(Baoquangngai.vn)- Những công trình kiến trúc bằng đá ong ngày nay dần đi vào dĩ vãng, thay vào đó là những công trình bằng những vật liệu tiện lợi hơn, nhưng với nhiều người đá ong vẫn là một thứ gì đó hoài niệm, bền bỉ theo năm tháng.
TIN LIÊN QUAN |
---|
Là một trong những người hiếm hoi còn gắn bó với việc chẻ đá ong, ông Nguyễn Tâm 66 tuổi ở xã Đức Hiệp, Mộ Đức cũng đang chẻ những viên đá cuối cùng qua gần 50 năm gắn bó với nghề này. |
Mấy ngày này, ông Tâm đang tất bật chẻ đá để kịp đơn hàng 2.000 viên đá từ một khách hàng ở Quảng Nam vào đặt hàng. |
Và cũng rất có thể đây sẽ là những viên đá cuối cùng mà người đàn ông này gò đẽo suốt hơn nữa đời người cặm cụi với nghề. |
Từ những dụng cụ thô sơ, người thợ khéo léo tạo hình những viên đá ong vuông vức, |
Người thợ chẻ đá ong xưa nay chỉ dùng đúng 2 dụng cụ để hành nghề đó là cái rìu lưỡi dày và cái dố (theo tiếng địa phương) để gò đẽo thành hình viên đá ong. |
Theo ông Tâm, để cho ra những viên đá ong vuông vức thì người thợ phải có sự khéo léo cũng như sự thuần thục nhất định với cái rìu, cái dố, nếu không khéo thì viên đá sẽ bị hỏng ngay. |
Đá ong không khan hiếm nhưng hiện tại đất đồi núi đã được người dân tận dụng trồng keo lâm nghiệp, nên việc tìm và khai thác dường như là không thể. |
Đá ong có nhiều công dụng nên được người xưa ưu tiên sử dụng. Đá ong khi được dùng làm thành giếng đào sẽ giúp lọc được phèn, giúp nước trong hơn nên các giếng nước cổ thường được làm bằng đá ong. |
Nhiều người quan niệm dùng đá ong xây nhà sẽ giúp ngôi nhà trở nên mát mẻ vào mùa hè, ấm áp vào mùa đông, ngoài ra còn tạo được "khí lành" trong nhà. |
Ngày nay, các công trình kiến trúc bằng đá ong dần vắng bóng, nếu có thì chỉ qua là trụ cổng hay bờ tường trước nhà được chủ nhà xây theo kiểu cho có cái "khác lạ". |
Nhiều ngôi đình, chùa, đền lúc xưa thường được xây bằng đá ong. Chẳng hạn, bậc tam cấp bằng đá ong trong đình làng An Định (Hành Dũng- Nghĩa Hành) có tuổi đời gần 200 năm tuổi vẫn còn nguyên vẹn sau bao nhiêu thăng trầm cùng lịch sử. |
Rêu phong cổ kính trên những tường đá ong theo năm tháng. |
Đình làng An Định trước kia được bao bọc bởi tường đá ong cao chắc chắn, nhưng trong chiến tranh bị xe bọc thép húc đổ gần như không còn nguyên vẹn. Sau nhiều lần tu bổ kiến trúc bên trong đã không còn thấy rõ những góc kiến trúc bằng đá ong. |
Ông Nguyễn Tiền, là người từng trông giữ đình làng An Định gần 20 năm, nói: Đá ong là vật liệu chiếm gần như là 90% trong kiến trúc đình làng này, khi xưa nếu không bị xe bọc thép phá hủy một phần thì nơi đây được bao phủ toàn là đá ong. |
Thực hiện: Trần Tươi