(Baoquangngai.vn)- Mưa lạnh khiến tôi lại thèm món một món ăn gì mằn mặn mà lại đưa cơm. Có lẽ, đó là món thịt ba chỉ kho măng – món ăn quê bình dị, giản đơn đã gắn liền với tuổi thơ tôi. Món ăn luôn được nội tôi ưu tiên hàng đầu trong những ngày mưa gió.
Quê tôi nằm ven sông Trà Khúc thành thử dường như nhà nào cũng trồng măng để giữ đất, chống sạt lở. Cứ thế, đi qua những mùa mưa bão, người dân quê tôi dùng măng tre làm nguồn thực phẩm chính mộc mạc, bình dị cứu lấy những hôm thiếu thốn.
Tôi nhớ, hồi đó cứ vào tầm tháng tư đến tháng tám Âm lịch, khi những cơn mưa giông đầu mùa thấm đất, những lùm tre lại sinh ra những búp măng tròn lũm, bụ bẫm. Bà con quê tôi thường gọi nó với cái tên bóng bẩy như “cô gái 18”.
Cứ hôm nào mưa dầm, nhà không thể đi chợ mua thịt hay ra đồng bắt cá là nội lại tìm cắt những mụt măng tươi dài tầm 20 – 40cm rồi chế biến thành nhiều món ngon như canh măng lá lốt, măng trộn đậu phộng… Nhưng tôi vẫn thích món ba chỉ kho măng hơn. Cơ bản là tôi thích cái vị chua chua nhẹ dịu “không thể chán nổi” của măng quyện cùng thịt ba chỉ nạt nạt, mỡ mỡ làm nên bữa cơm gia đình rất khó quên.
Nguyên liệu làm nên món thịt ba chỉ kho măng. |
Tôi nhớ như in, hồi đó mụt măng sau khi cắt về được nội sơ chế qua nhiều khâu kỹ lưỡng. Đầu tiên nội tôi lẹ tay lặt hết phần vỏ; để lại phần ruột trắng, non tơ. Sau đó, bà dùng dao xắt khoanh tròn ở đầu búp măng ra thành từng miếng nhỏ sao cho vừa ăn.
Xong xuôi bà cho măng vào ngâm trong nước muối tầm 5–10 phút. Trong khoảng thời gian này, nội tranh thủ bắt nồi nước đun sôi để luộc sơ cho măng bớt đắng, lọc bớt chất độc trong măng. Măng luộc xong vớt ra cho ráo nước. Cùng lúc đó, nội khéo tay xắt từng miếng thịt ba chỉ thành từng khúc mỏng, nhỏ vừa ăn.
Thịt để kho măng nội tôi thường chọn thịt ba chỉ rút sườn, là loại thịt ngon nhất, để miếng thịt vừa ngon, vừa… đẹp! Nội tôi thường bảo, để thịt dễ xắt thì nên luộc sơ qua vài phút; khi đó miếng thịt săn lại, rất dễ xắt. Kích cỡ miếng thịt thì tùy sở thích của mỗi người nhưng nội tôi thì xắt thành khúc mỏng nhỏ nhỏ, gọn gọn chừng 2 ngón tay.
Thịt xắt xong thì ướp với hành, tỏi, nước mắm, bột ngọt, mấy lát ớt rồi để chừng 30 phút cho thấm. Sau đó nội bắc chảo lên cho dầu nóng đều thì cho tỏi, hành vào phi thơm rồi cho thịt ba chỉ vào xào, đảo nhanh tay cho đến khi thịt bắt đầu săn lại thì cho măng vào đảo đều. Cùng lúc, lấy một chén nhỏ cho đường, nước mắm, bột ngọt vào khuấy đều rồi để lửa riu riu. Chừng 90 phút sau thì cả gian nhà tôi ngày đó từ bếp tới nhà trên đều dậy mùi thơm đến cồn cào gan ruột...
Món ăn đơn giản, dân dã nhưng lại khiến cho bao người con xa quê nhớ đến cồn cào |
Món thịt ba chỉ kho măng được nội cẩn thận bày ra đĩa trông vô cùng bắt mắt và hấp dẫn. Miếng thịt ba chỉ màu cánh gián, thơm phức, cắn miếng măng giòn ngon sần sật, lại thêm một chút cay nồng của ớt... Quả thật không thể có món nào ngon hơn giữa những ngày mưa lạnh.
Sống từ nhỏ với nội thành thử bây giờ lớn lên tôi cũng có thể nấu được món này. Nhưng ở mảnh đất Sài Gòn thì rất khó để mua được những mụt măng tươi, thay vào đó tôi chọn măng khô thành ra hương vị không thể ngon như nội nấu. Chính vì vậy, vào những ngày mưa gió, se se lạnh tôi lại thèm được cùng bà ra bụi tre trước nhà cắt vài mụt măng về chế biến món ba chỉ kho măng đậm đà như ngày nào.
Bài, ảnh: Lưu Ly