(Báo Quảng Ngãi)- Cá cơm có nhiều loại, đặc biệt cá cơm than (có vệt đen ở lưng) con to bằng ngón tay út người lớn, chất cá ngon và thường đánh bắt số lượng lớn. Mùa cá vào khoảng tháng giêng, tháng 2 nhưng năm nay mùa đến sớm từ trung tuần tháng chạp. Sau Tết, cá được rộ, chỉ vùng biển Sa Kỳ (Quảng Ngãi), lúc cao điểm mỗi ngày có đến hàng trăm tấn cá. Tàu cá về bến, cả vùng xôn xao, người mua để dùng theo nhu cầu ăn liền hoặc muối mắm, người mua sỉ dùng xe cơ giới các loại chở đi các ngả.
| TIN LIÊN QUAN |
|---|
Cá cơm than cách sử dụng rất đa dạng, có thể làm món ăn liền hoặc muối mắm để lâu ngày. Riêng cá cơm tươi nấu luộc, chất cá rất ngọt. Dùng bánh tráng cuộn cá, rau sống chấm với nước mắm ngon pha ớt, tỏi, ăn thật ngon miệng. Nước cá cho vào ít rau thơm, ớt, tiêu bột làm nước canh.
Còn đối với món kho rim, khử dầu hoặc mỡ, đổ ít nước đun gần sôi, cho cá vào (nước xăm xắp). Để lửa nhỏ, nêm ít nước mắm ngon, rắc tiêu bột, ớt tươi, trở cá đều. Cá trở màu vàng lợt, thơm lựng. Bánh tráng cuộn cá, rau sống, chấm nước mắm ngon mùi vị thật đậm đà. Cá cơm kho rim ăn với cơm cũng ngon.
 |
| Cá cơm than. |
Với món cá cơm hấp thì giữ được chất ngọt, ăn cá với bánh tráng giòn hoặc cuộn với rau sống chấm mắm. Với món gỏi tách cá lấy phần thịt, tỏi giã, ớt, tiêu bột ướp vào. Cho tí muối hầm, vắt chanh, trộn, bóp đều. Thịt lợn băm, tôm lột nấu nước lèo, thêm ớt, hành ngò. Khi dùng cho cá vào chén, bóp bánh tráng giòn lên trên rồi chan nước lèo tôm, thịt nóng vào. Ăn gỏi cá có thêm ly bia thì tuyệt.
Còn cá cơm làm món mắm chua theo tỷ lệ 4 cá, 1 muối, 1/3 đường, gừng, tỏi, ớt, tiêu giã nhỏ trộn vào, cho thêm ít rượu. Hỗn hợp cho vào thẩu đậy nắp kín. Độ 1 tuần lễ dùng được. Thịt heo luộc, rau sống chấm với mắm cơm chua pha tỏi, ớt ăn thật lạ miệng. Bún tươi ăn với mắm chua cũng ngon.
Sản phẩm chính của cá cơm than là làm nước mắm. Thường người Việt làm nước mắm theo phương pháp cổ truyền khá đạt, hợp vệ sinh. Muối mắm theo tỷ lệ 2,5 cá, 1 muối, trải đều lớp kia, lớp nọ trộn đều. Lượng cá ít, muối trong thạp dùng trong gia đình, lượng cá lớn muối trong thùng tô nô (nhà thùng) dùng làm thương phẩm. Cá muối được đậy kín không để ruồi nhặng tiếp cận. Để đúng 1 năm tiến hành rút nước.
Nước mắm cá cơm than có màu vàng rơm và mùi thơm đặc trưng, nhiều chất dinh dưỡng. Dùng làm nước chấm, nước nêm tăng chất lượng thức ăn, ngon miệng, không có gì có thể thay thế nước mắm cá cơm nguyên chất.
Trương Quang Văn
