liệu, cây bản địa
Cây dược liệu trên địa bàn huyện vùng cao Tây Trà khá đa dạng, trong đó có nhiều loại cây dược liệu có giá trị kinh tế cao cho bà con đồng bào ở đây như: Khổ sâm, thiên niên kiện, sâm cau, đinh lăng… Cùng với đó, những loại cây trồng bản địa “đặc sản” như gừng gió, ớt sim… cũng được thị trường ưa chuộng, mỗi năm vào mùa thu hoạch, nhiều thương lái dưới xuôi thường xuyên lên đây để thu mua về bán cho người tiêu dùng.
Theo ông Hồ Văn Tình- một hộ dân trồng gừng gió ở xã Trà Lãnh cho biết: So với gừng dưới miền xuôi thì “đặc sản” gừng gió người dân chúng tôi trồng ở đây có giá bán cao hơn nhiều lần. Hiện tại, gừng gió có giá trên 100 nghìn đồng/kg, nhưng không phải mua lúc nào cũng có. “Chỉ cần trồng một sào gừng gió, qua 6-7 tháng, người dân có thể thu lợi từ 7-8 triệu đồng. Sở dĩ, gừng gió có giá cao vì gừng có vị cay và thơm hơn gừng bình thường nhờ điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu tự nhiên”- ông Tình cho biết thêm.
|
Gừng gió- một trong những "đặc sản" của vùng cao Tây Trà |
Nhận thấy tiềm năng phát triển kinh tế, tăng thu nhập cho người dân từ chính những cây trồng bản địa, cây dược liệu ở địa phương, huyện Tây Trà đã tiến hành tuyên truyền, vận động và hỗ trợ người dân thực hiện các mô hình trồng cây bản địa và dược liệu.
Chỉ tính riêng tại 3 xã Trà Xinh, Trà Quân, Trà Nham, trong năm 2016, từ nguồn vốn chương trình 30a, huyện Tây Trà đã bố trí 300 triệu đồng để hỗ trợ 3 xã này thực hiện các mô hình trồng cây sâm cau, cây gấc, đinh lăng, khổ sâm, thiên niên kiện, gừng gió và cây ớt sim. Trong đó, tại xã Trà Quân, huyện hỗ trợ người dân trồng sâm cau và mô hình trồng gừng gió xen ớt xiêm; xã Trà Xinh trồng cây gấc xen cây đinh lăng và gừng gió; xã Trà Nham, trồng khổ sâm và cây thiên niên kiện.
Ông Hoàng Anh Ngọc- Chủ tịch UBND huyện Tây Trà cho biết: Vùng rừng núi huyện Tây Trà có một số loài cây bản địa, cây dược liệu đang sinh trưởng, phát triển rất tốt có giá trị kinh tế cao. Chúng tôi kỳ vọng, nếu khai thác tiềm năng, lợi thế về đặc điểm đất đai và thời tiết khí hậu của địa phương để trồng các loại cây phù hợp, có giá trị kinh tế cao sẽ mở ra hướng sản xuất mới, tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập cho nông dân, góp phần xóa đói giảm nghèo.
Cần “xây móng” vững chắc
Ngoài cây quế, thì hiệu quả kinh tế mang lại từ một số cây trồng bản địa, cây dược liệu mang lại nguồn lợi cho người dân trồng và khai thác là điều đã thấy rõ. Tuy nhiên, để những mô hình mang lại hiệu quả kinh tế giúp người dân giảm nghèo bền vững cho người dân là cả một quá trình dài.
