Đảm bảo an toàn giao thông đường thủy nội địa mùa mưa lũ: Còn lắm nỗi lo

(Báo Quảng Ngãi)- Vào mỗi mùa mưa bão việc đi lại của người dân ở những vùng chia cắt luôn là nỗi lo. Phần lớn các chủ phương tiện hành nghề đưa đò qua các bến sông vào mùa mưa đều không đủ điều kiện để hoạt động, song nếu đình chỉ hoạt động thì người dân những vùng bị cô lập gặp khó khăn, còn nếu để hoạt động thì rất nguy hiểm. Vấn đề đảm bảo an toàn giao thông đường thủy ở các bến đò ngang, dọc trên địa bàn tỉnh vào mỗi mùa mưa, lũ nhiều năm qua vẫn chưa có giải pháp căn cơ.

Hiểm họa rình rập

Mới đầu mùa mưa, nước trên các con sông lớn của tỉnh đã bắt đầu dâng cao. Ở nhiều khu vực ven sông, người dân đã phải đi lại bằng ghe, dịch vụ đưa đò cũng bắt đầu vào mùa làm ăn. Tại các bến đò như Ân Phú, xã Tịnh An (Sơn Tịnh), Đồng Min, xã Bình Dương (Bình Sơn), các bến đò dọc ven sông Re (Sơn Hà)… người dân phải qua lại trên những chiếc ghe, bè tròng trành. Trong khi đó, theo kết quả kiểm tra của ngành chức năng thì hầu hết đò chở khách chưa đăng ký, đăng kiểm, không đảm bảo an toàn, người lái đò chưa có chứng chỉ chuyên môn, đò không có dụng cụ an toàn cho người đi đò… Đó là chưa kể, vào mùa mưa, nhiều bến đò tự phát của người dân được hình thành dọc các tuyến sông nên không kiểm soát được. Thực tế các phương tiện dùng để chở khách vào mùa mưa tại các bến đò chủ yếu là những chiếc ghe của gia đình, ghe chở cát, sỏi, đánh cá được sử dụng, nên việc đăng ký, đăng kiểm không được thực hiện.

Việc đi lại trên những chuyến đò ngang luôn rình rập nguy hiểm

Theo thống kê của Phòng CSGT Đường thủy, Công an tỉnh, toàn tỉnh hiện có 27 bến đò ngang, dọc; một tuyến vận tải hành khách, hàng hóa (Sa Kỳ - Lý Sơn); 16 công trình giao thông đường thủy nội địa; 20 công trình vượt sông và trên 6.000 chiếc tàu, thuyền hoạt động trên đường thủy nội địa. Ngoài ra, ở một số địa phương miền núi, nhiều hộ dân đồng bào dân tộc hàng ngày phải đi lại bằng những chiếc thúng băng qua các hồ chứa nước để đi làm và giao lưu với bên ngoài…

Hiện nay, Phòng CSGT Đường thủy, Công an tỉnh đã triển khai phương án phối hợp với các địa phương rà soát tất cả các bến đò ngang, dọc trên các sông, cửa biển để chấn chỉnh việc hoạt động tại các bến. Đồng thời, tuyên truyền, nhắc nhở cho các chủ phương tiện phải đảm bảo an toàn, trang bị đầy đủ phương tiện cứu hộ, phao cứu sinh, đặc biệt là không chở quá tải. Tuy nhiên, cái khó hiện nay là các phương tiện đi lại của người dân tại các bến đò đều do cá nhân tự đầu tư, hầu hết là ghe nhỏ, đến mùa mưa là mùa hoạt động làm ăn của họ vừa phục vụ nhu cầu đi lại của người dân nên việc kiểm tra, xử lý gặp khó khăn.

Chưa có giải pháp hữu hiệu

Nhu cầu đi lại của người dân ở những vùng bị chia cắt mùa mưa lũ là tất yếu, dù cho nước lớn thì họ phải cần lương thực, thực phẩm để sinh sống, con em họ phải đi học hàng ngày. Vì thế, sự hiện diện của các bến đò ngang  trong mùa mưa lũ cũng là cần thiết, mặc dù có nhiều bến không đủ điều kiện, không đảm bảo an toàn. Trong khi đó, hầu như các chủ phương tiện hoạt động ở bến đò ngang đều là những người địa phương, họ vừa kiếm sống nhưng cũng vừa phải phục vụ nhân dân trong vùng.

Do đó, nếu cơ quan chức năng đình chỉ không cho họ hoạt động thì người dân sẽ gặp khó khăn. Ông Tuyên, người lái đò ở bến Đồng Min, xã Bình Dương chia sẻ, hàng ngày có hơn 200 học sinh trong thôn phải đến trường, hàng trăm lượt người dân phải qua lại, nếu không có đò thì họ không thể đi được, còn bảo chúng tôi phải đăng ký, đăng kiểm thì đành chịu. Nếu không cho hoạt động có khi mạnh ai có ghe người ấy đi thì càng nguy hiểm hơn.

 Lâu nay, chính quyền các địa phương có hỗ trợ cho các chủ phương tiện hoạt động đưa dân qua lại các bến sông. Cụ thể như huyện Sơn Tịnh đã hỗ trợ mỗi chủ ghe được cấp phép hoạt động 5 triệu đồng để sửa chữa ghe thuyền, trang bị áo phao, các phương tiện cứu sinh để cho người dân đi lại vào mùa mưa. Tuy nhiên, các chủ đò phải cam kết trách nhiệm việc đưa đón khách phải đảm bảo an toàn. Song, biện pháp này cũng chỉ là tình thế, mang tính động viên khích lệ là chính. Còn chuyện đảm bảo an toàn tuyệt đối như ghe, đò phải đủ lớn và được đăng ký đăng kiểm, các chủ đò phải có chứng chỉ… thì vẫn chưa thực hiện được.

Hàng chục năm nay, người dân phải đi lại qua các bến đò ngang luôn mong ước có những chiếc cầu để đi lại thuận lợi, nhưng điều này là quá khó. Với địa hình nhiều sông suối, người dân sống phân tán, nên Nhà nước không đủ kinh phí để xây dựng cầu. Còn chuyện di dời dân đến những khu vực không bị chia cắt thì càng khó khả thi, do họ đã định cư lâu dài từ trước đến giờ và địa phương cũng không dễ bố trí quỹ đất để tái định cư. Trong khi đó, việc đảm bảo các tuyến đò ngang ở tỉnh ta chỉ dừng lại ở mức độ kiểm tra, nhắc nhở là chủ yếu nên vẫn tiềm ẩn những nguy hiểm. Nên chăng, ở những vùng đông dân cư thì Nhà nước cần đầu tư hỗ trợ ghe lớn, đầy đủ phương tiện cứu sinh, đồng thời đào tạo cấp chứng chỉ cho người đủ điều kiện lái ghe phục vụ người dân đi lại an toàn hơn.

 X.THIÊN – N.TRIỀU