Kỳ 3: Giảm tồn tại, tăng hiệu quả của thu hút đầu tư
(Báo Quảng Ngãi)- Quảng Ngãi đặt mục tiêu trong giai đoạn 2017 – 2020 sẽ thu hút đầu tư với tổng số vốn hơn 4,2 tỷ USD. Trên cơ sở tiềm năng và lợi thế của địa phương, Quảng Ngãi đã, đang và sẽ xác định giải pháp trọng tâm, trọng điểm, trong đó đặc biệt chú trọng đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo môi trường đầu tư thuận lợi, để thu hút các nhà đầu tư.
Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, đòi hỏi cả hệ thống chính trị phải quyết tâm cao độ với những quyết sách linh hoạt, hiệu quả, sát hợp với mục tiêu sản xuất, kinh doanh của các nhà đầu tư chân chính.
Gỡ khó cho doanh nghiệp
Trong hai năm gần đây, Quảng Ngãi đã có nhiều đổi mới trong việc tiếp cận, lắng nghe, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp (DN). Nhiều diễn đàn đối thoại với DN được tổ chức mà ở đó DN đã mạnh dạn nói lên cái khó, để tỉnh xem xét, chỉ đạo tháo gỡ. Kênh tiếp nhận thông tin phản ánh của DN cũng được mở rộng; nội dung chỉ đạo giải quyết kiến nghị được công khai. Tuy nhiên, nhiều DN vẫn cho rằng, hoạt động này cần đi vào thực chất hơn, “nói đi đôi với làm”, để DN có niềm tin, mạnh dạn đầu tư vốn, sáng tạo trong kinh doanh, nâng cao hiệu quả sản xuất, giải quyết việc làm cho người dân địa phương.
Một trong những cái khó mà DN đầu tư vào Quảng Ngãi than phiền nhiều nhất là “quy hoạch chưa bài bản”. Chính từ điều này đã dẫn đến quy hoạch "chồng lấn" giữa các dự án. Dự án cấp trước lại nằm trọn trong diện tích đất quy hoạch cho dự án đến sau, gây khó cho nhà đầu tư. Đơn cử như dự án Khu văn hóa Thiên Mã (90ha, thuộc xã Tịnh Long và Tịnh Khê – TP.Quảng Ngãi), mặc dù được tỉnh chấp thuận đầu tư đầu năm 2017, nhưng đến giữa năm 2017, cũng tại vị trí này tỉnh lại cho phép nhà đầu tư khác là Công ty TNHH MTV Hào Hưng nghiên cứu đầu tư Khu phức hợp du lịch giải trí Hào Hưng (182ha, xây dựng tại xã Tịnh Khê và Tịnh Long). Điều này đã làm mất nhiều thời gian của nhà đầu tư trong việc điều chỉnh dự án.
Hay mới đây, Công ty TNHH Phát triển công nghệ hệ thống (viết tắt là SYSTECH) xin chủ trương đầu tư dự án Điện năng lượng mặt trời kết hợp nuôi hải sâm, du lịch sinh thái trên địa bàn huyện Đức Phổ. Việc giới thiệu địa điểm cũng chồng lấn với 1 dự án du lịch khác. Trước đó, đầm An Khê (Phổ Khánh) đã được chấp thuận cho Công ty Đoàn Ánh Dương giữ nguyên trạng để làm du lịch, nhưng sau đó ngành chức năng lại giới thiệu địa điểm này cho SYSTECH, để nghiên cứu dự án điện năng lượng mặt trời! Một nhà đầu tư chia sẻ: “Tình trạng quy hoạch chưa bài bản của Quảng Ngãi đã khiến nhà đầu tư gặp nhiều khó khăn. Nếu tỉnh quy hoạch bài bản, thì nhà đầu tư sẽ giảm rất nhiều thời gian cho việc triển khai nghiên cứu dự án”.
