Thế giới đang già hóa nhanh chóng và Việt Nam là một trong những quốc gia có tốc độ già hóa nhanh nhất ở châu Á và đứng thứ 7 trên thế giới về tốc độ già hóa dân số.
Đó là thông tin được đưa ra trong hội thảo "Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về già hóa dân số" do Bộ Y tế phối hợp với Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam tổ chức ngày 25 và 26/9, tại Hà Nội
TS. Dương Quốc Trọng, Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) khẳng định nguyên nhân chính dẫn đến sự già hóa dân số nhanh chóng tại Việt Nam bắt nguồn từ tuổi thọ tăng lên trong khi tỷ lệ sinh và tỷ lệ chết giảm.
TS. Trọng nhấn mạnh, do làm tốt công tác DS-KHHGĐ trong những năm gần đây, số lượng trẻ em sinh ra có xu hướng giảm do tỉ suất sinh giảm. Số con trung bình một phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ giảm từ 6,3 con vào năm 1960 xuống còn 2,05 trong năm 2012. Trong khi đó, các thành tựu về y tế và chăm sóc sức khỏe đã “kéo” tuổi thọ trung bình của người Việt Nam tăng thêm 33 tuổi trong gần 50 năm qua, từ 40 tuổi (1960) lên 73 tuổi (2010).
Ông Trọng cho biết thêm, cùng với xu hướng tăng nhanh ở nhóm dân số cao tuổi nhất, số lượng các cụ thọ từ 100 tuổi trở lên cũng tăng nhanh. Số liệu Tổng điều tra dân số năm 2009 cho thấy, số người thọ trên 100 tuổi năm 2009 tăng hơn gấp đôi so với năm 1999 (từ trên 3.000 cụ tăng lên 7.200 cụ).
Thêm vào đó, thời gian để Việt Nam chuyển từ giai đoạn "già hóa" sang giai đoạn dân số "già" sẽ ngắn hơn nhiều, chỉ trong vòng 16-18 năm nữa so với các quốc gia có trình độ phát triển cao hơn. GS. TS. Phạm Thắng - Viện trưởng Viện Lão khoa Quốc gia chia sẻ dự báo đến năm 2050, Việt Nam sẽ là một trong những quốc gia có tốc độ già hóa nhanh nhất khu vực châu Á và xếp hạng 7 trên thế giới.
Về vấn đề già hóa dân số, đại diện Quỹ Dân số Liên Hợp quốc tại Việt Nam cho rằng, đây là quy luật chung của toàn thế giới, tuy nhiên, tốc độ gia tăng nhanh nhất ở các nước đang phát triển. Nếu như năm 1950, toàn thế giới có 205 triệu người từ 60 tuổi trở lên thì năm 2012, con số này là 810 triệu người. Dự báo con số này sẽ đạt 1 tỷ người trong vòng 10 năm tới và đến năm 2050 sẽ tăng lên 2 tỷ người.
 |
| Ảnh minh họa. |
Phải có giải pháp thích hợp
Chăm sóc người cao tuổi là một phần quan trọng của các chương trình, chính sách kinh tế và xã hội. Tuy nhiên, vì nhóm dân số cao tuổi tiếp tục tăng lên nên Việt Nam cần có những chính sách, chiến lược thực tế và phù hợp để đảm bảo các vấn đề và nhu cầu của người cao tuổi được đưa vào trong các chính sách, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Trong hội thảo, kinh nghiệm từ các quốc gia già hóa hoặc đang đối mặt với những thách thức từ già hóa dân số như Trung Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Hàn Quốc và Isarel sẽ đem đến những bài học quý báu cho Việt Nam khi chuẩn bị các chiến lược, chính sách và chương trình ứng phó với vấn đề già hóa dân số, nhằm giúp người cao tuổi sống khỏe, sống hạnh phúc và thúc đẩy họ tiếp tục có những đóng góp quan trọng cho gia đình, cộng đồng và quốc gia.
Theo ông Thái Phúc Thành – Phó Cục trưởng Cục Bảo trợ xã hội – Bộ LĐTBXH, thì hiện nay mức độ bảo trợ chăm sóc người già ở Việt Nam đang còn rất khiêm tốn, chưa thể có điều kiện tốt hơn để chăm sóc người cao tuổi. Mức trợ cấp hàng tháng (chung cho cả cộng đồng) cho người cao tuổi khoảng 180.000 đồng/1 người đối với người từ 80 tuổi trở lên mà không có lương hưu, hoặc người già neo đơn không có người phụng dưỡng. Hiện cũng mới chỉ có 1,5 triệu người cao tuổi nhận được trợ cấp xã hội hàng tháng. Hệ thống trung tâm nuôi dưỡng bảo trợ người cao tuổi mới có hơn 200 trung tâm, do đó việc chăm sóc người già vẫn phụ thuộc vào các gia đình và các nhà hảo tâm.
Ông Arthur Arken - Trưởng đại diện Quỹ Dân số Liên Hợp quốc tại Việt Nam cho rằng, để ứng phó với già hóa dân số, Việt Nam rất cần có các chính sách và chiến lược thực tế và phù hợp. Các chính sách và chiến lược này nên được thiết kế và thực hiện dựa trên bằng chứng về mối tương quan giữa già hóa dân số và tăng trưởng kinh tế, văn hóa cũng như các dịch vụ xã hội và các nhu cầu về an sinh xã hội dành cho người cao tuổi, bao gồm chăm sóc y tế. Ngoài ra, đầu tư cho y tế, giáo dục sẽ có vai trò quan trọng trong việc giải quyết các nhu cầu của thế hệ người cao tuổi trong tương lai,
Theo Minh Hải/VnMedia
