(Baoquangngai.vn)- Mặc dù trong bối cảnh kinh tế thế giới vẫn còn nhiều khó khăn, nền kinh tế cả nước và của tỉnh vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức bất lợi, thế nhưng năm 2013, kinh tế-xã hội của Quảng Ngãi có nhiều khởi sắc đáng kể. Đó là khẳng định của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Cao Khoa tại kỳ họp thứ 10, HĐND tỉnh khóa XI.
Kinh tế tăng trưởng mạnh
Trên lĩnh vực kinh tế, có thể nói năm 2013, hầu hết các chỉ tiêu chủ yếu đều tăng cao so với cùng kỳ năm 2012 và vượt chỉ tiêu kế hoạch cả năm. Tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GDP) ước đạt 11.126,183 tỷ đồng (theo giá so sánh năm 1994), tăng 11,3% so với năm 2012 và vượt so với chỉ tiêu đề ra; trong đó, khu vực công nghiệp - xây dựng ước đạt 5.834 tỷ đồng, tăng 13,9% so với năm 2012 và cao hơn 7,6% so với kế hoạch năm.
Khu vực dịch vụ ước đạt 3.391,352 tỷ đồng, tăng 12,5% so với 2012 và đạt kế hoạch năm; khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản ước đạt 1.899,886 tỷ đồng, tăng 2,2% so với năm 2012 và vượt 0,3% kế hoạch năm. Nếu không tính sản phẩm lọc hóa dầu thì GDP năm 2013 tăng 9,9% so với năm 2012 và đạt kế hoạch đề ra (9-10%); GDP công nghiệp tăng 21,7% so với năm 2012 và đạt 100% kế hoạch năm. GDP bình quân đầu người tăng từ 1.728 USD năm 2012 lên 2.040 USD năm 2013, cao hơn kế hoạch đề ra (1.930 USD).
 |
| Nhà máy lọc dầu Dung Quất hoạt động ổn định đã tạo nguồn thu lớn cho ngân sách. |
Trong sản xuất công nghiệp, giá trị sản xuất công nghiệp năm 2013, ước đạt 21.598,35 tỷ đồng, tăng 15,5% so với năm 2012 và cao hơn 9,3% so với kế hoạch năm. Trong đó, khu vực kinh tế nhà nước ước đạt 16.716,23 tỷ đồng, tăng 14,3% so với năm 2012; khu vực kinh tế ngoài nhà nước ước đạt 4.460,57 tỷ đồng, tăng 20,6%; khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài ước đạt 421,55 tỷ đồng, tăng 11,4%.
Như vậy, giá trị sản xuất ngành công nghiệp năm 2013 tăng cao so với năm 2012 và vượt kế hoạch đề ra, chủ yếu là nhờ Nhà máy lọc dầu Dung Quất hoạt động ổn định, sản lượng ước đạt 6,37 triệu tấn, tăng 14,3% (0,799 triệu tấn) so với năm trước và vượt kế hoạch 12,7% (0,72 triệu tấn).
Thương mại, dịch vụ và giá cả thị trường, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước đạt 29.829,7 tỷ đồng, tăng 15,4% so với năm 2012 và đạt 100,1% kế hoạch năm. Kim ngạch xuất khẩu ước đạt 475 triệu USD, tăng 10,9% so với năm 2012 và vượt 26,7% kế hoạch. Kim ngạch nhập khẩu ước đạt 1.046 triệu USD, tăng 0,5% so với cùng kỳ 2012 và bằng 97,7% kế hoạch năm.
.
Sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản, cũng có nhiều chuyển biến đáng kể. Giá trị sản xuất ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản ước đạt 3.179 tỷ đồng, tăng 4,7% so với năm 2012. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của đợt lũ lụt trong 2 ngày 15-16/11/2013, ước chỉ còn 3.157,623 tỷ đồng, tăng 4% so với năm 2012 và bằng 102,2% kế hoạch năm. Trong đó, giá trị sản xuất nông nghiệp ước đạt 1.880,1 tỷ đồng, tăng 0,2%; lâm nghiệp ước đạt 195,94 tỷ đồng, tăng 29,9%; thủy sản ước đạt 1.081,634 tỷ đồng, tăng 7,2%.