Bởi lâu nay, những loại cây trồng này được người dân trồng từ lâu, nhưng chủ yếu trồng tự phát, lặt vặt. Vì thế, đến nay, các cây dược liệu, cây bản địa vẫn chưa phải là cây trồng sản xuất hàng hóa. “Đầu ra” cho cây dược liệu và cây “đặc sản” gừng gió, ớt xiêm… chủ yếu đều do tư thương tự mua bán với số lượng ít. Thế nên, khi triển khai nhân rộng, mở rộng diện tích thì câu chuyện “đầu ra” cho sản phẩm là vấn đề mà chính quyền địa phương cần phải quan tâm tính toán.
|
Để những mô hình cây trồng bản địa, cây dược liệu mang lại hiệu quả kinh tế cao, huyện Tây Trà cần phải "xây móng" vững chắc về "đầu ra", kỹ thuật... cho người dân |
Hơn nữa, do tập quán sản xuất lạc hậu, bà con vẫn giữ nếp sản xuất “được sao hay vậy”, nếu không được hướng dẫn kỹ thuật, tuyên truyền thì việc triển khai, nhân rộng mô hình sẽ gặp nhiều trở ngại, hiệu quả kinh tế mang lại không như mong muốn. Điều đó minh chứng qua những mô hình được triển khai tại 3 xã Trà Nham, Trà Quân, Trà, Xinh,
Qua kiểm tra, đánh giá của Sở NN& PTNT, do việc kiểm tra, giám sát, hướng dẫn kỹ thuật UBND các xã và phòng chuyên môn của UBND huyện Tây Trà chưa sâu sát nên việc thực hiện hỗ trợ phát triển sản xuất tại các xã còn nhiều hạn chế. Tỷ lệ cây trồng chết trong các mô hình ở 3 địa phương này khá cao, đặc biệt, cây đinh lăng chết trên 85%, cây gấc chết trên 50%, trong đó, cây đinh lăng chết do các hộ dân trồng chưa đảm bảo kỹ thuật.
Để thực hiện tốt hợp phần hỗ trợ phát triển sản xuất, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Trường Thọ yêu cầu huyện Tây Trà cần lựa chọn cây trồng, vật nuôi phù hợp trước khi cấp cho người dân; quan tâm, phát triển mạnh cây quế, cây mít Thái, cây bơ và kết hợp trồng các loại cây hàng năm khác, cây dược liệu...; không khuyến khích việc trồng cây keo; hỗ trợ các giống bò, heo giống địa phương, sau đó từng bước lai tạo với giống ngoại, đảm bảo phù hợp với điều kiện tự nhiên để phát triển tốt. |
Cùng với đó, một trở ngại nữa là, các loại giống, cây trồng mà huyện Tây Trà đưa vào xây dựng các mô hình hỗ trợ phát triển sản xuất trên địa bàn như: Gừng gió, ớt sim, khổ sâm, sâm cau, thiên niên kiện là những cây trồng không có trong danh mục theo Quyết định số 372 của UBND tỉnh.
Để tháo gỡ khó khăn này, huyện Tây Trà cũng đã đề nghị UBND tỉnh xem xét, điều chỉnh Quyết định 372 của UBND tỉnh về bổ sung danh mục một số giống cây trồng và quy định định mức kỹ thuật phù hợp với điều kiện tự nhiên của huyện, cụ thể: Cây khổ sâm, thiên niên kiện, sâm cau, cây đinh lăng, cây gừng gió.
Trước đề nghị này, trong buổi làm việc với huyện Tây Trà, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Trường Thọ giao Sở NN& PTNT chủ trì, phối với các đơn vị, địa phương liên quan rà soát, tổng hợp, nghiên cứu, tham mưu UBND tỉnh xem xét điều chỉnh danh mục giống cây trồng và định mức kỹ thuật phù hợp với tình hình thực tế, đảm bảo đúng theo quy định.
Việc lựa chọn và phát triển sản xuất loại cây trồng bản địa ở huyện miền núi Tây Trà là ý tưởng tốt, vừa khai thác tiềm năng tự nhiên, lao động địa phương, vừa giúp người dân có điều kiện vươn lên thoát nghèo, song từ chủ trương đến hiện thực vẫn đang là khoảng cách. Trong hành trình này, rất cần những cơ chế, chính sách phù hợp và sát thực tế để tạo hướng đi đúng, tạo nền móng vững chắc để những mô hình này triển khai trên địa bàn huyện Tây Trà mang lại hiệu quả thiết thực.
PV