(Báo Quảng Ngãi)- Canh chua cá lóc (quê tôi hay gọi cá tràu) là món ăn ngon và phổ biến từ khá lâu của người dân Việt Nam, đặc biệt là vùng miền Trung và Tây Nam Bộ. Tuy nhiên món canh chua cá tràu nấu với lá bứa chắc có lẽ ít người biết đến. Cá tràu thuộc họ cá quả, lớn tương đối nhanh, sống phổ biến ở các sông suối, kênh lạch. Khi đẻ trứng và nở thành cả đàn cá con (dân quê tôi gọi là bầy rồng rồng), con cá mẹ thường bơi ở phía dưới nước bảo vệ cho bầy cá con phía trên.
| TIN LIÊN QUAN |
|---|
Ngày thơ bé, vào mùa mưa tôi thường theo cha đi câu cá tràu. Mỗi lần phát hiện ra bầy rồng rồng con gần lẻ mẹ, cha tôi lại mang dụng cụ đi câu. Đó là một cần câu với dây cước và lưỡi câu móc một con nhái và một chiếc cần với dây nhợ buộc hờ cổ một con vịt. Đem thả con vịt xuống ngay ổ cá tràu, kèm theo lưỡi câu móc con nhái bên cạnh. Cá tràu mẹ thấy động tưởng con mình bị tấn công sẽ nhảy lên đớp chân vịt, lúc ấy ba tôi nhanh tay nhấc con vịt lên và đưa lưỡi câu xuống, thế lá cá bị mắc câu. Nghe thì đơn giản vậy, nhưng để câu được cá bằng cách này thật không đơn giản, người có kinh nghiệm mới câu được.
 |
| Món canh chua cá tràu nấu với lá bứa. |
Cá tràu đem về cha tôi giao lại cho mẹ chế biến món canh chua. Cá được cắt bỏ vi, đuôi, làm sạch vẩy, rửa sạch nhớt, sau đó mẹ tôi lấy mũi dao rạch một đoạn ngắn dọc bụng dưới mang cá, nhẹ tay móc ruột ra làm. Ruột cá lóc không cắt bỏ mà giữ lại mật, trứng cá (nếu có) và bao tử. Bao tử cá lóc lấy dao rạch rồi lộn ra rửa sạch, tất cả nhét lại vào bụng cá như cũ, rồi vót chiếc lạt tre xâu lại (để khi nấu chín vớt ra không bị sứt đầu, rã thịt). Cá làm sạch xong mẹ tôi cho vào chảo với một ít dầu phụng chiên sơ một chút cho thịt cá săn lại. Đồng thời bắc nồi nước lên và vo nắm gạo tấm bỏ vào nấu, khi nước sôi thì bỏ cá vào nấu chừng 5 phút khi thịt cá vừa chín thì vớt ra đĩa. Sau đó bắc xoong lên phi hành, tỏi, dầu phụng, cho vào vài muỗng nước mắm, xong tắt bếp và rưới đều lên đĩa cá.
Với nồi nước luộc cá cùng gạo tấm, mẹ tôi nêm nếm gia vị vừa ăn; đồng thời ra vườn sau nhà cắt một phần ba mụt măng tre đem xắt nhỏ, hái một ít lá bồ ngót, vài quả ớt và đặc biệt là hái nắm lá bứa xanh non mơn mởn lần lượt cho vào, sau đó đun đến khi nồi canh chua sôi trở lại thì nhắc xuống. Khi ấy nồi canh đã dậy mùi, thơm nức với hương vị tuyệt hảo. Hương vị của đĩa thịt cá tràu chín “ướp” dầu phụng chiên cùng gia vị hành, tỏi và rau thơm sẽ khiến cho bất cứ ai kém ăn cũng thòm thèm. Và đặc biệt là nồi canh chua tổng hợp các hương vị của gạo tấm, cá tràu, măng, rau bồ ngót, đặc biệt là vị chua là lạ mát lành của lá bứa sẽ khiến ai cũng khó cưỡng.
Bữa cơm dân dã giữa mùa đông có nồi canh chua cá tràu nấu lá bứa càng thêm thi vị và ấm cúng. Vì nó hội đủ những cay, mặn, chát, chua, ngọt, bùi trong một bữa cơm gia đình ở vùng quê.
Bài, ảnh: PHẠM DANH
