(Báo Quảng Ngãi)- Các đền miếu, lăng thờ thần Nam Hải ở xã Bình Chánh (Bình Sơn) và xã Đức Lợi (Mộ Đức) luôn được người dân địa phương trùng tu, sửa chữa hằng năm. Nơi ấy có những giá trị tâm linh gắn liền với đời sống văn hóa của người dân vạn chài.
Điểm tựa tâm linh
Với người dân thôn Kỳ Tân, cũng như xã Đức Lợi, thì di tích miếu Bà Kỳ Tân và lăng Ông Nam Hải là nơi lưu giữ những giá trị tâm linh trong đời sống tinh thần của họ. Ông Đinh Văn Hùng, chủ bái thôn Kỳ Tân, kể lại rằng: Hàng trăm năm trước, ông Đinh Văn Thạc, người tận tỉnh Ninh Bình, theo đường thủy vào đây cùng bà con lập làng và đặt tên cho làng là Kỳ, rồi cùng con cháu của mình, rước dinh thờ bà Thiên Y - ANa và thần hoàng bổn xứ về nơi mới để thờ cúng.
“Sau khi ông Đinh Văn Thạc mất, đến nay đã có 26 đời con cháu nối dõi ông để tiếp quản việc thờ cúng, hương khói và trùng tu lại miếu Bà. Chúng tôi vẫn thường kể cho con cháu nghe để chúng hiểu hơn về gốc gác tổ tiên mình”, ông Đinh Văn Hùng bày tỏ.
 |
| Di tích lịch sử miếu Bà Kỳ Tân, xã Đức Lợi (Mộ Đức) được trùng tu do người dân và các mạnh thường quân chung tay đóng góp. |
Còn người dân Cù Lao, thôn Mỹ Tân, xã Bình Chánh (Bình Sơn) thì vẫn truyền tai nhau câu thơ: “Giữa làng có mái lăng đình/Thường năm hai lệ dân tình vui say”, để nhắc nhở nhau về việc thờ cúng các vị thần Nam Hải và nhớ về gốc gác tổ tiên mình. Xưa kia, nghề chính của bà con ở đây là mưu sinh trên sông, biển.
“Lúc đó, đi biển chỉ đơn sơ vài chiếc ghe, thúng nhỏ nên hay gặp nạn khi đang đánh bắt xa bờ. Những lúc như thế họ được cá Ông cứu vớt rất nhiều lần. Chính vì thế mà họ đã lập nên lăng vạn để thờ cúng. Hồi trước lăng vạn chỉ là một ngôi nhà nhỏ làm bằng tre và đất sét, rồi sau đó mới được xây dựng kiên cố như bây giờ”, chủ lăng vạn Cù Lao Nguyễn Hữu Ngọt cho hay.
Chung tay giữ gìn
Do chiến tranh và thời tiết khắc nghiệt, các lăng vạn ở xóm Cù Lao, xã Bình Chánh và miếu Bà ở thôn Kỳ Tân, xã Đức Lợi bị xuống cấp trầm trọng. Thế nên, chủ các vạn chài và người dân đã kêu gọi sự chung tay của bà con, các mạnh thường quân và cả con cháu làm ăn nơi xa để cùng trùng tu, sửa chữa. Tính đến nay, lăng vạn ở xóm Cù Lao đã trên mười lần trùng tu, nhưng vẫn giữ được những nét hoa văn cơ bản như lúc mới được xây dựng.
Ông Nguyễn Hữu Ngọt cho biết: “Lần tu sửa gần nhất là năm 2017. Lúc đó, kinh phí vận động được gần 600 triệu đồng để xây dựng cổng ngõ, tường rào và dinh của các vị thần nhập vạn. Năm nào chúng tôi cũng trùng tu để lăng vạn được mới mẻ, khang trang hơn”.
Với miếu Bà Kỳ Tân, năm 2006 và năm 2018, rất nhiều mạnh thường quân và con cháu làm ăn nơi xa đã quyên góp được hơn 1,6 tỷ đồng để trùng tu phần cổng nội, tiền đàng, làm mới chính tẩm và nhị tẩm; đồng thời xây thêm một miếu nhỏ cúng đàng ngoài và xây mới một bia đá lưu niệm.
Ông Đinh Văn Hùng, chủ bái thôn Kỳ Tân cho biết: “Ngoài miếu Bà thì ở thôn còn lăng Ông Nam Hải hằng năm vẫn được sửa chữa thường xuyên. Trong năm 2019 này, từ nguồn tài trợ hơn nửa tỷ đồng của một người con xa quê, chúng tôi sẽ tiếp tục trùng tu những phần hư hỏng để lăng Ông ngày càng được hoàn chỉnh hơn”.
Bài, ảnh: ĐÌNH DIỆU
