(Báo Quảng Ngãi)- Thuộc diện hình thành sớm so với các khu kinh tế (KKT) ven biển trong cả nước, KKT Dung Quất (trước đây là Khu công nghiệp) đã trở thành hạt nhân thúc đẩy kinh tế của tỉnh Quảng Ngãi tăng trưởng với tốc độ cao. Sau gần 20 năm phát triển, Dung Quất hiện được đánh giá là một trong những KKT phát triển nhanh và thành công nhất nước.
Không hài lòng với những gì đã có
Gần 20 năm thu hút 114 dự án (còn hiệu lực), với tổng vốn đăng ký trên 8 tỷ USD là kết quả của những hoạt động xúc tiến đầu tư cả trong ngắn hạn lẫn dài hạn. Và với môi trường đầu tư không ngừng cải thiện, đã có gần 5 tỷ USD giải ngân thực hiện, để đến năm 2013, tổng giá trị sản lượng công nghiệp, dịch vụ thương mại tại KKT Dung Quất đạt 130 nghìn tỷ đồng. Tổng nguồn thu ngân sách trên địa bàn KKT Dung Quất đạt 28 nghìn tỷ đồng, cao nhất từ trước đến nay.
Trong quá trình rà soát, "xây dựng tiêu chí lựa chọn một số KKT ven biển tập trung đầu tư phát triển từ nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2013- 2015”, từ 15 KKT ven biển, Chính phủ đã lựa chọn 5 KKT, trong đó có KKT Dung Quất. Song Quảng Ngãi không hài lòng với những gì mình đã và đang có. “Chúng tôi vẫn liên tục thu hút đầu tư dựa trên nền tảng là công nghiệp nặng và công nghiệp phụ trợ, quyết tâm phát triển kinh tế của tỉnh lên tầm cao mới”-Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Như Sô kiêm Trưởng Ban quản lý KKT Dung Quất khẳng định tại buổi Đối thoại trực tuyến “Quảng Ngãi - Bước đột phá về phát triển công nghiệp”.
 |
| KKT Dung Quất đã thu hút nhiều dự án xuất khẩu hàng hóa có giá trị gia tăng cao. |
Không tự hài lòng, BQL KKT Dung Quất tiếp tục phối hợp cùng các đơn vị liên quan trình UBND tỉnh ban hành một số cơ chế, chính sách liên quan đến đầu tư phát triển KKT Dung Quất. Mới nhất, tỉnh đã cho phép đặc cách cấp giấy phép xây dựng cho các nhà đầu tư thứ cấp đầu tư tại KCN VSIP Quảng Ngãi. Rồi HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số16/2014/NQ-HĐND quy định cơ chế hỗ trợ đầu tư xây dựng các công trình của dự án đầu tư trong Khu quy hoạch đô thị mới Vạn Tường, với mức hỗ trợ tối đa không quá 25 tỷ đồng/dự án. Và nhiều chính sách mới nữa đang được xây dựng…
Để đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn phát triển mới sau khi đã được điều chỉnh với diện tích hơn 45.000ha, Quảng Ngãi hiện đang tập trung triển khai kế hoạch đầu tư cảng nước sâu Dung Quất II. Mới đây, Bộ GTVT đã phê duyệt Quy hoạch chi tiết khu bến cảng biển Dung Quất II, giai đoạn đến năm 2030, có diện tích lên đến 1.850ha, bao gồm cả khu đất và khu nước. Và để khai thác đúng tiềm năng của cảng biển này, tỉnh đang thuê một đơn vị tư vấn của Nhật quy hoạch khu cảng, nơi có độ sâu mớn nước lên tới 20-24m, có thể đón tàu trên 300 ngàn tấn, với tầm nhìn đến năm 2025, năng lực xếp dỡ thông qua khu bến cảng này đạt 37 triệu tấn/năm (giai đoạn hoàn chỉnh sau năm 2030 sẽ đạt gần 100 triệu tấn/năm).
Bên cạnh đó, tranh thủ nguồn vốn "Hỗ trợ có mục tiêu từ nguồn thu NMLD Dung Quất cho tỉnh Quảng Ngãi để đầu tư cơ sở hạ tầng và giải quyết an sinh xã hội giai đoạn 2012 - 2020 tại KKT Dung Quất", trước mắt tỉnh tập trung đầu tư, xây dựng các công trình hạ tầng cấp bách trong KKT Dung Quất. Trọng tâm là các dự án: Đường Trì Bình - Cảng Dung Quất, đường Tịnh Phong - Dung Quất 2, đường nối KKT Dung Quất 1 - Dung Quất 2, đường Võ Văn Kiệt giai đoạn II, tuyến đường trục chính nối trung tâm phía Bắc và phía Nam đô thị Vạn Tường... Đây là những dự án giao thông đáp ứng yêu cầu xây dựng và phát triển KKT Dung Quất trước mắt cũng như lâu dài.
