(QNg)- Những người lao động vãng lai, lao động có thu nhập thấp và thất thường, những người lao động có số thu nhập hàng năm không thể nào đạt tới mức phải đóng thuế thu nhập cá nhân, những người ấy đã, đang là nạn nhân của chính sách "hoàn thuế" theo kiểu "đánh đố" của Tổng cục thuế.
Tôi là một nhà báo tự do, sống bằng nhuận bút, nhưng thu nhập hàng tháng của tôi ở một tờ báo địa phương chỉ khoảng 3,5 triệu, còn ở đài phát thanh địa phương thì ít hơn, khoảng 1 triệu đồng. Nếu tính chi ly từng bài viết, thì tôi không, hoặc rất ít khi phải đóng thuế thu nhập, vì nhuận bút không cán tới mức 500.000đ. Nhưng nếu gộp cả tháng lại tính, thì tôi phải đóng thuế thu nhập.
Theo Tổng Cục thuế, nếu cuối năm số thu của tôi không vượt 50 triệu đồng, tôi sẽ được hoàn thuế. Năm nào tôi cũng thu nhập dưới 50 triệu đồng, cố lắm cũng không tăng lên được. Nghĩa là tôi thuộc diện được hoàn thuế. Nhưng nói thật, có một lần tôi đã nhờ chú em tôi ở Cục thuế tỉnh làm thủ tục lấy giúp tiền hoàn thuế cho tôi, chú em đã nhận lời. Nhưng sau một thời gian, chú em gặp tôi thở dài: "Em bó tay thôi anh! Thủ tục quá phức tạp, em làm ở ngành thuế mà còn… chịu thua, thì anh nên quên ngay khoản "hoàn thuế" này đi cho nó nhẹ mình."Từ đó, tôi không bao giờ còn nghĩ tới chuyện xin "hoàn thuế" nữa, và chấp nhận bị trừ thuế thu nhập. Rất nhiều người lao động có thu nhập thấp và thất thường như tôi cũng đều "bó tay" trước các thủ tục để được "hoàn thuế", dù biết đó là tiền chính đáng của mình, mình có thể nhận lại, nhưng trong thực tế, không bao giờ được nhận và nhận được.
Đối với những công nhân ngành may công nghiệp, quanh năm lương thấp lè tè, chỉ tới tháng cuối năm được cộng thêm cả tiền thưởng cuối năm mới… bất thường có thu nhập tới mức phải đóng thuế thu nhập cá nhân trong tháng ấy. Họ đã bị trừ ngay trước khi nhận lương và thưởng, và hoàn toàn không biết làm cách nào để đòi lại số tiền "hoàn thuế" ít ỏi nhưng hết sức quan trọng đối với họ, những người không còn nguồn thu nào ngoài lương và thưởng cuối năm. Ngay khi xí nghiệp may của họ xin được quyết toán để nhận giúp lại tiền "hoàn thuế" cho họ, cũng không được Cục thuế chấp nhận. Vậy là hầu hết công nhân may đành phải bỏ số tiền "hoàn thuế" mà lẽ ra họ được nhận lại, do không thể có thời gian và "biết cách" để làm các thủ tục rắc rối như một "mê hồn trận".
Xin hỏi, nếu hàng năm Tổng cục Thuế thu số tiền "hoàn thuế" của hàng triệu người lao động mà họ không thể được "hoàn lại", thì số tiền ấy đi đâu, được quyết toán vào đâu? Xin nói, đó là số tiền không hề nhỏ, dù mỗi người lao động chỉ "đóng góp" vào đó mấy trăm nghìn đồng, nhưng với con số hàng triệu người lao động, thì số tiền ấy thành khổng lồ.
Với những người lao động vãng lai, như chặt cây, trồng cỏ, khuân vác… mà "được" trừ thuế thu nhập, thì 100% họ coi "như… xong", họ không bao giờ có ý nghĩ dù nhỏ nhoi nhất, là làm thủ tục để được "hoàn thuế". Đó là những người lao động thật sự nghèo, nhiều khi dưới mức nghèo.
Thanh Thảo