Công dụng chữa bệnh từ diếp cá

Diếp cá là loại cây vừa làm rau vừa làm thuốc. Cây được trồng rất phổ biến ở nước ta. Kinh nghiệm dân gian dùng diếp cá chữa nhiều bệnh...

 

Đặc điểm và công dụng của cây diếp cá

 

Diếp cá, tên Hán tự là ngư tinh thảo nghĩa là cỏ tanh mùi cá (Cang mục bản thảo của của Lý Thời Trân).

 

Tên khác là trấp thái, tử trấp, trấp thảo (sách Trung Quốc).

 

Tên khoa học là Houttuynia cordata Thumb. Họ lá diếp. 

 

Tên tiếng Anh là heartleaf (lá hình tim), fish mint, fish herb, hay lizardtail (đuôi thằn lằn).

 

Diếp cá.

Diếp cá là một loại cỏ nhỏ, mọc lâu năm, ưa chỗ ẩm ướt, có thân rễ mọc ngầm dưới đất. Rễ nhỏ mọc ở các đốt, thân mọc đứng cao 40 cm, có lông hoặc ít lông. Lá mọc cách, hình tim, đầu lá hơi nhọn hay nhọn hẳn. Hoa nhỏ, không có bao hoa, mọc thành bông, có 4 lá bắc màu trắng; trông toàn bộ bề ngoài của cụm hoa và lá bắc giống như một cây hoa đơn độc. Toàn cây vò có mùi tanh như mùi cá.

 

Trong y học cổ truyền, để làm thuốc, diếp cá được sử dụng toàn cây (dùng tươi hoặc khô). Diếp cá tính mát, cay, hơi độc, đi vào kinh phế. Tác dụng chữa trĩ, đinh nhọt, sởi, đau mắt đỏ do vi khuẩn mủ xanh, bí tiểu tiện, phụ nữ kinh nguyệt không đều, có thể phối hợp với một số vị thuốc Nam khác chữa sốt xuất huyết. 

 

Thường dùng dưới dạng sắc hoặc ép lấy nước cốt. Liều dùng thông thường loại cây khô từ 6 - 12g, hoặc cây tươi (dùng lá) từ 20 - 40g.

 

Bài thuốc chữa bệnh từ rau diếp cá

 

Chữa sốt xuất huyết: Rau diếp cá, lá rau ngót, lá cỏ mực vị 100g, sắc đặc chia uống nhiều lần trong ngày.

 

Chữa trĩ sưng đau: Rau diếp cá dùng ăn sống hàng ngày. Nếu trĩ đau nhức thì lấy diếp cá nấu sôi già đổ ra chậu để xông hậu môn, đến lúc nước còn ấm thì ngâm và rửa sạch vùng hậu môn đồng thời giã rau diếp cá đắp vào chỗ trĩ.

 

Chữa mụn nhọt mưng đỏ: Lá diếp cá rửa sạch, giã nát, khi đi ngủ đắp vào nơi tổn thương băng lại.

 

Chữa viêm tắc tia sữa: Dùng 20g cây diếp cá khô, táo đỏ 10 quả. Đổ vào 600ml nước, sắc còn lại 200ml, chia đều 3 lần uống trong ngày.

 

Chữa viêm tuyến vú: Lá diếp cá 30g, lá cải trời 30g (hạ khô thảo), giã nát, lọc lấy nước cốt uống, bã thuốc chưng nóng đắp vào nơi sưng đau.

 

Trị viêm đường tiết niệu, tiểu buốt: Rau diếp cá, rau má, rau mã đề mỗi vị 50g, rửa sạch, giã nát lọc lấy nước uống.

 

Chữa bệnh sởi ở trẻ em: Rau diếp cá một nắm sao sơ, sắc uống.

 

Hỗ trợ điều trị viêm phổi do sởi: Rau diếp cá, rau dền đỏ, lá đậu săng, cam thảo đất mỗi thứ 15 - 20g. Đổ 3 bát sắc còn 1 bát chia 3 lần uống trong ngày.

 

Chữa kinh nguyệt không đều: Lá diếp cá 30 - 40g sắc uống.

 

Theo BS. Hoàng Xuân/SKĐS