Là một tỉnh có ngành thủy sản phát triển mạnh, trong năm, ngư dân đã mạnh dạn đầu tư, cải hoàn tàu thuyền vươn khơi xa bám biển. Sản lượng thủy sản khai thác ước đạt 140.020 tấn, tăng 9,3% so với năm 2012 và bằng 108,6% kế hoạch. Năm 2013, thời tiết thuận lợi, đánh bắt hải sản được mùa, giá cả tăng, nhờ đó thu nhập của ngư dân được nâng lên; tuy nhiên, nuôi trồng thủy sản vẫn còn gặp khó khăn do dịch bệnh tôm thường xảy ra. Sản lượng nuôi trồng đạt 6.035 tấn, giảm 9,8% so với năm 2012 và chỉ đạt 87,5% kế hoạch, chủ yếu do sản lượng tôm nuôi đạt thấp.
Thu hút đầu tư, thu ngân sách vượt trội
Việc thu hút đầu tư nước ngoài (FDI) vào tỉnh đạt kết quả tích cực; nổi bật là sự kiện khởi công dự án Khu Công nghiệp, Đô thị và Dịch vụ VSIP Quảng Ngãi, mở ra triển vọng mới cho sự phát triển kinh tế - xã hội tỉnh nhà. Năm 2013, đến thời điểm hiện tại đã cấp mới 6 dự án FDI với tổng vốn đăng ký là 72,14 triệu USD; dự kiến đến cuối năm sẽ cấp thêm 2 dự án với tổng vốn đầu tư 44,1 triệu USD.
Bên cạnh đó, tỉnh cũng đã tiến hành kiểm tra, thu hồi chứng nhận đầu tư của Công ty TNHH Aramis Development Việt Nam và dự án chế biến thủy sản của công ty TNHH APEX. Vốn thực hiện của các dự án FDI năm 2013 ước đạt khoảng 60 triệu USD, tăng 94,4% so với năm 2012, chủ yếu là từ 2 dự án VSIP và giày RIEKER. Lũy kế đến năm 2013, trên địa bàn toàn tỉnh dự kiến có 27 dự án FDI với tổng vốn đăng ký 4.022,5 triệu USD. Vốn thực hiện 450 triệu USD, bằng gần 11% so với vốn đăng ký. Trong đó, số dự án đã đi vào hoạt động là 11 dự án và đã giải quyết việc làm cho 8.576 lao động.
Thu hút đầu tư trong nước vào tỉnh năm 2013 tăng gấp đôi về số lượng với 25 dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư; nhưng tổng vốn đăng ký chỉ gần bằng năm 2012; đồng thời, qua rà soát các dự án triển khai chậm tiến độ đã thu hồi 16 dự án với tổng vốn đăng ký là 4.574 tỷ đồng.
Năm 2013 được xem là năm mà nguồn thu ngân sách nhà nước của tỉnh đạt cao, với tổng thu trên địa bàn ước đạt trên 28.000 tỷ đồng. Tổng thu cân đối ngân sách nhà nước trên địa bàn ước đạt 27.643 tỷ đồng, tăng 46,7% so với năm 2012 và bằng 128,7% dự toán năm (vượt 6.161,4 tỷ đồng). Trong đó, thu nội địa ước đạt 24.783 tỷ đồng, tăng 52% so với năm 2012 và bằng 132,2% dự toán năm; thu từ hoạt động xuất, nhập khẩu ước đạt 2.860 tỷ đồng, tăng 12,6% so với năm 2012 và bằng 104,8% dự toán năm.
Thu từ Nhà máy lọc dầu Dung Quất ước đạt 22.260 tỷ đồng, tăng 58,6% so với năm 2012, bằng 136,1% dự toán năm, chiếm 80,5% tổng thu cân đối ngân sách trên địa bàn. Thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh nếu không tính thu từ nhà máy lọc dầu ước đạt 5.790 tỷ đồng, tăng 10,6% so với 2012 và bằng 104,9% chỉ tiêu Nghị quyết HĐND tỉnh giao.
Văn hóa, xã hội khởi sắc
Cùng với kinh tế có nhiều phát triển, lĩnh vực văn hóa, xã hội 2013 cũng đã có nhiều khởi sắc. Ngành GD-ĐT đã triển khai thực hiện nghiêm túc Đề án đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Chất lượng giáo dục và đào tạo từng bước được củng cố và nâng lên. Công tác phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi và phổ cập giáo dục THCS tiếp tục được duy trì ở tất cả các địa phương trong tỉnh.
Việc phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi được quan tâm. Năm 2013 có hơn 99,5% trẻ 5 tuổi được huy động đến trường, có 57,6% số xã đạt chuẩn quốc gia về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi. Trong năm, đã có thêm 8 trường mầm non, 6 trường tiểu học, 14 trường THCS và 3 trường trung học phổ thông được công nhận đạt chuẩn quốc gia.
