| TIN LIÊN QUAN |
|---|
Đã 55 năm trôi qua, chiến thắng trận đầu của Hải quân nhân dân Việt Nam vẫn in đậm trong tâm trí nhiều người. Đó sẽ mãi là câu chuyện để tiếp lửa truyền thống cho các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Hải quân nhân dân (HQND) Việt Nam.
Đêm 31.7, rạng sáng 1.8.1964, Tàu khu trục Ma đốc của Mỹ đã xâm phạm vùng biển Quảng Bình, sau đó tiến lên phía Bắc. Bộ Tư lệnh Hải quân đã giao nhiệm vụ cho Tiểu đoàn 135 tiến hành lắp ngư lôi cho Phân đội 3 và bí mật khẩn trương chuẩn bị, đảm bảo mọi mặt sẵn sàng để phục kích, đón đánh Tàu khu trục Ma đốc.
 |
| Đại tướng Võ Nguyên Giáp thành lập 2 thủy đội Sông Lô, Bạch Đằng, tiền thân của Hải quân nhân dân Việt Nam. Ảnh: T.L |
Ngày 5.8.1964, sau hàng loạt hành động khiêu khích phá hoại và dựng nên “Sự kiện Vịnh Bắc Bộ”, đánh lừa dư luận nhân dân thế giới và trong nước Mỹ, đế quốc Mỹ đã sử dụng lực lượng của hai biên đội tàu sân bay, gồm hàng chục máy bay hiện đại bất ngờ mở cuộc tấn công mang tên “Mũi tên xuyên”, đánh phá vào hầu hết các căn cứ hải quân của ta dọc ven biển miền Bắc từ cảng Sông Gianh (Quảng Bình); Cửa Hội, Vinh - Bến Thuỷ (Nghệ An); Lạch Trường (Thanh Hoá) đến Bãi Cháy (Quảng Ninh) hòng tiêu diệt lực lượng hải quân của ta, mở đầu cho cuộc chiến tranh phá hoại quy mô lớn đối với miền Bắc nước ta.
| “Tuy còn non trẻ, nhưng nhờ có sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, sự tin yêu giúp đỡ của nhân dân, sự cố gắng không ngừng của mình, Hải quân đã anh dũng chiến đấu, tích cực tiêu diệt địch, bắn rơi máy bay và đánh đuổi tàu chiến Mỹ, đoàn kết lập công, bảo vệ nhân dân, bảo vệ vùng trời và vùng biển của Tổ quốc. Các chú đã nêu cao truyền thống anh hùng của dân tộc ta...”. Trích thư khen ngợi bộ đội Hải quân của Chủ tịch Hồ Chí Minh nhân kỷ niệm 1 năm “Ngày truyền thống đánh thắng trận đầu” (Ngày 5.8.1965) |
Tại vùng biển Cửa Hội và TP.Vinh, lúc 12 giờ 20 phút ngày 5.8.1964 có 8 máy bay Mỹ lao vào ném bom. Các tàu của Phân đội 5 và Phân đội 7 đã phối hợp với các lực lượng phòng không đánh trả địch. Trong trận chiến đấu đầu tiên, Tàu 187 đã bắn rơi 1 máy bay Mỹ.
Tại Cửa Ròn và Cảng Gianh, một tốp máy bay Mỹ gồm 8 chiếc lợi dụng sự che khuất của núi từ phía Tây đã lao đến ném bom. Tàu đo đạc 527 và Tàu 181, Tàu 183 (Phân đội 7); Tàu 173, Tàu 175, Tàu 177 (Phân đội 6) phối hợp với lực lượng phòng không, dân quân tự vệ anh dũng đánh trả các đợt không kích của địch và đã bắn cháy 1 máy bay Mỹ và làm hỏng một chiếc khác.
Tại vùng biển Lạch Trường (Thanh Hoá), hai tàu phóng lôi 333, 336 và ba tàu tuần tiễu 130, 132, 146 đã phối hợp với lực lượng phòng không kịp thời nổ súng bắn rơi 1 máy bay và làm hỏng 2 chiếc khác, lập nên chiến công đầu tiên trên vùng biển Thanh Hóa.
Tại vùng biển Hòn Gai, Bãi Cháy, một tốp 8 chiếc máy bay vừa lao xuống ném bom đã bị các Tàu 122, 124, 134, 144 thuộc Khu tuần phòng 1 và Căn cứ Hải quân Bãi Cháy phối hợp với Tiểu đoàn phòng không 217 và các lực lượng phòng không khác bắn rơi 2 máy bay Mỹ.
Cùng với lực lượng phòng không ba thứ quân và nhân dân địa phương, bộ đội hải quân đã chiến đấu anh dũng, góp phần quan trọng trong trận chiến thắng không quân và hải quân Mỹ ngày 2 và 5.8.1964. Trong thế trận chiến tranh nhân dân đất đối không, ta đã mưu trí, dũng cảm, kiên cường đánh trả, bắn rơi 8 chiếc máy bay phản lực hiện đại của đế quốc Mỹ.
Bài học vẹn nguyên giá trị
Cùng với thành tích đánh đuổi Tàu khu trục Ma đốc ngày 2.8, chiến thắng ngày 5.8.1964 đã mở đầu trang sử anh hùng trong lịch sử xây dựng, chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành của HQND Việt Nam. Với chiến công này, bộ đội Hải quân đã được Đảng, Nhà nước, Quốc hội tặng thưởng 1 Huân chương Quân công hạng Nhì, 5 Huân chương Quân công hạng Ba và 142 Huân chương Chiến công cho các đơn vị và cán bộ, chiến sĩ lập chiến công xuất sắc... Và, ngày 5.8 trở thành ngày truyền thống đánh thắng trận đầu của HQND Việt Nam, đó cũng là ngày đánh thắng trận đầu của quân, dân miền Bắc đối với không quân Mỹ.
 |
| Cán bộ, chiến sĩ Hải quân nhân dân Việt Nam luôn vững tay súng để bảo vệ Tổ quốc. Ảnh: N.Triều |
Đây là chiến thắng mở đầu có ý nghĩa hết sức quan trọng, tạo tiền đề thuận lợi, động viên khí thế tiến công, để quân và dân miền Bắc đánh bại cuộc leo thang chiến tranh phá hoại của Mỹ, bảo vệ vững chắc hậu phương lớn miền Bắc, cùng với miền Nam tạo nên sức mạnh tổng hợp đánh Mỹ - ngụy, góp phần làm nên những chiến công liên tiếp của quân và dân hai miền Nam - Bắc.
Chiến thắng trận đầu này đã để lại bài học kinh nghiệm quý báu, đến nay vẫn vẹn nguyên giá trị. Các thế hệ cán bộ, chiến sĩ HQND Việt Nam luôn phát huy truyền thống đánh thắng trận đầu, quyết tâm xây dựng quân chủng vững mạnh toàn diện, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, làm nòng cốt trong sự nghiệp bảo vệ vững chắc chủ quyền vùng biển đảo, thềm lục địa của Tổ quốc.
(lược ghi)
