(Báo Quảng Ngãi)- Xây dựng nông thôn mới (XDNTM) là chương trình có tầm chiến lược đặc biệt quan trọng của Đảng và Nhà nước ta nhằm cải thiện, nâng cao đời sống cho người dân, góp phần làm thay đổi diện mạo các vùng quê. Tuy nhiên, với các tiêu chí XDNTM như hiện nay, việc áp dụng vào thực tiễn ở các xã trên địa bàn tỉnh không hề đơn giản. Vấn đề quy hoạch Nghĩa trang tại xã Bình Khương (Bình Sơn) là minh chứng cho điều đó.
Chương trình xây dựng nông thôn mới đang được triển khai diện rộng trên địa bàn tỉnh, bước đầu đã đạt được những kết quả quan trọng, mang lại những chuyển biến tích cực ở nhiều vùng nông thôn. Song, công tác quy hoạch - vốn được coi là yếu tố then chốt để quyết định diện mạo của một vùng nông thôn mới thì đang gặp nhiều vấn đề phức tạp, tác động không nhỏ đến hiệu quả thực hiện chương trình. Tiêu chí 17 trong số 19 tiêu chí XDNTM đặt ra là yêu cầu mỗi xã có nhiều nhất từ 2 đến 3 nghĩa trang. Hay theo Thông tư số: 31/2009/TT-BXD thì nghĩa trang là đối tượng cần cách ly xa với khu dân cư, cần được quy hoạch đường đi, cây xanh, rào chắn thích hợp, nghĩa trang phải cách công trình khai thác nước sinh hoạt tập trung ít nhất 5.000 m, cách mép nước của những sông hồ lớn tối thiểu 500m.
 |
| Nghĩa trang tự phát ở xã Bình Khương đang ảnh hưởng đến quy hoạch xây dựng NTM. |
Nhưng thực tế ở xã Bình Khương có 5 thôn 4 xóm nhưng lại có đến 9 nghĩa trang nhân dân và 1 nghĩa trang liệt sĩ nằm rải rác trong xã. Hàng nghìn ngôi mộ trước đây nằm cách xa khu dân cư thì nay lọt thỏm trong khu dân cư, do quá trình gia tăng dân số. Không những thế, các khu nghĩa trang bố trí tùy tiện theo kiểu “lệ làng”, hầu như đều không có hệ thống thu gom, xử lý nước thải, chất thải, dẫn đến tình trạng lãng phí đất, không đảm bảo vệ sinh môi trường.
Để quy tập 9 khu nghĩa trang này về một điểm theo quy hoạch là điều rất khó, vì ngoài việc tốn kém kinh phí còn một vấn đề hết sức quan trọng là yếu tố tâm linh. Ông Phan Thanh Anh, cho biết: Qua gần 2 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia XDNTM, bà con vui lắm, nhân dân tích cực tham gia. Tuy nhiên, khi chính quyền xã huy động sức dân, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành tiêu chí quy hoạch nghĩa trang thì xem ra rất khó. Vì do tâm lý muốn có nghĩa trang riêng của dòng họ khiến nhiều người “ngó lơ” với những nỗ lực vận động của chính quyền địa phương.
Đứng trước thực trạng đó, việc quy hoạch nghĩa trang, xây dựng cảnh quan môi trường xanh, sạch đẹp là giải pháp được đặt lên hàng đầu của xã Bình Khương. Ngày 5.5.2013, UBND xã Bình Khương đã xây dựng Đề án: “Quản trang và quy định về việc chôn cất”. Theo đó, khu nghĩa trang có diện tích 2 ha nằm ở thôn Thanh Trà, có thể tiếp nhận hàng nghìn mộ đảm bảo yếu tố mỹ quan đô thị, quy hoạch đồng bộ và yếu tố an toàn môi trường... Tại đây, các khu được chia lô, phân khu rõ ràng và có hệ thống thu gom, xử lý nước thải, môi trường.
Tin rằng, Đề án quy hoạch nghĩa trang của xã Bình Khương sẽ sớm được cấp trên phê duyệt và được người dân nơi đây đồng tình hưởng ứng để xã Bình Khương hoàn thành tiêu chí XDNTM. Đây cũng là mô hình điểm cần nhân rộng, vì vấn đề khó khăn trong thực hiện quy hoạch khu nghĩa trang là tình trạng chung của hầu hết các xã trong tỉnh.
Bài, ảnh: Trúc Giang
