(Báo Quảng Ngãi)- Ngôi miếu cổ nằm cạnh chân đồi với khung cảnh thâm nghiêm, bốn mùa khói hương bảng lảng. Mùa nối mùa, nhiều người dân vẫn đến chiêm bái, cầu mong gia đình may mắn, xóm làng yên vui...
[links()]
Miếu cổ bên làng
Làng Thạnh Đức 1 (giờ là tổ dân phố Thạnh Đức 1, phường Phổ Thạnh, TX.Đức Phổ) nằm bên biển Sa Huỳnh bốn mùa lộng gió. Đồi ông Diên tựa tường thành che chắn cho làng khỏi họa cuồng phong từ biển cả bao la. Bên chân đồi có ngôi miếu cổ xây dựng hàng trăm năm trước, bốn mùa khói hương bảng lảng. Miếu quay về phía làng với mái ngói lô xô và đầm Nước Mặn, nơi tàu cá chen chúc neo đậu sau chuyến vươn khơi. "Theo lời ông bà kể lại thì miếu thờ bà Cửu Thiên Huyền Nữ, xây dựng từ hàng trăm năm trước, nhưng không có sử liệu ghi chép cụ thể vào năm nào...", Bí thư Chi bộ tổ dân phố Thạnh Đức 1 Võ Đức Thuận cho hay.
 |
| Ngôi miếu cổ bên chân đồi ông Diên. ẢNH: TRANG THY |
Sự bào mòn của thời gian làm cho miếu hư hại trước ánh mắt xót xa của bao người. Cư dân trong làng cùng con em sinh sống phương xa góp tiền của và công sức xây mới, lợp mái che bao phủ khuôn viên miếu thờ để tiện việc dâng hương, cúng tế. Trước miếu có bình phong đắp hình hổ khá oai phong. Mặt sau bình phong tạc hình rồng với những đường nét uyển chuyển. Hai bên bình phong có đôi trụ với cặp nghê sứ ngồi chầu trên đỉnh.
Quanh trụ vẽ hình chim hạc với ước mong ấm êm, trường thọ, trí tuệ minh mẫn... Hai bên cửa miếu có đôi câu đối viết bằng chữ Hán: Anh linh thiên cổ tại/ Hiển hách tứ thời tân (dịch nghĩa: Anh linh muôn thuở còn nguyên/ Hiển hách bốn mùa đổi mới). Giữa miếu thờ là bức tượng Bà với hình dáng người phụ nữ gương mặt hiền hậu, diện mạo uy nghi. Hai bên thờ những vị thần hộ vệ, bên trái và phía sau có các am thờ Quan Thánh, Thần Tài, Thổ Địa... theo tín ngưỡng dân gian bao đời.
Sau miếu là vách đồi cao chen chúc đá lớn nhỏ, như thạch trận chặn bước hung thần gieo rắc tai ương nơi xóm làng. Cây da cổ thụ với bộ rễ bám chặt vào đá, ngăn đá lăn vào khuôn viên miếu thờ. Tàn cây che phủ tạo nên khung cảnh thâm u, nhuốm màu huyền bí. Gió từ khơi xa thổi vào bờ xào xạc cây lá trên đỉnh đồi vang vọng xuống làng như lời nhắc nhở của tiền nhân với hậu thế. "Lúc còn nhỏ, tôi cùng bạn bè ít khi dám đến gần miếu. Mỗi khi có việc phải đi ngang qua là sợ lắm. Giờ tuổi đã lớn, khu miếu thờ Bà cũng quang đãng hơn xưa, nên thỉnh thoảng tôi lên đây thắp hương cầu cho gia đình được bình an", chị Võ Thị Sương, ở tổ dân phố Thạnh Đức 1, bộc bạch.
"Anh linh thiên cổ tại..."
Sáng cũng như chiều, ông Hồ Thảo, nhà ở cạnh miếu luôn đến cung kính thắp hương và quét lá rơi rụng. Hơn 5 năm trước, ông bị thương vùng đầu khá nặng khi đang đánh bắt hải sản trên vùng biển Hoàng Sa. Con trai ông hộc tốc đưa cha vào bờ chữa trị. Thoát chết, ông rời tàu cá và tự nguyện trông nom miếu thờ. Trưa hè oi ả, ông mang võng đến cột dưới mái che và tán cây râm mát cạnh miếu để nghỉ ngơi, tiện việc hương khói. "Năm nay tôi 67 tuổi, đi đứng được như thế này là nhờ Bà phù hộ, chứ lúc đó bị thương nặng lắm, ai cũng nghĩ chết chứ không sống nổi.
 |
| Ông Hồ Thảo khấn vái trước ban thờ. ẢNH: TRANG THY |
Dân trong làng thường đến đây cầu xin ra khơi bình an, đánh bắt được nhiều cá tôm, con cái học hành giỏi giang, xóm làng yên vui. Nhiều người ở xa cũng đến khấn vái, nhất là vào ngày rằm và mùng một", ông Thảo chia sẻ.
Cứ mùng 10 tháng 8 âm lịch, người làng cùng con em sinh sống phương xa về quê tụ họp, góp tiền mua sắm thực phẩm, sửa soạn mâm cỗ rồi kính cẩn cúng tế. Mọi người cùng nhau ăn uống, chuyện trò, xua tan bao hờn giận thường ngày. Tình nghĩa thêm bền chặt, tựa sợi dây níu chân những người con tha hương quay về xứ sở sau bao ngày xa cách. Chừng vài ba năm, làng mời đoàn hát bội đến biểu diễn vào dịp cúng tế, thu hút đông đảo người dân đến xem.
"Lệ cúng Bà vào mùng 10 tháng 8 có từ lâu rồi. Thuở nhỏ tôi cùng bạn bè mang chén đũa đến ăn, đông vui lắm...", cụ Thuận cho biết. "Ngày 25 tháng Chạp, chúng tôi nấu xôi, chè cùng bánh trái, hương hoa dâng cúng Bà để báo cáo công việc xóm làng trong năm", ông Thảo góp chuyện và không quên chắp tay vái Bà trước khi rời miếu trong nắng xuân hanh vàng.
TRANG THY
