(Baoquangngai.vn)- Theo tục lệ cổ truyền của người Việt, cứ đến 23 tháng Chạp hằng năm, mọi nhà đều làm lễ để tiễn Táo quân lên chầu trời. Đây còn là tục lệ bày tỏ lòng biết ơn các vị thần đã bảo vệ, gìn giữ hòa khí và chăm lo cho bếp núc gia đình trong suốt năm qua.
Không ai biết chính xác tục cúng Táo quân có từ bao giờ, chỉ biết rằng nó tồn tại từ rất lâu, đi vào tiềm thức và trở thành một nét đẹp trong văn hóa ngày Tết của người Việt. Theo phong tục truyền thống, ngày tiễn Táo quân về trời được coi là bắt đầu của Tết.
Truyền thuyết về Táo quân có nhiều dị bản, nhưng có cốt truyện chung là ngày xưa có hai vợ chồng nghèo, vì mâu thuẫn nên phải bỏ nhau. Người vợ lấy chồng mới, còn người chồng vẫn ở vậy và sống trong cảnh nghèo khó.
 |
| Ở miền Bắc, đồ lễ để cúng Táo quân ngoài vàng mã, hương, hoa, quả, bánh, cau, trầu, còn có mâm cỗ mặn. Ảnh: Internet. |
Trong một lần đi xin ăn, tình cờ người chồng gặp lại người vợ cũ và được hậu đãi. Đúng lúc đó, người chồng mới về bắt gặp đã sinh lòng nghi ngờ. Người vợ uất ức đâm đầu vào đống lửa chết, người chồng cũ cảm thương chết theo. Người chồng sau cũng nhảy vào lửa chết.
Ngọc Hoàng vì cảm kích đã phong cho ba người làm Táo quân (Vua Bếp). Vào ngày 23 tháng Chạp hằng năm, Táo quân cưỡi cá chép về chầu trời, tâu với Ngọc hoàng mọi việc trong năm của gia chủ.
Vì thế, vào ngày này hằng năm, mọi nhà đều mua sắm lễ vật cúng để tiễn Táo quân về trời, với mong muốn Táo quân chuyển những lời tốt đẹp về trời và phù hộ cho gia bình an trong năm mới. Đây còn là tục lệ bày tỏ lòng biết ơn các vị thần đã bảo vệ, gìn giữ hòa khí và chăm lo cho bếp núc gia đình trong suốt năm qua.
 |
| Từ sáng 22 tháng Chạp, tại các cửa hàng đồ mã đã đông khách đến mua sắm lễ cúng tiễn ông Táo về trời. |
Mọi nhà người thường dọn dẹp nhà cửa, bếp sạch sẽ trước khi làm lễ cúng. Lễ cúng Táo quân thường được tiến hành từ tối 22 tháng Chạp đến trước 12 giờ ngày 23 tháng Chạp. Thông thường, lễ vật cúng gồm 2 mũ của hai Táo ông và 1 mũ của Táo bà. Ngoài ra, còn có mâm lễ vật. Tùy vào vùng miền mà lễ vật cúng Táo quân cũng khác nhau.
Ở miền Bắc, đồ lễ để cúng Táo quân ngoài vàng mã, hương, hoa, quả, bánh, cau, trầu, còn có mâm cỗ mặn... Các gia đình thường mua 3 con cá chép thả vào chậu nước đặt cạnh mâm cỗ, sau khi làm lễ xong đem ra sông thả, ngụ ý cá sẽ hóa rồng, vượt vũ môn, làm phương tiện cho Táo quân cưỡi về trời.
 |
| Tạo hình cá chép làm từ thạch rau câu được nhiều gia đình chọn để cúng ông Táo. |
Ở miền Trung, mâm cỗ cúng Táo quân ở phần lớn các gia đình chỉ đơn giản, với vàng mã, hương, hoa, quả, bánh, cau, trầu,… Thay vì cúng vàng mã cá chép, cúng cá sống rồi phóng sinh, những năm gần đây, nhiều bà nội trợ đã chọn cá chép làm từ thạch rau câu để làm mới cho mâm cỗ cúng tiễnTáo quân trong gia đình.
Tiễn Táo quân về trời, mọi nhà mong muốn những vất vả, muộn phiền trong năm cũ qua đi để đón một năm mới an lành, hạnh phúc. Với những ý nghĩa tốt đẹp của phong tục truyền thống này, tục thờ cúng Táo quân sẽ được các thế hệ người dân Việt Nam duy trì và gìn giữ.
Bài, ảnh: ÁI KIỀU
TIN, BÀI LIÊN QUAN:
