Khi mang thai, cơ thể người mẹ phải cung cấp rất nhiều chất dinh dưỡng cho thai nhi, đặc biệt là sắt nên các tạng phủ như gan, lách, vị… bị hư tổn dẫn đến khí huyết không đủ nuôi dưỡng.
Thai phụ bị thiếu máu thường có biểu hiện mệt mỏi yếu sức, rụng tóc, móng tay chân và niêm mạc miệng môi mắt nhợt nhạt. Trường hợp nặng, sắc mặt trắng xanh, phù nhẹ, mất sức, đầu váng tai ù, hồi hộp đánh trống ngực, hụt hơi, ăn kém, bụng đầy, rối loạn đại tiện. Xin giới thiệu một số dược thiện bổ khí dưỡng huyết cho chị em.
Canh mộc nhĩ: mộc nhĩ đen 15g, hồng táo 20 quả, thịt lợn nạc 100g, bột gia vị vừa đủ. Mộc nhĩ đen ngâm nước nóng, rửa sạch thái nhỏ. Hồng táo bỏ hạt. Thịt lợn nạc rửa sạch băm nhỏ ướp mắm muối xào chín. Tất cả cho vào nồi, thêm 200ml nước đun canh chín. Ăn ngày 1 lần lúc đói. Ăn liền 5 - 7 ngày.
Canh cà chua: cà chua ngon 300g, trứng gà 3 quả, tim lợn 100g, bột gia vị vừa đủ. Cà chua rửa sạch bỏ hạt thái miếng. Tim lợn rửa sạch thái mỏng ướp gia vị. Xào tim một lát, cho cà chua vào xào tiếp, thêm nước vừa đủ, đun canh cho sôi, đập trứng gà vào, nêm bột gia vị, canh sôi lại là được. Ăn ngày 2 lần lúc đói. Ăn liền 7 - 10 ngày.
Long nhãn hấp: long nhãn 15g, táo tàu 5 quả, mật ong 1 thìa canh, gừng 1 lát mỏng. Táo tàu bỏ hạt, gừng giã nhỏ. Cho tất cả vào bát to, trộn đều, hấp cách thủy. Ăn ngày 1 lần lúc đói. Ăn liền 15 ngày.
Cá hấp: cá quả một khúc khoảng 200g, cà chua 200g, củ cải trắng 100g, bột gia vị vừa đủ. Tất cả cho vào bát to, thêm bột gia vị, hấp cách thủy cho chín. Ăn khi còn nóng, ngày 1 lần lúc đói. Ăn liền 10 ngày.
Thịt thỏ hầm: thịt thỏ 250g, hồng táo 10 quả, cà rốt 50g, đậu xanh 50g, hạt sen 50g, mắm muối vừa đủ. Thịt thỏ rửa sạch chặt miếng ướp mắm muối xào chín. Hồng táo bỏ hạt. Cà rốt nạo vỏ thái miếng. Đậu xanh, hạt sen xay dập. Tất cả hầm nhừ, chia ăn 2 lần trong ngày lúc đói. Ăn liền 10 ngày.
Xương sống lợn hầm: xương sống lợn 500g, ngó sen 200g, cải xoong 150g, bột gia vị vừa đủ. Xương sống lợn chọn phần còn tủy, chặt vừa miếng ướp mắm muối xào chín, đổ nước hầm nhừ. Ngó sen rửa sạch thái chỉ. Cải xoong rửa sạch cắt đoạn. Khi xương đã nhừ, cho ngó sen, cải xoong vào đảo đều, ngó sen và cải chín là được. Ăn ngày 1 lần. Ăn liền 10 ngày.
Thịt bò hầm hoàng tinh: thịt bò 250g, đảng sâm 30g, hoàng tinh 15g, gừng tươi 4 lát. Chọn thịt bò tươi (hoặc thịt bê) rửa sạch, thái mỏng. Các vị thuốc rửa sạch. Tất cả cho vào nồi, thêm nước vừa đủ, hầm thật nhừ, cho gia vị, chia ăn vài lần trong ngày. Thai phụ đang bị cảm sốt hoặc đại tiện lỏng, lỵ do thấp nhiệt không nên dùng.
Gà hầm nhân sâm: thịt gà 250g, cao gạc hươu 15g, nhân sâm 8g. Thịt gà rửa sạch, lọc bỏ da và mỡ rồi chặt miếng. Nhân sâm thái phiến, cao gạc hươu cắt vụn. Tất cả đem hầm cách thủy chừng 3 - 4 giờ là được, cho gia vị, ăn vài lần trong ngày. Thích hợp cho thai phụ gầy yếu, tinh thần mệt mỏi, lưng đau gối mỏi, thiếu máu,… Không dùng cho người có chứng huyết nhiệt.
Cháo cá quả: cá quả 1 con khoảng 300g, hạt sen 50g, gạo nếp 50g, gạo tẻ 100g, bột ngọt bột gia vị, hạ tiêu vừa đủ. Cá quả làm sạch bỏ vảy, nội tạng, đem hấp cách thủy, khi chín gỡ lấy thịt nạc, ướp bột ngọt, bột gia vị, hạt tiêu. Hạt sen, gạo nếp, gạo tẻ xay thành bột. Xương cá đem giã nhỏ lọc lấy nước, cho bột gạo vào quấy đều đun nhỏ lửa. Cháo chín cho thịt cá vào đảo nhẹ, cháo sôi lại là được. Ăn ngày 1 lần lúc đói. Ăn liền 10 ngày.
Lưu ý: trong khi có thai, chị em cần kiểm tra sức khỏe và khám thai đinh kỳ theo đúng hướng dẫn của y tế. Trong khẩu phần ăn nên bổ sung thêm sắt, các chất dễ tiêu hóa như gan lợn, thịt lợn nạc, trứng gà, cá tươi, rau hoa quả tươi như quýt cam chanh, cà chua, củ cải, ớt ngọt… Tránh dùng các chất kích thích, cay nóng, rượu bia.
Thai phụ bị thiếu máu thường có biểu hiện mệt mỏi yếu sức, rụng tóc, móng tay chân và niêm mạc miệng môi mắt nhợt nhạt. Trường hợp nặng, sắc mặt trắng xanh, phù nhẹ, mất sức, đầu váng tai ù, hồi hộp đánh trống ngực, hụt hơi, ăn kém, bụng đầy, rối loạn đại tiện. Xin giới thiệu một số dược thiện bổ khí dưỡng huyết cho chị em.
Canh mộc nhĩ: mộc nhĩ đen 15g, hồng táo 20 quả, thịt lợn nạc 100g, bột gia vị vừa đủ. Mộc nhĩ đen ngâm nước nóng, rửa sạch thái nhỏ. Hồng táo bỏ hạt. Thịt lợn nạc rửa sạch băm nhỏ ướp mắm muối xào chín. Tất cả cho vào nồi, thêm 200ml nước đun canh chín. Ăn ngày 1 lần lúc đói. Ăn liền 5 - 7 ngày.
 |
| Gà hầm nhân sâm cao gạc hươu thích hợp cho thai phụ gầy yếu, thiếu máu, mệt mỏi, … Tuy nhiên không dùng cho người có chứng huyết nhiệt. |
Long nhãn hấp: long nhãn 15g, táo tàu 5 quả, mật ong 1 thìa canh, gừng 1 lát mỏng. Táo tàu bỏ hạt, gừng giã nhỏ. Cho tất cả vào bát to, trộn đều, hấp cách thủy. Ăn ngày 1 lần lúc đói. Ăn liền 15 ngày.
Cá hấp: cá quả một khúc khoảng 200g, cà chua 200g, củ cải trắng 100g, bột gia vị vừa đủ. Tất cả cho vào bát to, thêm bột gia vị, hấp cách thủy cho chín. Ăn khi còn nóng, ngày 1 lần lúc đói. Ăn liền 10 ngày.
Thịt thỏ hầm: thịt thỏ 250g, hồng táo 10 quả, cà rốt 50g, đậu xanh 50g, hạt sen 50g, mắm muối vừa đủ. Thịt thỏ rửa sạch chặt miếng ướp mắm muối xào chín. Hồng táo bỏ hạt. Cà rốt nạo vỏ thái miếng. Đậu xanh, hạt sen xay dập. Tất cả hầm nhừ, chia ăn 2 lần trong ngày lúc đói. Ăn liền 10 ngày.
Xương sống lợn hầm: xương sống lợn 500g, ngó sen 200g, cải xoong 150g, bột gia vị vừa đủ. Xương sống lợn chọn phần còn tủy, chặt vừa miếng ướp mắm muối xào chín, đổ nước hầm nhừ. Ngó sen rửa sạch thái chỉ. Cải xoong rửa sạch cắt đoạn. Khi xương đã nhừ, cho ngó sen, cải xoong vào đảo đều, ngó sen và cải chín là được. Ăn ngày 1 lần. Ăn liền 10 ngày.
Thịt bò hầm hoàng tinh: thịt bò 250g, đảng sâm 30g, hoàng tinh 15g, gừng tươi 4 lát. Chọn thịt bò tươi (hoặc thịt bê) rửa sạch, thái mỏng. Các vị thuốc rửa sạch. Tất cả cho vào nồi, thêm nước vừa đủ, hầm thật nhừ, cho gia vị, chia ăn vài lần trong ngày. Thai phụ đang bị cảm sốt hoặc đại tiện lỏng, lỵ do thấp nhiệt không nên dùng.
Gà hầm nhân sâm: thịt gà 250g, cao gạc hươu 15g, nhân sâm 8g. Thịt gà rửa sạch, lọc bỏ da và mỡ rồi chặt miếng. Nhân sâm thái phiến, cao gạc hươu cắt vụn. Tất cả đem hầm cách thủy chừng 3 - 4 giờ là được, cho gia vị, ăn vài lần trong ngày. Thích hợp cho thai phụ gầy yếu, tinh thần mệt mỏi, lưng đau gối mỏi, thiếu máu,… Không dùng cho người có chứng huyết nhiệt.
Cháo cá quả: cá quả 1 con khoảng 300g, hạt sen 50g, gạo nếp 50g, gạo tẻ 100g, bột ngọt bột gia vị, hạ tiêu vừa đủ. Cá quả làm sạch bỏ vảy, nội tạng, đem hấp cách thủy, khi chín gỡ lấy thịt nạc, ướp bột ngọt, bột gia vị, hạt tiêu. Hạt sen, gạo nếp, gạo tẻ xay thành bột. Xương cá đem giã nhỏ lọc lấy nước, cho bột gạo vào quấy đều đun nhỏ lửa. Cháo chín cho thịt cá vào đảo nhẹ, cháo sôi lại là được. Ăn ngày 1 lần lúc đói. Ăn liền 10 ngày.
Lưu ý: trong khi có thai, chị em cần kiểm tra sức khỏe và khám thai đinh kỳ theo đúng hướng dẫn của y tế. Trong khẩu phần ăn nên bổ sung thêm sắt, các chất dễ tiêu hóa như gan lợn, thịt lợn nạc, trứng gà, cá tươi, rau hoa quả tươi như quýt cam chanh, cà chua, củ cải, ớt ngọt… Tránh dùng các chất kích thích, cay nóng, rượu bia.
Theo Lương y Đình Thuấn/SKĐS
