(Báo Quảng Ngãi)- Thực tế cho thấy, sự phát triển và sức bền của nền kinh tế địa phương được thể hiện qua nguồn thu và chi ngân sách hằng năm. Với Quảng Ngãi, trong những năm qua (không tính năm 2020), luôn là điểm sáng trong Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung nói riêng và cả nước nói chung về công tác thu ngân sách địa phương. Kết quả đó đã minh chứng rằng, nền kinh tế của Quảng Ngãi đã có những bước phát triển tích cực. Song, yếu tố phát triển bền vững của nền kinh tế thì chưa thực sự rõ nét.
[links()]
Theo báo cáo của UBND tỉnh, tổng thu ngân sách trên địa bàn tỉnh năm 2020 ước đạt 14.309 tỷ đồng, bằng 80% so với năm 2019 và bằng 76,9% dự toán năm 2020. Trong đó, thu nội địa ước đạt 10.750 tỷ đồng (bằng 70% dự toán), thu hoạt động xuất khẩu ước đạt 3.496 tỷ đồng (đạt 109,2% dự toán)... Điều này cho thấy, nền kinh tế Quảng Ngãi nói chung và nguồn thu ngân sách của tỉnh nói riêng còn phụ thuộc rất lớn vào hoạt động sản xuất, kinh doanh của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất.
Cụ thể, trong năm 2020, do giá dầu thô giảm, ảnh hưởng của dịch Covid-19 và hoạt động bảo dưỡng của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất đã dẫn đến hụt thu ngân sách của tỉnh khoảng 3.055 tỷ đồng. Mặt khác, trong những năm qua, tỉnh ta quá kỳ vọng vào nguồn thu từ bất động sản và khoáng sản, nhưng thực chất thì nguồn thu này không ổn định và khó duy trì lâu dài, vì chịu sự chi phối bởi thị trường bất động sản và đây là loại tài nguyên không thể tái tạo. Như năm 2020, tỉnh đặt ra mục tiêu thu từ bất động sản khoảng 2.000 tỷ đồng để đầu tư một số công trình, dự án trọng điểm, nhưng không đạt, buộc phải điều chỉnh nguồn vốn đầu tư một số dự án. Sản phẩm công nghiệp có khả năng đóng góp vào nguồn thu ngân sách của tỉnh còn ít, chưa đa dạng, mới chủ yếu dựa vào sản phẩm của Nhà máy thép Hòa Phát - Dung Quất...
Do nguồn thu ngân sách không đạt dự toán, nên tổng mức chi đầu tư phát triển năm 2020 chỉ đạt 3.074 tỷ đồng (bằng 74,9% dự toán). Điều này cũng đặt ra nhiều thách thức cho công tác thu ngân sách của tỉnh trong năm 2021, khi tỉnh đề ra mục tiêu phấn đấu thu vượt chỉ tiêu trung ương giao là 5%. Tuy nhiên, theo phân tích của một số ngành chức năng của tỉnh, mục tiêu trên là không quá khó đối với tỉnh. Bởi lẽ, năm 2021, Nhà máy Lọc dầu Dung Quất sẽ hoạt động ổn định, vì đã hoàn thành bảo dưỡng, với sản lượng dự kiến khoảng 6,9 triệu tấn (năm 2020 là 5,991 triệu tấn); Nhà máy thép Hòa Phát - Dung Quất sẽ đưa toàn bộ dây chuyền vào sản xuất, sản lượng dự kiến đạt hơn 4 triệu tấn sản phẩm các loại... Đồng thời, nếu dịch Covid-19 tiếp tục được kiểm soát tốt như hiện nay, thì ngành dịch vụ, du lịch sẽ sớm được phục hồi, thúc đẩy kinh tế phát triển...
Thêm vào đó, toàn tỉnh thu hút 560 dự án đầu tư trong giai đoạn 2016 - 2020, với tổng vốn đăng ký gần 200.000 tỷ đồng (tương đương 8,4 tỷ USD) sẽ là nền móng vững chắc trong quá trình thực hiện mục tiêu đa dạng nguồn thu cho ngân sách tỉnh. Để đạt mục tiêu đó, tỉnh cần ban hành nhiều cơ chế, chính sách ưu đãi để hỗ trợ doanh nghiệp phát triển, đặc biệt là các ngành công nghiệp chủ lực.
ĐỨC NGUYỄN
