(Báo Quảng Ngãi)- Nghị quyết 31 của Tỉnh ủy về “Chính sách khuyến khích hộ nghèo tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị để tăng thu nhập và vươn lên thoát nghèo bền vững” được triển khai thí điểm trên địa bàn hai huyện Sơn Tây và Tây Trà từ năm 2018, được xem là động lực để các hộ nghèo thay đổi tư duy, ý thức trong làm ăn, góp phần nâng cao cuộc sống.
Định mức làm hạn chế số lượng hộ tham gia
Giám đốc Sở LĐ-TB&XH Lương Kim Sơn cho biết: Sau khi triển khai đề án đã có 2.423/5.387 hộ nghèo của 2 huyện Tây Trà và Sơn Tây đăng ký tham gia. Qua đó, các địa phương đã tổ chức lựa chọn 699 hộ đăng ký có quyết tâm và có điều kiện hơn về sản xuất, kinh doanh để theo dõi, hướng dẫn. Đến cuối năm 2019, có 43 hộ nghèo có mức thu nhập cao bình quân từ 20 triệu đồng/người/năm trở lên được lựa chọn hỗ trợ, tổng kinh phí 645 triệu đồng.
 |
| Đề án Hỗ trợ khuyến khích người nghèo tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị rất ý nghĩa, song cần tháo gỡ những nút thắt để tiếp tục thực hiện. Trong ảnh: Người dân huyện Tây Trà khai thác quế, một trong những sản phẩm cho hiệu quả kinh tế cao. |
Tuy nhiên, sau hai năm thí điểm đề án cũng xảy ra nhiều bất cập, nhất là có hộ nghèo tạo ra được nhiều sản phẩm có giá trị đảm bảo các quy định, nhưng không được hỗ trợ (15 triệu đồng/trường hợp). Nguyên nhân là theo quy định, chỉ hỗ trợ cho 5 trường hợp/xã.
Phó Chủ tịch UBND huyện Tây Trà Đỗ Đình Phương đánh giá: Thu nhập của người dân tăng đáng kể khi thực hiện đề án, mang lại hiệu quả tích cực. Tuy nhiên, sức lan tỏa không lớn vì định mức quy định giá trị sản phẩm tạo ra mức thu trung bình 20 triệu đồng/khẩu/năm đối với hộ nghèo là quá cao so với mức sống của người dân trong huyện.
“Việc đăng ký cứng 5 hộ/xã để hỗ trợ là chưa phù hợp, bởi một số xã số hộ dân nghèo có mức thu nhập 20 triệu đồng/khẩu/năm không nhiều, thậm chí có xã không có hộ dân nào. Trong khi có xã thì số hộ gia đình có mức thu 20 triệu đồng/khẩu/năm trở lên rất lớn, nhưng do định mức quy định hạn chế, nên nhiều hộ nghèo đạt tiêu chuẩn không được hỗ trợ?”, ông Phương nêu bất cập.
Đồng quan điểm, Phó Chủ tịch UBND huyện Sơn Tây Võ Thìn cho rằng, vì quy định “gò” số lượng hộ dân tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị/xã, nên mỗi năm tối đa huyện Sơn Tây chỉ có 45 trường hợp được hỗ trợ. Nhưng thực tế, số hộ đạt tiêu chí của đề án lớn hơn nhiều.
Phải “cởi trói” cho đề án
Cốt lõi của Đề án thí điểm Hỗ trợ khuyến khích người nghèo tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị, là nhằm tìm ra phương pháp hỗ trợ người nghèo làm ăn một cách bền vững và nhân rộng ra thành một chủ trương lớn. Tuy nhiên, để làm được điều này, lãnh đạo nhiều địa phương cho rằng, cần sớm “cởi trói” cho đề án hoặc tạm dừng.
Theo Giám đốc Sở Tài chính Huỳnh Chánh, đề án là một trong những nội dụng quan trọng của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX về chính sách dân tộc, miền núi. Do đó, cần tiếp tục thực hiện và tìm hiểu kỹ để hỗ trợ một cách tốt nhất. Nhưng vấn đề là bản khai theo khung của Bộ LĐ-TB&XH quá rườm rà; việc giám sát bản tự khai của người dân chưa chặt chẽ.
Tiêu chí thu nhập quá cao so với điều kiện thực tế cũng cần đánh giá lại có phù hợp không? “Chính sách này cần kéo dài đối với các hộ được hỗ trợ ở các năm tiếp theo để khuyến khích thoát nghèo bền vững. Còn nếu chỉ hỗ trợ 1 năm, thì vài năm sau người dân dễ tái nghèo. Về số lượng thì không hạn chế, bởi suy cho cùng số hộ được thụ hưởng càng nhiều chứng tỏ chính sách càng hiệu quả”, ông Chánh nói.
Trong khi đó, Phó Chủ tịch UBND huyện Sơn Tây Võ Thìn thì đề xuất, bất kể hộ nghèo nào tạo ra giá trị sản phẩm từ 20 triệu đồng/khẩu/năm thì phải hỗ trợ, để tạo động lực chứ không thể gò bó về số lượng dù là đề án thí điểm. Ý thức vươn lên thoát nghèo của người dân thời gian qua là rất lớn. Do đó, cần “cởi trói” về số lượng sẽ tạo sức lan tỏa của đề án lớn hơn.
Bài, ảnh: LÊ ĐỨC