Chủ tịch UBND tỉnh Trần Ngọc Căng (đứng giữa) kiểm tra thực tế giải quyết khó khăn vướng mắc trong giải phóng mặt bằng dự án cho doanh nghiệp. ẢNH: P.DANH |
Để tạo điều kiện tối đa cho nhà đầu tư triển khai dự án, UBND tỉnh có chủ trương giao cho địa phương đối với những nơi khó khăn về quỹ đất, thì sử dụng 5% quỹ đất công của địa phương cấp cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, tình trạng quản lý đất công hiện tại quá lỏng lẻo, dẫn đến nhà đầu tư gặp nhiều khó khăn trong giải phóng mặt bằng. Đại diện một nhà đầu tư cho biết: “Chính quyền địa phương nói là đất công, nhưng khi DN vào triển khai dự án thì dân cho rằng đất của hộ gia đình canh tác lâu đời. Sau đó chính quyền lại xác định là đất của dân, khiến DN khó khăn trong giải phóng mặt bằng. Nếu quy hoạch và quản lý tốt quy hoạch đất đai, thì nhà đầu tư sẽ thuận lợi hơn nhiều khi triển khai dự án”.
Đẩy mạnh cải cách hành chính
Nhiều năm nay, Quảng Ngãi đã đặt mục tiêu phải tập trung đẩy mạnh cải cách hành chính, đặc biệt là cải cách thủ tục hành chính. Đặc biệt, thay đổi cung cách quản lý sang phục vụ tận tình người dân, DN. Đồng thời, công khai, minh bạch thủ tục hành chính. Nhờ đó đã góp phần giảm phiền hà đáng kể cho nhà đầu tư. Giám đốc Truyền thông Doosan Vina Dale Gerstenslager nhận định: “Khi DN chúng tôi gặp trục trặc, khó khăn chính quyền đã rất sẵn lòng cùng ngồi lại tìm giải pháp. Các cấp chính quyền đều rất hợp tác. BQL KKT Dung Quất rất gần gũi và sẵn lòng gặp để thảo luận về các cơ hội cũng như những khó khăn. Nói về môi trường đầu tư trong một câu thì tôi sẽ nói rằng: Mọi người đều đã và đang làm việc cật lực để tạo điều kiện tốt nhất cho đất nước, cho DN và cho người Việt Nam”.
Tạo mọi điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư “Quan điểm xuyên suốt của Quảng Ngãi là tạo mọi điều kiện thuận lợi để thu hút tối đa các nhà đầu tư vào đầu tư trên địa bàn tỉnh. Căn cứ vào các điều kiện thuận lợi cũng như lợi thế, trong thời gian tới, Quảng Ngãi kêu gọi thu hút đầu tư các lĩnh vực công nghiệp nặng, công nghiệp cơ khí, chế tạo, hóa dầu, điện khí, logistic và công nghiệp nhẹ. Đầu tư ngoài KCN thì tỉnh ưu tiên đầu tư sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch, sản xuất giày da, chế biến thủy sản, hàng tiêu dùng và các công nghiệp hỗ trợ khác... để chuyển dịch cơ cấu lao động và tạo giá trị gia tăng cho người dân vùng nông thôn”. |
Tuy nhiên, từng lúc, từng nơi, nhà đầu tư vẫn than phiền về cải cách hành chính chậm trễ, cán bộ thiếu trách nhiệm trong giải quyết công việc cho DN. Nhiều DN cho rằng thủ tục đầu tư còn quá nhiêu khê, làm tốn nhiều công sức, phát sinh chi phí không đáng có đối với DN. Một DN đang đầu tư dự án hơn 100 tỷ đồng trong lĩnh vực du lịch trên địa bàn tỉnh cho biết: “Tỉnh hết sức tạo điều kiện cho DN thực hiện dự án, nhưng huyện lại chưa tận tình giúp đỡ, thậm chí còn làm khó DN. Nhiều khi DN cũng nản lòng, nhưng vẫn đặt niềm tin, hy vọng lớn vào chủ trương, chính sách và tinh thần cầu thị, giúp đỡ DN của tỉnh. Giá mà các cấp chính quyền cơ sở nhận thức, hết sức hỗ trợ như tỉnh thì DN đỡ khổ biết mấy”.
