Tình hữu nghị đặc biệt Việt Nam- Lào-Campuchia

(Báo Quảng Ngãi)- Ngày 18.4, tại TP.Quảng Ngãi, UBND tỉnh Quảng Ngãi và Viện Hàn lâm KH-XH Việt Nam phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế: “Quân tình nguyện Việt Nam ở Nam Trung Bộ làm nhiệm vụ quốc tế ở Hạ Lào và Đông Bắc Campuchia – Vai trò và ý nghĩa lịch sử”. Hội thảo có sự tham gia của hơn 200 đại biểu và các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước.

Hạ Lào và Đông Bắc Campuchia là vùng giáp với Nam Trung Bộ Việt Nam, là khu vực có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, quân sự, kinh tế và văn hóa - xã hội. Do đó, sau khi trở lại xâm lược Việt Nam lần thứ hai (23.9.1945), cùng với việc đưa quân mở rộng đánh chiếm lên Tây Nguyên, thực dân Pháp còn đưa quân sang kiểm soát vùng Đông Bắc Campuchia và Hạ Lào. Từ giữa năm 1946, thực dân Pháp đã hình thành thế bao vây, uy hiếp vùng tự do Liên khu 5 (Việt Nam) từ phía tây, vì chúng coi đây là “Nóc nhà chung Đông Dương”.

Khu lưu niệm Quân tình nguyện Việt Nam ở Nam Trung Bộ làm nhiệm vụ quốc tế tại hạ Lào và Đông Bắc Campuchia đặt tại thôn Đề An, xã Hành Phước (Nghĩa Hành). Ảnh: N.Triều

Thực trạng đó đã đặt ra cho cách mạng ở Nam Trung Bộ nước ta lúc bấy giờ là phải có sự phối hợp với hai chiến trường Hạ Lào và Đông Bắc Campuchia. Vì thế, thực hiện chủ trương của Trung ương Đảng, Liên khu 5, tháng 7.1948, tại thị trấn Chợ Chùa (Nghĩa Hành), đồng chí Phạm Văn Đồng – đại diện Trung ương Đảng và Chính phủ VNDCCH ở Nam Trung Bộ (sau này là Thủ tướng Chính phủ) đã ký quyết định thành lập Khu đặc biệt Hạ Lào, hình thành lực lượng quân tình nguyện Việt Nam thực hiện nghĩa vụ quốc tế tại Lào và Đông Bắc Campuchia. Đến ngày 19.8.1948, tại làng Đề An, xã Hành Phước (Nghĩa Hành), quân tình nguyện Việt Nam ở Nam Trung Bộ đã làm lễ xuất quân đầu tiên thực hiện nhiệm vụ quốc tế tại Hạ Lào, trực tiếp là hỗ trợ Mặt trận yêu nước Lào trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.
 

Trong những năm thực hiện nhiệm vụ thiêng liêng đó, quân tình nguyện Việt Nam ở Nam Trung Bộ luôn nhớ lời của đồng chí Phạm Văn Đồng căn dặn lúc tiễn đoàn xuất quân: Chỉ có vận động được nhân dân Lào, Campuchia đứng lên kháng chiến thì mới đánh thắng được giặc Pháp và lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Giúp bạn là tự giúp mình”. Họ không quản ngại khó khăn, gian khổ và hy sinh, đã cùng với nhân dân Hạ Lào và Đông Bắc Campuchia đoàn kết, xây dựng lực lượng, lập nên nhiều chiến công, hoàn thành nhiệm vụ cách mạng mà Đảng và Liên khu 5 giao phó.

Với sự giúp đỡ của ta, lực lượng kháng chiến của nước bạn ở Hạ Lào và Đông Bắc Campuchia được xây dựng toàn diện, vững chắc. Đặc biệt là, phối hợp với chiến trường Nam Trung Bộ trong tiến công giải phóng KonTum, làm thất bại cuộc hành quân Átlăng của thực dân Pháp vào vùng tự do Liên khu 5, tiếp đến là chiến dịch Điện Biên Phủ, góp phần tích cực vào việc kết thúc cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, buộc Pháp phải ký Hiệp định Giơnevơ, chấm dứt chế độ thực dân tại Đông Dương.

Bước sang cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, quân tình nguyện ở Nam Trung Bộ tiếp tục lên đường, chiến đấu trong liên minh Việt – Lào với mục tiêu cao cả là vì sự nghiệp chung của cả hai dân tộc. Từ năm 1970, sau khi đế quốc Mỹ tổ chức lực lượng mở rộng chiến tranh sang Campuchia, quân tình nguyện Việt Nam đã chủ động phối hợp giúp bạn phát triển lực lượng vũ trang, mở các chiến dịch lớn, đánh bại 10 vạn quân Mỹ và quân đội Sài Gòn tấn công sang Campuchia, giải phóng được nhiều vùng, phục hồi nhiều căn cứ cách mạng, tạo tiền đề trực tiếp góp phần giải phóng Thủ đô Phnôm Pênh ngày 17.4.1975.

Những thành quả cách mạng mà nhân dân Việt Nam- Lào- Campuchia đạt được đều có sự đóng góp không nhỏ của Quân tình nguyện Việt Nam ở Nam Trung Bộ khi thực hiện nhiệm vụ quốc tế tại Hạ Lào và Đông Bắc Campuchia. Đây là dấu mốc lịch sử trọng đại, đánh dấu sự gắn kết chặt chẽ giữa cách mạng Liên khu 5 với Hạ Lào và Đông Bắc Campuchia. Qua đó cho thấy, chủ trương, đường lối của Trung ương Đảng và Liên khu ủy 5 lúc bấy giờ là đúng đắn, khẳng định tình đoàn kết chiến đấu đặc biệt giữa nhân dân ba nước Đông Dương, vì sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân mỗi nước; mãi mãi là biểu tượng cao đẹp, trong sáng, thủy chung cho mãi đến ngày hôm nay và sau này.

 

P.ĐỨC- X.THIÊN