(Báo Quảng Ngãi)- Thực tế cho thấy, các HTX nông nghiệp mô hình thôn hầu hết đều thuộc vào dạng HTX yếu kém. Do đó,việc hợp nhất các HTX quy mô thôn và liên thôn thành HTX nông nghiệp quy mô xã là rất cần thiết và phù hợp với Chương trình xây dựng nông thôn mới. HTX Dịch vụ Nông nghiệp - Nông thôn Tịnh Trà là một trong những điểm sáng khi phát triển theo hướng này và đã đúc kết được nhiều kinh nghiệm thực tiễn, rất đáng để cho các nơi áp dụng.
Hợp nhất
Tịnh Trà là xã trung du nằm ở phía bắc huyện Sơn Tịnh. Từ năm 2012 trở về trước, trên địa bàn xã có 4 HTX nông nghiệp quy mô thôn được thành lập vào những năm của thập niên 80, đó là Phú Thành, Thạch Nội, Trà Bình và Khánh Mỹ.
 |
| Các loại máy nông cụ của HTX Dịch vụ Nông nghiệp - Nông thôn Tịnh Trà mua sắm sau ngày hợp nhất. |
Quá trình hoạt động của 4 HTX này sau khi hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình trong thời kỳ bao cấp, đến giai đoạn nền kinh tế phát triển theo cơ chế thị trường định hướng XHCN, do một số nguyên nhân chủ quan và khách quan, các HTX quy mô thôn ở Tịnh Trà không bắt nhịp theo kịp xu hướng phát triển của nền kinh tế, dần dần tụt hậu, cơ sở vật chất bị bỏ ngỏ và xuống cấp trầm trọng...
Trước tình hình đó, Đại hội Đảng bộ xã Tịnh Trà khóa XIX (nhiệm kỳ 2011-2015) đã ra Nghị quyết chuyên đề: Hợp nhất 4 HTX nông nghiệp quy mô thôn trên địa bàn xã thành HTX Dịch vụ Nông nghiệp - Nông thôn Tịnh Trà theo Dự án Khoa học - Công nghệ “Xây dựng mô hình HTX Dịch vụ Nông nghiệp Nông thôn Tịnh Trà”.
Ban chủ nhiệm đề tài đã phối hợp với chính quyền địa phương xác định mục tiêu “Xây dựng mô hình HTX Dịch vụ Nông nghiệp - Nông thôn Tịnh Trà hoạt động đúng luật trên các phương diện: Sở hữu, tổ chức quản lý và phân phối sản phẩm trên cơ sở ứng dụng các thành tựu khoa học và công nghệ vào hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ của HTX, đảm bảo an sinh xã hội tại địa phương”.
Ban chủ nhiệm Dự án đã phối hợp với chính quyền địa phương điều tra, đánh giá hiện trạng của 4 HTX nhằm mục đích xác định nguyên nhân tồn tại, những yếu kém của các HTX này và nhu cầu của bà con xã viên. Từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm, đồng thời chứng minh những lợi thế và tính khả thi của việc hợp nhất 4 HTX nông nghiệp quy mô thôn thành HTX Dịch vụ Nông nghiệp - Nông thôn Tịnh Trà. Sau đó, tiến hành thành lập Ban chỉ đạo hợp nhất, thành phần là những cán bộ chủ chốt ở địa phương, có tiếng nói và tầm ảnh hưởng lớn với bà con xã viên.
Ban chỉ đạo tiến hành vận động thu cổ phần đợt 1 để xác định số lượng xã viên tham gia vào HTX hợp nhất. Qua vận động thu cổ phần đã có 624 xã viên tự nguyện viết đơn tham gia vào HTX hợp nhất với tổng số tiền đóng góp cổ phần đợt đầu gần 420 triệu đồng. Sau đó tiến hành Đại hội đại biểu xã viên HTX Dịch vụ Nông nghiệp - Nông thôn Tịnh Trà vào ngày 9.12.2012. Đại hội đã bầu ra Ban quản trị và Ban kiểm soát.
Lợi thế mang lại
Sau khi hợp nhất, bước đầu HTX Dịch vụ Nông nghiệp - Nông thôn Tịnh Trà đã thực hiện một số dịch vụ như làm đất, thu hoạch lúa, sản xuất và chế biến lúa giống, vật tư, thủy nông, tín dụng nội bộ...
Tổng vốn đầu tư của HTX đến nay đã lên đến 2,791 tỷ đồng. Trong đó vốn đầu tư từ nguồn ngân sách khoa học là 1,295 tỷ đồng, vốn đầu tư từ nguồn ngân sách huyện 1 tỷ đồng, vốn cổ phần xã viên đóng góp 420 triệu đồng.
Nhờ có nguồn vốn này, HTX Dịch vụ Nông nghiệp - Nông thôn Tịnh Trà đã đẩy mạnh các hoạt động dịch vụ, doanh thu hàng năm đạt 1,5 tỷ đồng. Lợi nhuận hàng năm 150 triệu đồng.
Trong khoảng lợi nhuận trên chưa tính đến lợi nhuận mà xã viên và bà con nông dân được hưởng lợi trực tiếp từ các khâu của HTX như: Dịch vụ gặt lúa, dịch vụ sản xuất lúa giống... Qua thực tiễn hoạt động của HTX Dịch vụ Nông nghiệp - Nông thôn Tịnh Trà kể từ khi hợp nhất đến nay cho thấy, việc hợp nhất các HTX quy mô thôn trên địa bàn xã là phù hợp với việc tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trên địa bàn tỉnh.
Quy mô của HTX toàn xã là phù hợp với mô hình dịch vụ tổng hợp hiện nay. Với mô hình này HTX có điều kiện tích tụ vốn, nhân lực, tài nguyên để thực hiện nhiệm vụ chính trị được quy định tại Luật HTX, lấy mục tiêu phục vụ thành viên là chính; tạo điều kiện thuận lợi cho việc chỉ đạo, hỗ trợ của chính quyền địa phương, đồng thời thuận lợi trong việc tiếp nhận hỗ trợ từ Nhà nước và các tổ chức đối với HTX; tinh gọn được bộ máy quản lý; tuyển chọn và sắp xếp nhân lực gọn nhẹ, đảm bảo nâng cao năng lực và giảm đáng kể chi phí hành chính cho HTX...
Hợp nhất đã tạo điều kiện thuận lợi cho HTX hoạt động hiệu quả, nâng cao vị thế và năng lực cạnh tranh trên thị trường và củng cố niềm tin của xã viên với HTX kiểu mới.
Bài, ảnh: NGUYỄN KHÂM