Trong lĩnh vực y tế, công tác phòng, chống dịch bệnh và chăm sóc sức khỏe cho nhân dân được thực hiện có hiệu quả; thường xuyên giám sát, phát hiện sớm những ca bệnh và ngăn chặn kịp thời; số ca mắc bệnh tay - chân - miệng giảm đáng kể so với năm 2012; không có tử vong do tay - chân - miệng, sốt xuất huyết, sốt rét.
 |
| Năm 2013, công tác giải quyết việc làm, đào tạo lao động cũng được chú trọng và đạt được nhiều kết quả. |
Chất lượng khám, điều trị bệnh cho nhân dân được nâng lên. Thái độ phục vụ, y đức của đội ngũ y, bác sỹ được cải thiện. Trong năm, không để xảy ra trường hợp tai biến nào nghiêm trọng gây bức xúc trong nhân dân. Đến nay, 100% trạm y tế xã có bác sĩ hoạt động, trong đó, tỷ lệ trạm y tế có bác sỹ là 90%, đạt chỉ tiêu đề ra. Việc kêu gọi, thu hút bác sỹ, dược sỹ về công tác tại tỉnh luôn được quan tâm, trong năm, đã thu hút và bố trí 42 bác sĩ, dược sĩ chính quy về công tác tại các đơn vị trong ngành y tế.
Công tác lao động, việc làm, giảm nghèo và bảo đảm an sinh xã hội cũng được chú trọng. Trong năm 2013, toàn tỉnh đã giải quyết việc làm cho hơn 35.000 lao động, tổ chức đưa 1.400 người đi lao động nước ngoài; tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề là 37%, đạt chỉ tiêu kế hoạch năm; triển khai đào tạo nghề lao động nông thôn cho 6.400 lao động. Công tác chăm lo cho người có công với cách mạng, trợ giúp các đối tượng có hoàn cảnh khó khăn được chú trọng và thực hiện ngày càng tốt.
Trong năm, số hộ nghèo ước giảm 10.554 hộ, đạt 110,1% kế hoạch. Tỷ lệ hộ nghèo ước giảm 3,28% so với năm 2012, cao hơn kế hoạch đề ra; trong đó, miền núi ước giảm 7,11% (kế hoạch giảm 5,9%); đến cuối năm 2013, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh ước giảm còn 14,36%, trong đó miền núi giảm còn 41,08%. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của trận lũ lụt lịch sử vừa qua, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn tỉnh ước tính sẽ tăng trở lại thêm 1%.
Hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch cũng được thường xuyên quan tâm. Các hoạt động văn hóa được tổ chức sôi nổi, phục vụ tốt các nhiệm vụ chính trị, các ngày lễ lớn của tỉnh và của cả nước, tạo không khí vui tươi, phấn khởi trong nhân dân, nổi bật là Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa và Tuần lễ văn hóa biển đảo được tổ chức tại huyện Lý Sơn và thành phố Quảng Ngãi.
Phong trào thể dục thể thao ở các đơn vị, địa phương tiếp tục phát triển. Số người tập luyện thể dục thể thao thường xuyên đạt 28%; số gia đình thể thao đạt 17%; tỷ lệ học sinh chuyên nghiệp và phổ thông tham gia tập thể dục thể thao đạt 92%.
Cùng với đó, tình hình an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Công tác bảo vệ an ninh vùng biển được tăng cường, tình hình tai nạn giao thông đã giảm trên cả 3 tiêu chí.
Bên cạnh những kết quả đạt được thì, tình hình kinh tế-xã hội của tỉnh năm 2013 vẫn còn bộc lộ nhiều khó khăn, hạn chế, nhiều doanh nghiệp trên địa bàn phải giải thể; tỷ lệ vốn thực hiện đầu tư của các dự án FDI so với tổng vốn đăng ký còn thấp (khoảng 11%); tiến độ xây dựng nông thôn mới chậm; giáo dục mầm non còn khó khăn, số học sinh bỏ học có xu hướng tăng; tỷ lệ hộ nghèo miền núi còn cao, giảm nghèo chưa bền vững...
Năm 2014, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh xác định sẽ tiếp tục đẩy mạnh phát triển kinh tế, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô. Huy động nguồn lực để thực hiện ba nhiệm vụ đột phá và hai nhiệm vụ trọng tâm; cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; giữ vững ổn định chính trị, củng cố quốc phòng, an ninh, đảm bảo trật tự và an toàn xã hội.
Bài, ảnh: PV