Khởi động những dự án trọng điểm mới
Ngoài việc phối hợp với Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam, Công ty TNHH Lọc hóa dầu Bình Sơn để nâng cấp và mở rộng NMLD công suất từ 6,5 triệu tấn dầu/năm lên 10 triệu tấn dầu/năm, từng bước hình thành tổ hợp lọc hóa dầu đầu tiên của cả nước, tỉnh Quảng Ngãi đã và đang xúc tiến nhiều dự án quy mô lớn tại Dung Quất.
Sau NMLD Dung Quất, dự án Nhà máy nhiệt điện Dung Quất, do Tập đoàn Sembcorp (Singapore) làm chủ đầu tư được xem là dự án lớn thứ 2 tại KKT Dung Quất. Dự án có vốn đầu tư 2,3 tỷ USD, công suất 1.200 MW, được kỳ vọng tạo ra bước phát triển mới cho Dung Quất và Quảng Ngãi. Ông Trần Văn Mẫn – Phó BQL KKT Dung Quất cho biết, KKT Dung Quất rất quan tâm, kỳ vọng dự án này. Khi đi vào sản xuất nhà máy sẽ đóng cho ngân sách rất lớn. Đấy là chưa kể, trong quá trình xây dựng, dự án sẽ kích cầu cho cả KKT.
Theo kế hoạch, quý I/2016, Quảng Ngãi sẽ bàn giao 141ha đất sạch để chủ đầu tư khởi công dự án. Dự kiến, tổ máy số 1 của Nhà máy Nhiệt điện Dung Quất sẽ vận hành thương mại vào tháng 9.2020 và toàn bộ nhà máy sẽ vận hành vào tháng 3.2021.
Ông Trần Đình Thiên - Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, Quảng Ngãi đang có sức hấp dẫn nhất trong dải miền Trung. Với nhiều nhà đầu tư, Quảng Ngãi đang là điểm được lựa chọn, với những ưu thế rất tốt, trong đó cảng nước sâu của Quảng Ngãi đang là điểm đặc biệt. Những cải cách thể chế gắn với tái cơ cấu đang diễn ra như hiện nay thì triển vọng cho Quảng Ngãi sẽ tốt hơn nữa.
Dung Quất đang hướng đến sự thu hút đầu tư theo chuỗi mà VSIP Quảng Ngãi là minh chứng rõ nhất. Sự hiện diện của “Nhà phát triển công nghiệp tốt nhất tại Việt Nam” (do Tạp chí Euromoney vinh danh) tại Dung Quất, là dự án thứ 5 của VSIP tại Việt Nam sau Bình Dương, Bắc Ninh, Hải Phòng, đã minh chứng cho triển vọng phát triển mới của một trong những KKT năng động nhất nước. Và dự án có tổng vốn đầu tư trên 337 triệu USD này cũng đã tạo nên dấu ấn mới khi đây là dự án có tiến độ giải phóng mặt bằng không chỉ nhanh nhất tỉnh Quảng Ngãi từ trước đến nay mà còn là dự án có thời gian giải phóng mặt bằng, giao đất nhanh nhất trong các dự án cho VSIP làm chủ đầu tư. Hiện nay, dù chưa hoàn thiện hạ tầng nhưng VSIP Quảng Ngãi đã thu hút 9 dự án đầu tư 100% vốn nước ngoài, với tổng vốn đăng ký hơn 200 triệu USD.
Ngoài ra, còn có một số dự án quy mô lớn đang khởi động như Nhà máy thép Dung Quất trên cơ sở tích hợp Tập đoàn thép JFE củaNhật Bản và Nhà máy thép Quảng Liên. Đây là dự án lớn với tổng vốn đầu tư dự kiến 4-5 tỷ USD. Dự án công nghiệp phụ trợ cho công nghiệp nặng của Tập đoàn STF (Italia), Dự án đưa khí vào bờ trên địa bàn KKT Dung Quất… BQL KKT Dung Quất cũng đang tập trung tháo gỡ vướng mắc để cấp giấy chứng nhận đầu tư cho dự án Nhà máy bột giấy JK - Sojitz, dự án sản xuất nhựa đường… Như vậy, các dự án này dự kiến triển khai xây dựng giai đoạn 2015- 2020 sẽ tạo bước đột phá phát triển không chỉ cho Dung Quất mà còn tạo sức lan tỏa, thúc đẩy sự phát triển của cả vùng kinh tế trọng điểm miền Trung.
Hoàng Triều