Mạnh tay với dự án “treo”
Mới đây, UBND tỉnh chỉ đạo Sở KH&ĐT rà soát, báo cáo về tình hình các dự án chậm tiến độ nằm ngoài KCN. Theo đó, nhiều dự án cả chục năm nay "bất động" đã được “gọi tên” và đưa ra hướng xử lý cương quyết. Trong quá trình rà soát, tham mưu cho tỉnh xem xét rút giấy chứng nhận đầu tư, Sở KH&ĐT cũng đã phân tích rõ nguyên nhân, cân nhắc kỹ lưỡng. Nếu nhà đầu tư tâm huyết thật sự, đã đổ tiền vào đầu tư, nhưng do gặp tình trạng bất khả kháng, sẽ đề xuất với UBND tỉnh xem xét gia hạn, tạo mọi điều kiện, để DN tiếp tục thực hiện dự án. Tuy nhiên, cũng phải nhìn nhận việc xem xét chấp nhận nhà đầu tư vào làm ăn thời gian qua vẫn còn khá lỏng lẻo trong xem xét toàn diện năng lực tài chính, nhân lực, dẫn đến tình trạng “nhà đầu tư xí phần”, để sang tay chuyển nhượng dự án, thu lợi bất chính.
Mới đây, tại phiên họp thường kỳ 9 tháng năm 2017, Sở Y tế báo cáo về tình hình xã hội hóa công tác chăm sóc, khám chữa bệnh cho người dân đề cập đến tiến độ xây dựng Bệnh viện Đa khoa cao cấp Lâm Gia Tộc (Công ty TNHH đầu tư xây dựng Lâm Gia Tộc làm chủ đầu tư). Tuy nhiên, chủ trì phiên họp đã thẳng thắn khuyến cáo các sở, ngành phải làm việc chặt chẽ với nhà đầu tư này để xác định cụ thể năng lực tài chính, nhân lực. Vì đây là những yếu tố khiến nhiều dự án xây dựng bệnh viện của tỉnh bị thất bại, phải thu hồi giấy chứng nhận đầu tư. Hơn nữa, cũng nhà đầu tư này cách đây mấy năm có đề cập với tỉnh về thực hiện 1 dự án giao thông, nhưng không chứng minh được năng lực tài chính với cơ quan chuyên môn của tỉnh, nên đã rút lui.
Còn tại KKT Dung Quất và các KCN tỉnh, ông Đàm Minh Lễ - Phó Trưởng Ban cho biết: “Từ đầu năm đến nay, Ban thu hút 21 dự án, với tổng vốn đăng ký đầu tư 3 tỷ USD. Đặc biệt năm nay, thu hút nguồn vốn đầu tư FDI rất tốt. Một điều đáng chú ý nữa là, từ đầu năm đến nay các dự án đăng ký đầu tư triển khai rất nhanh, không có trường hợp kéo dài và chiếm giữ đất như các năm trước. Đó là tín hiệu vui, là điều mà Quảng Ngãi hướng tới trong thu hút đầu tư”.
Đã đến lúc thu hút đầu tư phải tính đến chất lượng, thay vì chỉ chú trọng đến số lượng dự án. Chỉ những dự án chất lượng mới tạo ra con số doanh thu, việc làm thực thụ, góp phần phát triển kinh tế - xã hội tỉnh nhà, giải quyết việc làm cho người dân địa phương. Cùng với đó, tỉnh tập trung giải quyết những bất cập của chính sách, tháo gỡ khó khăn cho DN và chỉ đạo quyết liệt trong tạo điều kiện cho nhà đầu tư cũng như thanh lọc dự án “treo” là điều Quảng Ngãi cần phải quyết liệt thực hiện, để mục tiêu thu hút đầu tư 4,2 tỷ USD giai đoạn 2017 - 2020 trở thành hiện thực.
P.DANH - T.NHỊ